[ بازگشت ]
|
[ چـاپ ]
مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش :حدیث ثقلین ،مورد اتقاق مذاهب اسلامی کلیدواژه(ها) : نوع(ها) : حدیث متن فیش : در صدر فعالیتهای مرحوم آیةاللَّه بروجردی(رضواناللَّهتعالیعلیه)برای تقریب - آنطور که من شنیدم و تا حدودی اطلاع دارم - توجه به «حدیث ثقلین»(1) بود که بین مذاهب مختلف اسلامی مورد اتفاق است و متواتراً آن را نقل کردهاند. به همان شکلی که شیعه آن را نقل کرده، کتب برادران اهل سنت هم پُر است؛ اگرچه به شکل دیگری هم نقل کردهاند. بههرحال، مسألهی اهلبیت و نظیر آن را که مورد قبول همهی مسلمین است و همهی مسلمین به آنان ارادت دارند و آنان را دوست میدارند و هر کدام به نحوی به آنان عقیدهی دینی دارند، محور قرار بدهند. در خود اسلام میشود مواردی را از متون اسلامی پیدا کرد که پایههای تقریب باشد. 1 ) عيونأخبارالرضا(ع) ، شیخ صدوق ج 2 ص 62 كمالالدين ، شیخ صدوق ج 1 ص 234 الأماليللطوسی ، شیخ طوسی ص 545 بحارالأنوار ، علامه مجلسی ج 23 ص 133 إنی تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتی و لن يفترقا حتى يردا علی الحوض ترجمه : یعنی :«به درستى كه من دو چيز وزين و گرانبها را در میان شما بر جاى مىگذارم: تا زمانی كه به اين دو تمسّك جستيد هرگز گمراه نخواهيد شد، كتاب خدا و خاندانم، زيرا اين دو هرگز از هم جدا نخواهند شد تا اينكه در كنار حوض كوثر بر من وارد شوند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : لحظهشناسی کلیدواژه(ها) : لحظهشناسی نوع(ها) : جستار متن فیش : امروز «تقریب» یک هدف فوری، یک غرض الهی و یک فکر حیاتی است و باید دنبال بشود. این خلأ زمان است - بیش از همهی زمانهای دیگر - ما باید آن را پُر کنیم. خوشا به حال انسانهایی که بتوانند خلأ زمان خودشان را پُر کنند؛ خواستِ لحظه را بفهمند و آن را برآورده نمایند. بعضی کارها اگر در لحظهی خاصی انجام بگیرد، مفید است؛ اگر در آن لحظه انجام نگیرد، ای بسا آن فایده را نخواهد داشت. امروز دنیای اسلام نیازمند این تقریب است. در این تقریب - همانطور که مکرر گفته شده - غرض این است که فرقههای اسلامی، در مقام فکر و اعتقاد به یکدیگر نزدیک بشوند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش :توجه آیتالله بروجردی(ره) به حدیث ثقلین در تقریب مذاهب مختلف اسلامی کلیدواژه(ها) : تقریب مذاهب اسلامی, سیدحسین بروجردی, حدیث ثقلین, اهل بیت(علیهم السلام) پایه تقریب مذاهب اسلامی, تاریخ حوزههای علمیه و مجاهدتهای علما نوع(ها) : روایت تاریخی متن فیش : در صدر فعالیتهای مرحوم آیتاللّه بروجردی (رضوان الله تعالی علیه) برای تقریب - آنطور که من شنیدم و تا حدودی اطلاع دارم - توجه به «حدیث ثقلین» بود که بین مذاهب مختلف اسلامی مورد اتفاق است و متواتراً آن را نقل کردهاند. به همان شکلی که شیعه آن را نقل کرده، کتب برادران اهل سنت هم پُر است؛ اگرچه به شکل دیگری هم نقل کردهاند. بههرحال، مسألهی اهل بیت و نظیر آن را که مورد قبول همهی مسلمین است و همهی مسلمین به آنان ارادت دارند و آنان را دوست میدارند و هرکدام به نحوی به آنان عقیدهی دینی دارند، محور قرار بدهند. در خود اسلام میشود مواردی را از متون اسلامی پیدا کرد که پایههای تقریب باشد. در صدر فعالیتهای مرحوم آیتاللّه بروجردی (رضوان الله تعالی علیه) برای تقریب - آنطور که من شنیدم و تا حدودی اطلاع دارم - توجه به «حدیث ثقلین» بود که بین مذاهب مختلف اسلامی مورد اتفاق است و متواتراً آن را نقل کردهاند. به همان شکلی که شیعه آن را نقل کرده، کتب برادران اهل سنت هم پُر است؛ اگرچه به شکل دیگری هم نقل کردهاند. بههرحال، مسألهی اهل بیت و نظیر آن را که مورد قبول همهی مسلمین است و همهی مسلمین به آنان ارادت دارند و آنان را دوست میدارند و هرکدام به نحوی به آنان عقیدهی دینی دارند، محور قرار بدهند. در خود اسلام میشود مواردی را از متون اسلامی پیدا کرد که پایههای تقریب باشد. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : مسلمان, اختلافافکنی, اختلافات درونی, اختلافات مذهبی کلیدواژه(ها) : مسلمان, اختلافافکنی, اختلافات درونی, اختلافات مذهبی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : بسیاری از تواناییهای باارزش علمی و فكری مسلمین در طول تاریخ، صرف تعارض با یكدیگر شده است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : اختلافافکنی کلیدواژه(ها) : اختلافافکنی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : یكی از كارهایی كه باید انجام بگیرد، تلاش برای جلوگیری از نشر آثار تفرقهانگیز چه در محیط شیعی و چه در محیط سنی است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت شیعه و سنی کلیدواژه(ها) : وحدت شیعه و سنی نوع(ها) : جستار متن فیش : حقاً وضع مسلمین از لحاظ تضادها و اختلافات مذهبی، تأسفانگیز است. بسیاری از تواناییهای باارزش علمی و فکری مسلمین در طول تاریخ، صرف تعارض با یکدیگر شدهاست. اشتباه نشود؛ اگر کسی برای اثبات مذهب خود تلاش علمی بکند، من آن را رد نمیکنم. هم شیعه، هم سنی، هم هر مؤمن به نحلهیی، به عقیدهیی و به طریقهیی، حق دارد طریقهی خودش را اثبات کند. این، چیز دیگری است؛ ما آن را رد نمیکنیم. آنچه که ما رد میکنیم، تلاش برای معارضه، کوبیدن، اهانت کردن و نفی موجودیت طرف مقابل است؛ این غلط است. در بحث علمی، طبیعی است که هر کس عقیدهیی دارد. اثبات آن عقیده، به معنای نفی و رد عقاید دیگری، و استدلال بر عقیدهی خود است. همهی اینها مفهوم، قابل درک و قابل تحمل است. همین بحثها هم همیشه دامنهی تفکر را گسترش میدهد، تعمیق میکند و پیشمیبرد؛ مانعی ندارد؛ لیکن آنجایی که دو گروه، هر دو منتسب به اسلام، و هر دو معتقد به مبانی اساسی واحد، در مقابل هم صفآرایی میکنند، تا یکدیگر را محو کنند، یا ضربه بزنند، یا جریحهدار کنند، این فاجعه است؛ ما از این کار بایستی جلوگیری کنیم. تا آنجایی که من در تاریخ یادم میآید، درگیریها و تعارضات و جنگهای مذهبی بین مسلمین، به وسیلهی قدرتمندان هدایتشده است. از زمان بنی عباس و آن جنگهایی که بین مکاتب کلامىِ تازهتأسیسشدهی آن روزگار اتفاق افتاد و آن کشتارهای متقابل - گاهی این خلیفه بود، طرفدار این فکر بود؛ گاهی خلیفهی دیگر بود، طرفدار فکر دیگری بود - تا زمانهای بعد، همواره دستهایی طرفداران عقاید مختلف اسلامی را به جان هم انداختند. اگر این دستها نبوده، آنها با هم سالها در صلح و آرامش زندگی کردند و هیچ مشکلی نداشتند. نمونهاش همین کشورهای اسلامی است که در آن، فِرق مختلف اسلامی با هم مشغول زندگی هستند؛ یک نمونهاش ایران، یک نمونهاش عراق، یک نمونهاش کشورهای دیگر است. چه موقع خود مردم و معتقدان به اسلام در مقابل هم صفآرایی داشتند؟ چه زمانی با هم جنگیدند؟ بههرحال ما باید گذشته را در حفاظ فراموشی بگذاریم و آن را کأنلمیکن فرض کنیم. در زمان حال، برای این که مسلمین با هم متحد و متفق نباشند و علیه هم کار کنند، تلاشهای مضاعفی انجام میگیرد. این تلاشها بخصوص در وقتی تشدید پیداکرده، که نیاز مسلمین به وحدت، بیش از همیشه است. به تصور خیلی نزدیک به واقعیت، انگیزهی تلاشهای دشمنان این است که از تحقق آرزوی سیادت و حاکمیت اسلام - که امروز به مراحل عملی نزدیک میشود - جلوگیری کنند. طبیعی است که اگر اسلام بخواهد حاکمیت پیدا کند و مسلمین در دنیای اسلام بخواهند به اسلام تمسک کنند، با این اختلافات امکانپذیر نیست. فاجعهآمیزترین مانع در راه حاکمیت و سیادت اسلام این است که مسلمین را در درون جوامع اسلامی - چه در یک کشور، چه در کشورهای متعدد اسلامی؛ فرقی نمیکند - به جان هم بیندازند. اگر امروز مطبوعات یک کشور شروع به حمله به یک مذهب از مذاهب اسلامی کنند، و مطبوعات کشور دیگر نیز متقابلاً به مذهب آنها حمله نمایند - یعنی همین دعواهای سیاسی را در قلمرو فکر مذهبی و دینی وارد کردن، و با پشتوانهی فکر و تعصب دینی، گروهها را به جان هم انداختن - این بزرگترین مانع است برای اینکه مسلمین، به فکر سیادت اسلام جامهی عمل بپوشانند و بتوانند آن را تحقق ببخشند. پس، امروز «تقریب» یک هدف فوری، یک غرض الهی و یک فکر حیاتی است و باید دنبال بشود. این خلأ زمان است - بیش از همهی زمانهای دیگر - ما باید آن را پُر کنیم. خوشا به حال انسانهایی که بتوانند خلأ زمان خودشان را پُر کنند؛ خواستِ لحظه را بفهمند و آن را برآورده نمایند. بعضی کارها اگر در لحظهی خاصی انجام بگیرد، مفید است؛ اگر در آن لحظه انجام نگیرد، ای بسا آن فایده را نخواهد داشت. امروز دنیای اسلام نیازمند این تقریب است. در این تقریب - همانطور که مکرر گفته شده - غرض این است که فرقههای اسلامی، در مقام فکر و اعتقاد به یکدیگر نزدیک بشوند. ای بسا برخی از تصورات فِرق نسبت به یکدیگر، با مباحثه و مذاکره، به استنتاج خوبی منتهی بشود. شاید بعضی از سوءتفاهمها برطرف، و بعضی از عقاید تعدیل، و بعضی از افکار به طور واقعی به هم نزدیک بشود. البته اگر این بشود، بسیار بهتر از هر شکل دیگر است؛ حداقل این است که بر روی مشترکات تأکید بشود. این گفتگوها و مذاکرات، کمترین فایدهاش این خواهد بود. بنابراین، باید از طرح مسائل تفرقهانگیز خودداری بشود. در مرحلهی فقهی نیز تبادل نظر بین مذاهب مختلف، در بسیاری از ابواب فقهی، به فتاوی نزدیک، بلکه واحدی منتهی خواهد شد. بعضی از فِرق اسلامی، در برخی از ابواب فقهی، تحقیقات و پیشرفتهای قابل ملاحظهیی دارند؛ دیگران میتوانند از آنها استفاده کنند. گاهی ممکن است در برخی از احکام و استنباطات اسلامی از کتاب و سنت، نوآوریهایی در اختیار بعضی از فِرق اسلامی باشد؛ دیگران از آن استفاده خواهند کرد و به فتاوی نزدیک به هم یا مشترکی خواهند رسید. ما میبینیم گاهی فتوایی را از مذهبی نقل میکنند، در حالی که آن فتوا، فتوایی غریب در آن مذهب است. ممکن است اهل آن مذهب، از آن فتوا تحاشی بکنند، یا اصراری به آن نداشته باشند. چرا ما نگردیم تا فتاوی مشترک را پیدا کنیم؟ در نهایت و شاید مهمتر از همهی نتایج تقریب، تقریب عملی است؛ یعنی همکاری مسلمین با یکدیگر، منهای احساس جدایی عقیدتی فرقهیی. اگر دشمنان بگذارند، و اگر ما عاقل باشیم، این امر بسیار ممکن و سهلالتناولی است. ما در میان خودمان و در جوامع دیگر، بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مکرر این را دیدهایم که برادران شیعه و سنی کنار هم مینشینند و در مسائل عملی و سیاسی و مسائل مربوط به سرنوشت اسلام، طوری با هم تبادل نظر میکنند که اصلاً به یادشان نیست که این مذهبش چیست و آن مذهبش چیست. ما همواره این احساس را در خودمان مشاهده کردهایم و در بسیاری از معاشرانمان از اصحاب مذاهب مختلف، این را دیدهایم. پس، این سه مرحله است: هم در مرحلهی اعتقاد، هم در مرحلهی احکام فقهی، و هم در مرحلهی همکاری عملی. آنچه که اینها را تضمین میکند، این است که اولاً به توطئهی دشمن هوشمندانه نگاه کنند؛ ثانیاً به آن مواردی از اسلام که این تقریب را تضمین میکند، بیشتر فکر کنند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : مطبوعات کلیدواژه(ها) : مطبوعات نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اگر امروز مطبوعات یک کشور شروع به حمله به یک مذهب از مذاهب اسلامی کنند، و مطبوعات کشور دیگر نیز متقابلاً به مذهب آنها حمله نمایند این بزرگترین مانع است برای اینکه مسلمین، به فکر سیادت اسلام جامهی عمل بپوشانند و بتوانند آن را تحقق ببخشند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : مطبوعات کلیدواژه(ها) : مطبوعات نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر امروز مطبوعات یک کشور شروع به حمله به یک مذهب از مذاهب اسلامی کنند، و مطبوعات کشور دیگر نیز متقابلاً به مذهب آنها حمله نمایند - یعنی همین دعواهای سیاسی را در قلمرو فکر مذهبی و دینی وارد کردن، و با پشتوانهی فکر و تعصب دینی، گروهها را به جان هم انداختن - این بزرگترین مانع است برای اینکه مسلمین، به فکر سیادت اسلام جامهی عمل بپوشانند و بتوانند آن را تحقق ببخشند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : مطبوعات کلیدواژه(ها) : مطبوعات نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اگر امروز مطبوعات یک کشور شروع به حمله به یک مذهب از مذاهب اسلامی کنند، و مطبوعات کشور دیگر نیز متقابلاً به مذهب آنها حمله نمایند این بزرگترین مانع است برای اینکه مسلمین، به فکر سیادت اسلام جامهی عمل بپوشانند و بتوانند آن را تحقق ببخشند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : اهل بیت (علیهم السلام) کلیدواژه(ها) : اهل بیت (علیهم السلام) نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : مسألهی اهلبیت مورد قبول همهی مسلمین است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : اهل بیت (علیهم السلام) کلیدواژه(ها) : اهل بیت (علیهم السلام) نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : همهی مسلمین به اهلبیت ارادت دارند و هر کدام به نحوی به آنان عقیدهی دینی دارند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حقاً وضع مسلمین از لحاظ تضادها و اختلافات مذهبی، تأسفانگیز است. بسیاری از تواناییهای باارزش علمی و فکری مسلمین در طول تاریخ، صرف تعارض با یکدیگر شدهاست. اشتباه نشود؛ اگر کسی برای اثبات مذهب خود تلاش علمی بکند، من آن را رد نمیکنم. هم شیعه، هم سنی، هم هر مؤمن به نحلهیی، به عقیدهیی و به طریقهیی، حق دارد طریقهی خودش را اثبات کند. این، چیز دیگری است؛ ما آن را رد نمیکنیم. آنچه که ما رد میکنیم، تلاش برای معارضه، کوبیدن، اهانت کردن و نفی موجودیت طرف مقابل است؛ این غلط است. در بحث علمی، طبیعی است که هر کس عقیدهیی دارد. اثبات آن عقیده، به معنای نفی و رد عقاید دیگری، و استدلال بر عقیدهی خود است. همهی اینها مفهوم، قابل درک و قابل تحمل است. همین بحثها هم همیشه دامنهی تفکر را گسترش میدهد، تعمیق میکند و پیشمیبرد؛ مانعی ندارد؛ لیکن آنجایی که دو گروه، هر دو منتسب به اسلام، و هر دو معتقد به مبانی اساسی واحد، در مقابل هم صفآرایی میکنند، تا یکدیگر را محو کنند، یا ضربه بزنند، یا جریحهدار کنند، این فاجعه است؛ ما از این کار بایستی جلوگیری کنیم. تا آنجایی که من در تاریخ یادم میآید، درگیریها و تعارضات و جنگهای مذهبی بین مسلمین، به وسیلهی قدرتمندان هدایتشده است. از زمان بنی عباس و آن جنگهایی که بین مکاتب کلامىِ تازهتأسیسشدهی آن روزگار اتفاق افتاد و آن کشتارهای متقابل - گاهی این خلیفه بود، طرفدار این فکر بود؛ گاهی خلیفهی دیگر بود، طرفدار فکر دیگری بود - تا زمانهای بعد، همواره دستهایی طرفداران عقاید مختلف اسلامی را به جان هم انداختند. اگر این دستها نبوده، آنها با هم سالها در صلح و آرامش زندگی کردند و هیچ مشکلی نداشتند. نمونهاش همین کشورهای اسلامی است که در آن، فِرق مختلف اسلامی با هم مشغول زندگی هستند؛ یک نمونهاش ایران، یک نمونهاش عراق، یک نمونهاش کشورهای دیگر است. چه موقع خود مردم و معتقدان به اسلام در مقابل هم صفآرایی داشتند؟ چه زمانی با هم جنگیدند؟ مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در زمان حال، برای این که مسلمین با هم متحد و متفق نباشند و علیه هم کار کنند، تلاشهای مضاعفی انجام میگیرد. این تلاشها بخصوص در وقتی تشدید پیداکرده، که نیاز مسلمین به وحدت، بیش از همیشه است. به تصور خیلی نزدیک به واقعیت، انگیزهی تلاشهای دشمنان این است که از تحقق آرزوی سیادت و حاکمیت اسلام - که امروز به مراحل عملی نزدیک میشود - جلوگیری کنند. طبیعی است که اگر اسلام بخواهد حاکمیت پیدا کند و مسلمین در دنیای اسلام بخواهند به اسلام تمسک کنند، با این اختلافات امکانپذیر نیست. فاجعهآمیزترین مانع در راه حاکمیت و سیادت اسلام این است که مسلمین را در درون جوامع اسلامی - چه در یک کشور، چه در کشورهای متعدد اسلامی؛ فرقی نمیکند - به جان هم بیندازند. اگر امروز مطبوعات یک کشور شروع به حمله به یک مذهب از مذاهب اسلامی کنند، و مطبوعات کشور دیگر نیز متقابلاً به مذهب آنها حمله نمایند - یعنی همین دعواهای سیاسی را در قلمرو فکر مذهبی و دینی وارد کردن، و با پشتوانهی فکر و تعصب دینی، گروهها را به جان هم انداختن - این بزرگترین مانع است برای اینکه مسلمین، به فکر سیادت اسلام جامهی عمل بپوشانند و بتوانند آن را تحقق ببخشند. پس، امروز «تقریب» یک هدف فوری، یک غرض الهی و یک فکر حیاتی است و باید دنبال بشود. این خلأ زمان است - بیش از همهی زمانهای دیگر - ما باید آن را پُر کنیم. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امروز «تقریب» یک هدف فوری، یک غرض الهی و یک فکر حیاتی است و باید دنبال بشود این خلأ زمان است - بیش از همهی زمانهای دیگر - ما باید آن را پُر کنیم.... امروز دنیای اسلام نیازمند این تقریب است. در این تقریب... غرض این است که فرقههای اسلامی، در مقام فکر و اعتقاد به یکدیگر نزدیک بشوند. ای بسا برخی از تصورات فِرق نسبت به یکدیگر، با مباحثه و مذاکره، به استنتاج خوبی منتهی بشود. شاید بعضی از سوءتفاهمها برطرف، و بعضی از عقاید تعدیل، و بعضی از افکار به طور واقعی به هم نزدیک بشود. البته اگر این بشود، بسیار بهتر از هر شکل دیگر است؛ حداقل این است که بر روی مشترکات تأکید بشود. این گفتگوها و مذاکرات، کمترین فایدهاش این خواهد بود. بنابراین، باید از طرح مسائل تفرقهانگیز خودداری بشود. در مرحلهی فقهی نیز تبادل نظر بین مذاهب مختلف، در بسیاری از ابواب فقهی، به فتاوی نزدیک، بلکه واحدی منتهی خواهد شد. بعضی از فِرق اسلامی، در برخی از ابواب فقهی، تحقیقات و پیشرفتهای قابل ملاحظهیی دارند؛ دیگران میتوانند از آنها استفاده کنند. گاهی ممکن است در برخی از احکام و استنباطات اسلامی از کتاب و سنت، نوآوریهایی در اختیار بعضی از فِرق اسلامی باشد؛ دیگران از آن استفاده خواهند کرد و به فتاوی نزدیک به هم یا مشترکی خواهند رسید. ما میبینیم گاهی فتوایی را از مذهبی نقل میکنند، در حالی که آن فتوا، فتوایی غریب در آن مذهب است. ممکن است اهل آن مذهب، از آن فتوا تحاشی بکنند، یا اصراری به آن نداشته باشند. چرا ما نگردیم تا فتاوی مشترک را پیدا کنیم؟ در نهایت و شاید مهمتر از همهی نتایج تقریب، تقریب عملی است؛ یعنی همکاری مسلمین با یکدیگر، منهای احساس جدایی عقیدتی فرقهیی. اگر دشمنان بگذارند، و اگر ما عاقل باشیم، این امر بسیار ممکن و سهلالتناولی است. ما در میان خودمان و در جوامع دیگر، بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مکرر این را دیدهایم که برادران شیعه و سنی کنار هم مینشینند و در مسائل عملی و سیاسی و مسائل مربوط به سرنوشت اسلام، طوری با هم تبادل نظر میکنند که اصلاً به یادشان نیست که این مذهبش چیست و آن مذهبش چیست. ما همواره این احساس را در خودمان مشاهده کردهایم و در بسیاری از معاشرانمان از اصحاب مذاهب مختلف، این را دیدهایم. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [تقریب عملی یعنی]همکاری مسلمین با یکدیگر، منهای احساس جدایی عقیدتی فرقهیی. اگر دشمنان بگذارند، و اگر ما عاقل باشیم، این امر بسیار ممکن و سهلالتناولی است. ما در میان خودمان و در جوامع دیگر، بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مکرر این را دیدهایم که برادران شیعه و سنی کنار هم مینشینند و در مسائل عملی و سیاسی و مسائل مربوط به سرنوشت اسلام، طوری با هم تبادل نظر میکنند که اصلاً به یادشان نیست که این مذهبش چیست و آن مذهبش چیست. ما همواره این احساس را در خودمان مشاهده کردهایم و در بسیاری از معاشرانمان از اصحاب مذاهب مختلف، این را دیدهایم. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [تقریب] سه مرحله است: هم در مرحلهی اعتقاد، هم در مرحلهی احکام فقهی، و هم در مرحلهی همکاری عملی. آنچه که اینها را تضمین میکند، این است که اولاً به توطئهی دشمن هوشمندانه نگاه کنند؛ ثانیاً به آن مواردی از اسلام که این تقریب را تضمین میکند، بیشتر فکر کنند. در صدر فعالیتهای مرحوم آیةاللَّه بروجردی (رضواناللَّهتعالی علیه) برای تقریب - آنطور که من شنیدم و تا حدودی اطلاع دارم - توجه به «حدیث ثقلین» بود که بین مذاهب مختلف اسلامی مورد اتفاق است و متواتراً آن را نقل کردهاند. به همان شکلی که شیعه آن را نقل کرده، کتب برادران اهل سنت هم پُر است؛ اگرچه به شکل دیگری هم نقل کردهاند. بههرحال، مسألهی اهلبیت و نظیر آن را که مورد قبول همهی مسلمین است و همهی مسلمین به آنان ارادت دارند و آنان را دوست میدارند و هر کدام به نحوی به آنان عقیدهی دینی دارند، محور قرار بدهند. در خود اسلام میشود مواردی را از متون اسلامی پیدا کرد که پایههای تقریب باشد. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مجمع [تقریب مذاهب] در مقام عمل... باید گروههای تحقیقات علمی - چه در سایهی همان دانشگاهی که انشاءاللَّه تأسیس خواهد شد، و چه به شکل دیگر- به وجود بیاورد که بتوانند دربارهی مسائل قابل بحث در تقریب، تحقیق و بررسی کنند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [در مجمع تقریب مذاهب] یکی از کارهایی که باید انجام بگیرد، تلاش برای جلوگیری از نشر آثار تفرقهانگیز است؛ چه در محیط شیعی، چه در محیط سنی. الان برای ایجاد بغض و کینه، آثاری نوشته میشود و پولهایی خرج میشود. اگر بتوانیم، باید جلوی اینها را بگیریم. اینگونه آثار، همهجا هم منتشر میشود. ما نمیگوییم که در ایران مطلقاً منتشر نمیشود؛ نخیر، در ایران هم متأسفانه مواردی مشاهده میشود. آثار کینهبرانگیز و تفرقهانگیزی از طرفین منتشر میشود. یکی از موارد توجه این مجمع، باید همین مورد باشد. بحث مذهبی بکنند، کتابهای متعدد بنویسند، استدلالات کلامی بکنند و فضایل مورد نظر خودشان را در کتابها بیاورند - این مقولهی دیگری است - اما آثاری را که موجب تفرقه، کینه و تعمیق بغض است، منتشر نکنند؛ روی این نکته باید فکر بشود. ببینیم این مجمع واقعاً چگونه میتواند به شکل مناسبی بر این معنا اشراف و نظارتی پیدا کند. برای من کتابهای متعددی از نقاط مختلف عالم میرسد، که پیداست اصلاً سعی افرادی بر این بوده که این کتابها برای ایجاد کینه و کدورت و بغض و نگرانی نوشته بشود. حالا که در جمهوری اسلامی بحمداللَّه پرچم اسلام و قرآن بلند است، و حالا که شعارها، شعارهای اسلامی و پُرجاذبه است، سعی میکنند از طریق دیگری کینهی این کشور، این ملت و این حکومت را در دل برادران مسلمان در نقاط مختلف عالم وارد کنند؛ کتابهایی مخصوص این کار مینویسند؛ دشمن که بیکار ننشسته است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : برای این که مسلمین با هم متحد و متفق نباشند و علیه هم کار کنند، تلاشهای مضاعفی انجام میگیرد. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : تلاش برای تفرقه وقتی تشدید پیداکرده، که نیاز مسلمین به وحدت، بیش از همیشه است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : انگیزهی تلاشهای دشمنان از تفرقه این است که از تحقق آرزوی سیادت و حاکمیت اسلام جلوگیری کنند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اگر اسلام بخواهد حاکمیت پیدا کند، با اختلافات امکانپذیر نیست. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اگر مسلمین در دنیای اسلام بخواهند به اسلام تمسک کنند، با اختلافات امکانپذیر نیست. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : فاجعهآمیزترین مانع در راه حاکمیت و سیادت اسلام این است که مسلمین را در درون جوامع اسلامی به جان هم بیندازند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : دعواهای سیاسی را در قلمرو فکر مذهبی و دینی وارد کردن، و با پشتوانهی فکر و تعصب دینی، گروهها را به جان هم انداختن بزرگترین مانع برای تحقق سیادت اسلام است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : امروز «تقریب» یک هدف فوری، یک غرض الهی و یک فکر حیاتی است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : امروز دنیای اسلام نیازمند تقریب است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : در تقریب مذاهب غرض این است که فرقههای اسلامی، در مقام فکر و اعتقاد به یکدیگر نزدیک بشوند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : باید از طرح مسائل تفرقهانگیز خودداری بشود. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : مهمترین نتیجه تقریب، همکاری مسلمین با یکدیگر، منهای احساس جدایی عقیدتی فرقهیی است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : در صدر فعالیتهای مرحوم آیةاللَّه بروجردی (رضواناللَّهتعالی علیه) برای تقریب توجه به «حدیث ثقلین» بود که بین مذاهب مختلف اسلامی مورد اتفاق است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : در خود اسلام میشود مواردی را از متون اسلامی پیدا کرد که پایههای تقریب باشد. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : مجمع تقریب مذاهب در مقام عمل باید گروههای تحقیقات علمی به وجود بیاورد که بتوانند دربارهی مسائل قابل بحث در تقریب، تحقیق و بررسی کنند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت اسلامی کلیدواژه(ها) : وحدت اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : یکی از کارهای مجمع تقریب مذاهب، تلاش برای جلوگیری از نشر آثار تفرقهانگیز است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت کلیدواژه(ها) : وحدت نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حقاً وضع مسلمین از لحاظ تضادها و اختلافات مذهبی، تأسفانگیز است. بسیاری از تواناییهای باارزش علمی و فکری مسلمین در طول تاریخ، صرف تعارض با یکدیگر شدهاست. اشتباه نشود؛ اگر کسی برای اثبات مذهب خود تلاش علمی بکند، من آن را رد نمیکنم. هم شیعه، هم سنی، هم هر مؤمن به نحلهیی، به عقیدهیی و به طریقهیی، حق دارد طریقهی خودش را اثبات کند. این، چیز دیگری است؛ ما آن را رد نمیکنیم. آنچه که ما رد میکنیم، تلاش برای معارضه، کوبیدن، اهانت کردن و نفی موجودیت طرف مقابل است؛ این غلط است. در بحث علمی، طبیعی است که هر کس عقیدهیی دارد. اثبات آن عقیده، به معنای نفی و رد عقاید دیگری، و استدلال بر عقیدهی خود است. همهی اینها مفهوم، قابل درک و قابل تحمل است. همین بحثها هم همیشه دامنهی تفکر را گسترش میدهد، تعمیق میکند و پیشمیبرد؛ مانعی ندارد؛ لیکن آنجایی که دو گروه، هر دو منتسب به اسلام، و هر دو معتقد به مبانی اساسی واحد، در مقابل هم صفآرایی میکنند، تا یکدیگر را محو کنند، یا ضربه بزنند، یا جریحهدار کنند، این فاجعه است؛ ما از این کار بایستی جلوگیری کنیم. تا آنجایی که من در تاریخ یادم میآید، درگیریها و تعارضات و جنگهای مذهبی بین مسلمین، به وسیلهی قدرتمندان هدایتشده است. از زمان بنی عباس و آن جنگهایی که بین مکاتب کلامىِ تازهتأسیسشدهی آن روزگار اتفاق افتاد و آن کشتارهای متقابل - گاهی این خلیفه بود، طرفدار این فکر بود؛ گاهی خلیفهی دیگر بود، طرفدار فکر دیگری بود - تا زمانهای بعد، همواره دستهایی طرفداران عقاید مختلف اسلامی را به جان هم انداختند. اگر این دستها نبوده، آنها با هم سالها در صلح و آرامش زندگی کردند و هیچ مشکلی نداشتند. نمونهاش همین کشورهای اسلامی است که در آن، فِرق مختلف اسلامی با هم مشغول زندگی هستند؛ یک نمونهاش ایران، یک نمونهاش عراق، یک نمونهاش کشورهای دیگر است. چه موقع خود مردم و معتقدان به اسلام در مقابل هم صفآرایی داشتند؟ چه زمانی با هم جنگیدند؟ مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت کلیدواژه(ها) : وحدت نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در زمان حال، برای این که مسلمین با هم متحد و متفق نباشند و علیه هم کار کنند، تلاشهای مضاعفی انجام میگیرد. این تلاشها بخصوص در وقتی تشدید پیداکرده، که نیاز مسلمین به وحدت، بیش از همیشه است. به تصور خیلی نزدیک به واقعیت، انگیزهی تلاشهای دشمنان این است که از تحقق آرزوی سیادت و حاکمیت اسلام - که امروز به مراحل عملی نزدیک میشود - جلوگیری کنند. طبیعی است که اگر اسلام بخواهد حاکمیت پیدا کند و مسلمین در دنیای اسلام بخواهند به اسلام تمسک کنند، با این اختلافات امکانپذیر نیست. فاجعهآمیزترین مانع در راه حاکمیت و سیادت اسلام این است که مسلمین را در درون جوامع اسلامی - چه در یک کشور، چه در کشورهای متعدد اسلامی؛ فرقی نمیکند - به جان هم بیندازند. اگر امروز مطبوعات یک کشور شروع به حمله به یک مذهب از مذاهب اسلامی کنند، و مطبوعات کشور دیگر نیز متقابلاً به مذهب آنها حمله نمایند - یعنی همین دعواهای سیاسی را در قلمرو فکر مذهبی و دینی وارد کردن، و با پشتوانهی فکر و تعصب دینی، گروهها را به جان هم انداختن - این بزرگترین مانع است برای اینکه مسلمین، به فکر سیادت اسلام جامهی عمل بپوشانند و بتوانند آن را تحقق ببخشند. پس، امروز «تقریب» یک هدف فوری، یک غرض الهی و یک فکر حیاتی است و باید دنبال بشود. این خلأ زمان است - بیش از همهی زمانهای دیگر - ما باید آن را پُر کنیم. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت کلیدواژه(ها) : وحدت نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امروز «تقریب» یک هدف فوری، یک غرض الهی و یک فکر حیاتی است و باید دنبال بشود این خلأ زمان است - بیش از همهی زمانهای دیگر - ما باید آن را پُر کنیم.... امروز دنیای اسلام نیازمند این تقریب است. در این تقریب... غرض این است که فرقههای اسلامی، در مقام فکر و اعتقاد به یکدیگر نزدیک بشوند. ای بسا برخی از تصورات فِرق نسبت به یکدیگر، با مباحثه و مذاکره، به استنتاج خوبی منتهی بشود. شاید بعضی از سوءتفاهمها برطرف، و بعضی از عقاید تعدیل، و بعضی از افکار به طور واقعی به هم نزدیک بشود. البته اگر این بشود، بسیار بهتر از هر شکل دیگر است؛ حداقل این است که بر روی مشترکات تأکید بشود. این گفتگوها و مذاکرات، کمترین فایدهاش این خواهد بود. بنابراین، باید از طرح مسائل تفرقهانگیز خودداری بشود. در مرحلهی فقهی نیز تبادل نظر بین مذاهب مختلف، در بسیاری از ابواب فقهی، به فتاوی نزدیک، بلکه واحدی منتهی خواهد شد. بعضی از فِرق اسلامی، در برخی از ابواب فقهی، تحقیقات و پیشرفتهای قابل ملاحظهیی دارند؛ دیگران میتوانند از آنها استفاده کنند. گاهی ممکن است در برخی از احکام و استنباطات اسلامی از کتاب و سنت، نوآوریهایی در اختیار بعضی از فِرق اسلامی باشد؛ دیگران از آن استفاده خواهند کرد و به فتاوی نزدیک به هم یا مشترکی خواهند رسید. ما میبینیم گاهی فتوایی را از مذهبی نقل میکنند، در حالی که آن فتوا، فتوایی غریب در آن مذهب است. ممکن است اهل آن مذهب، از آن فتوا تحاشی بکنند، یا اصراری به آن نداشته باشند. چرا ما نگردیم تا فتاوی مشترک را پیدا کنیم؟ در نهایت و شاید مهمتر از همهی نتایج تقریب، تقریب عملی است؛ یعنی همکاری مسلمین با یکدیگر، منهای احساس جدایی عقیدتی فرقهیی. اگر دشمنان بگذارند، و اگر ما عاقل باشیم، این امر بسیار ممکن و سهلالتناولی است. ما در میان خودمان و در جوامع دیگر، بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مکرر این را دیدهایم که برادران شیعه و سنی کنار هم مینشینند و در مسائل عملی و سیاسی و مسائل مربوط به سرنوشت اسلام، طوری با هم تبادل نظر میکنند که اصلاً به یادشان نیست که این مذهبش چیست و آن مذهبش چیست. ما همواره این احساس را در خودمان مشاهده کردهایم و در بسیاری از معاشرانمان از اصحاب مذاهب مختلف، این را دیدهایم. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت کلیدواژه(ها) : وحدت نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [تقریب عملی یعنی]همکاری مسلمین با یکدیگر، منهای احساس جدایی عقیدتی فرقهیی. اگر دشمنان بگذارند، و اگر ما عاقل باشیم، این امر بسیار ممکن و سهلالتناولی است. ما در میان خودمان و در جوامع دیگر، بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مکرر این را دیدهایم که برادران شیعه و سنی کنار هم مینشینند و در مسائل عملی و سیاسی و مسائل مربوط به سرنوشت اسلام، طوری با هم تبادل نظر میکنند که اصلاً به یادشان نیست که این مذهبش چیست و آن مذهبش چیست. ما همواره این احساس را در خودمان مشاهده کردهایم و در بسیاری از معاشرانمان از اصحاب مذاهب مختلف، این را دیدهایم. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت کلیدواژه(ها) : وحدت نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [تقریب] سه مرحله است: هم در مرحلهی اعتقاد، هم در مرحلهی احکام فقهی، و هم در مرحلهی همکاری عملی. آنچه که اینها را تضمین میکند، این است که اولاً به توطئهی دشمن هوشمندانه نگاه کنند؛ ثانیاً به آن مواردی از اسلام که این تقریب را تضمین میکند، بیشتر فکر کنند. در صدر فعالیتهای مرحوم آیةاللَّه بروجردی (رضواناللَّهتعالی علیه) برای تقریب - آنطور که من شنیدم و تا حدودی اطلاع دارم - توجه به «حدیث ثقلین» بود که بین مذاهب مختلف اسلامی مورد اتفاق است و متواتراً آن را نقل کردهاند. به همان شکلی که شیعه آن را نقل کرده، کتب برادران اهل سنت هم پُر است؛ اگرچه به شکل دیگری هم نقل کردهاند. بههرحال، مسألهی اهلبیت و نظیر آن را که مورد قبول همهی مسلمین است و همهی مسلمین به آنان ارادت دارند و آنان را دوست میدارند و هر کدام به نحوی به آنان عقیدهی دینی دارند، محور قرار بدهند. در خود اسلام میشود مواردی را از متون اسلامی پیدا کرد که پایههای تقریب باشد. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت کلیدواژه(ها) : وحدت نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مجمع [تقریب مذاهب] در مقام عمل... باید گروههای تحقیقات علمی - چه در سایهی همان دانشگاهی که انشاءاللَّه تأسیس خواهد شد، و چه به شکل دیگر- به وجود بیاورد که بتوانند دربارهی مسائل قابل بحث در تقریب، تحقیق و بررسی کنند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی - 1370/07/01 عنوان فیش : وحدت کلیدواژه(ها) : وحدت نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [در مجمع تقریب مذاهب] یکی از کارهایی که باید انجام بگیرد، تلاش برای جلوگیری از نشر آثار تفرقهانگیز است؛ چه در محیط شیعی، چه در محیط سنی. الان برای ایجاد بغض و کینه، آثاری نوشته میشود و پولهایی خرج میشود. اگر بتوانیم، باید جلوی اینها را بگیریم. اینگونه آثار، همهجا هم منتشر میشود. ما نمیگوییم که در ایران مطلقاً منتشر نمیشود؛ نخیر، در ایران هم متأسفانه مواردی مشاهده میشود. آثار کینهبرانگیز و تفرقهانگیزی از طرفین منتشر میشود. یکی از موارد توجه این مجمع، باید همین مورد باشد. بحث مذهبی بکنند، کتابهای متعدد بنویسند، استدلالات کلامی بکنند و فضایل مورد نظر خودشان را در کتابها بیاورند - این مقولهی دیگری است - اما آثاری را که موجب تفرقه، کینه و تعمیق بغض است، منتشر نکنند؛ روی این نکته باید فکر بشود. ببینیم این مجمع واقعاً چگونه میتواند به شکل مناسبی بر این معنا اشراف و نظارتی پیدا کند. برای من کتابهای متعددی از نقاط مختلف عالم میرسد، که پیداست اصلاً سعی افرادی بر این بوده که این کتابها برای ایجاد کینه و کدورت و بغض و نگرانی نوشته بشود. حالا که در جمهوری اسلامی بحمداللَّه پرچم اسلام و قرآن بلند است، و حالا که شعارها، شعارهای اسلامی و پُرجاذبه است، سعی میکنند از طریق دیگری کینهی این کشور، این ملت و این حکومت را در دل برادران مسلمان در نقاط مختلف عالم وارد کنند؛ کتابهایی مخصوص این کار مینویسند؛ دشمن که بیکار ننشسته است. |