[ بازگشت ] | [ چـاپ ] مربوط به :بیانات در جلسه دوم تفسیر سوره حمد - 1369/12/22 عنوان فیش :تفسیر الرحمن الرحیم کلیدواژه(ها) : الله (جل جلاله) نوع(ها) : جستار متن فیش : باز بخشنده بخشایشگر صفت دیگری برای الله اینجا تکرار شده هم در بسم الله بود هم در اینجا آمده می‌توانیم بگوئیم این تکرار از این جهت مانعی ندارد که بسم الله یک صیغه و عبارت جداگانه است مال همه سوره‌هاست بنابراین «الرَّحْمنِ الرَّحِیم»(1) در بسم الله یک حکایت جداگانه‌ای است در خود سوره حمد بعد از بسم‌ا... این صفت آمده برای تفهیم معارفی که در کلمه «الرَّحْمنِ الرَّحِیم» است که اشاره کردیم و می‌توانیم بگوئیم «الرَّحْمنِ الرَّحِیم» در بسم الله از دیدگاهی مورد توجه بود و در اینجا از دیدگاه دیگری در آنجا الله را با صفت رحمن و رحیم دارنده رحمت همگانی و ویژه و همیشگی توصیف کردیم برای این که صفت خداوند را بیان کرده باشیم اما در این جا که می‌گوئیم «الرَّحْمنِ الرَّحِیم» بعد از کلمه رب العالمین این برای این است که جهت ربوبیت الهی را بیان کرده باشیم خدا که رب العالمین است یعنی رشددهنده و تربیت‌کننده و پیش‌برنده است در چه جهتی خدای متعال انسان‌ها و موجودات را رشد می‌دهد؟ یا خداوندگار عالم در چه جهتی و دارای چه مضمونی است؟ دارای مضمون رحمت است رشد می‌دهد انسان‌ها را در جهت رحمت، هدایت می‌کند در جهت رحمت. و از رحمت آمدند و به رحمت روند خلق این‌ست سر عشق که حیران کند عقول پس «الرَّحْمنِ الرَّحِیم» که یک بار دیگر ذکر شده برای اعاده این مقصود می‌باشد. 1 ) سوره مبارکه الفاتحة آیه 3 الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ ترجمه : (خداوندی که) بخشنده و بخشایشگر است (و رحمت عام و خاصش همگان را فرا گرفته).