| دو روز پیش از شهادت و در حاشیه اجلاس بین‌المللی بیداری اسلامی تهران |
بیش از یک دهه از حضور نظامی ایالات متحده‌ی آمریکا در افغانستان می‌گذرد و هنوز هم بهترین بهانه برای تداوم آن، مبارزه با تروریسم است. تروریسمی خودساخته که بهای آن را ملت مسلمان و مظلوم افغانستان می‌پردازند. ترور پروفسور برهان‌الدین ربانی، رئیس‌جمهور سابق افغانستان آخرین شاهکار حضور و اِعمال سیاست‌های ضد تروریستی نظام سلطه در افغانستان است. «شهید پرفسور برهان‌الدین ربانی چه در دوره‌ی اشغال افغانستان توسط شوروی و جریان چپ و چه در دوره‌ی تسخیر این کشور مظلوم توسط ناتو و غرب از افراد حاضر در صف اول مبارزه با اشغالگران بود. حضور وی در حرکت‌های جهادی از همان ابتدای نیاز افغانستان به مردان شجاع آغاز شد. وی از پایه‌گزاران حزب «جمعیّت اسلامی» بود که از گروه‌های مهم جهادی افغانستان به حساب می‌آید و افرادی همچون مرحوم احمد شاه مسعود - شیر دره‌ی پنجشیر - از اعضای مؤثر آن بود.»^*
استاد ربانی اوایل هفته‌ی گذشته میهمان اجلاس بیداری اسلامی در ایران بود که در روز افتتاحیه به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود در قبال بیداری اسلامی پرداخت. گفت‌وگوی کوتاه ما با رئیس فقید «شورای صلح افغانستان»، دو روز قبل از شهادتش انجام شده است.
دریافت صوت مصاحبه


رهبر انقلاب اسلامی ایران در موقعیت‌های مختلف، سخنان بسیاری درباره‌ی بیداری اسلامی بیان کرده‌اند. با توجه به خلأهایی که در جهان اسلام وجود دارد، به نظر شما این سخنان چه تأثیری بر جهان اسلام و بر کشورهای مختلف گذاشته است؟
شکی نیست که اولاً از نوشته‌ها و صحبت‌های مقام معظم رهبری درباره‌ی بیداری اسلامی، به‌ویژه در کشورهایی استقبال زیادی می‌شود که نوعی هم‌زبانی و اشتراک زبانی دارند. البته کشورهای عربی وضعیت دیگری دارند. این سخنان در برخی کشورهای عربی به خاطر حکومت‌ها و نظام‌های حاکم بر آنها کمتر انعکاس خواهد داشت، اما به‌طور کلی موضع‌گیری‌ها و سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در قضایای بیداری اسلامی برای نسل جوان جذاب بوده است. لذا دائماً صحبت‌های ایشان را دنبال می‌کنند و از آن اثر می‌پذیرند.

شما می‌بینید که خیزش‌هایی در جهان اسلام و به‌خصوص در دنیای عرب صورت گرفته است و این آغاز یک مرحله‌ی جدید است. دیدگاه‌های ایشان نیز در مسائل فکری و اعتقادی و هم در مسائل سیاسی و بین‌المللی فضا را بسیار تغییر داده است.

اما موضع‌گیری‌ها و سخنان مقام معظم رهبری در قبال استکبار جهانی و صهیونیست‌ها راه خود را در بین نسل جوان باز کرده است؛ اگرچه فکر می‌کنم که هنوز هم جا برای کار وجود دارد تا گروه‌های مختلف دیگر و مخصوصاً در جهان اسلام و عرب، آشنایی بیشتری با افکار و دیدگاه‌های ایشان پیدا کنند. ناگفته نماند که یک جریان تبلیغات غرض‌ورزانه و دشمنانه‌ی مذهبی و فرقه‌ای علیه ایشان وجود دارد و این هدف را دنبال می‌کند که اکثر دیدگاه‌های ایشان در مسائل مختلف روشن نشود. لذا با در نظر داشتن وضعیت فعلی، نیاز به روشنگری بیشتر و تبلیغات جدید و جدی وجود دارد تا مسلمانان و به‌ویژه جوانان جهان عرب بفهمند که پیوند عمیقی میان خواسته‌های آنها و پیشینه‌ی تاریخی انقلاب اسلامی ایران برقرار است. ما امیدواریم إن‌شاءالله و با گذشت روزها، تحولات جدیدی بین نسل جوان عرب شکل بگیرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بر این نکته تأکید داشته‌اند که مردم باید در این تحولات جدید مراقب باشند تا استعمار با چهره‌ای جدید و لباسی مزورانه وارد نشود. اکنون این نیازِ هست که یک الگوی مناسب از حکومت اسلامی تعریف و تبیین گردد. ضمن این‌که ایشان تأکید دارند که باید تفاوت بین دموکراسی غربی و دموکراسی لیبرالی و مردم‌سالاری دینی ایجاد شود. فکر می‌کنید در فضای جهان اسلام چقدر این نیاز را حس می‌کنند و می‌توانند این پیشنهاد و تجربه‌ی جمهوری اسلامی را به کار ببندند؟
اکنون ما در موقعیتی هستیم که سکولاریسم و لیبرال‌دموکراسی شکست خورده است و دیگر در تمام دنیا و به‌خصوص در دنیای اسلام و جهان عرب جذابیتی ندارد. در بحث الگو اما، این «مردم‌سالاری دینی» که مد نظر است، باید بیشتر تبیین گردد و توضیح داده شود. همه باید بفهمند که در این‌جا چه می‌گذرد، زیرا این احتمال وجود دارد که در فضای غبارآلود تبلیغاتی، بسیاری از حقایق روشن نشود. البته به هر حال پذیرش و تقاضا برای الگوی مردم‌سالاری دینی که در جمهوری اسلامی وجود دارد، زیاد خواهد شد و این غبارهای تبلیغاتی زودگذر است.

اما هنوز نیز پس از این خیزش‌ها، جهان اسلام و عرب در یک مرحله‌ی گذرا قرار دارد؛ مرحله‌ای که آثار و مخلفات گذشته را سپری کرده و نیاز به گذشت زمان دارد. لذا کار و تبلیغات بیشتری ضرورت دارد و نیز نیاز به تأکید بر پیوندهای عمیقی که وجود دارد. ما امیدواریم این مطالبی که مقام معظم رهبری به آنها اشاره کردند، به‌زودی تحقق یابد.

پی‌نوشت:
* بخشی از پیام دکتر ولایتی، دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی به مناسبت ترور پروفسور برهان‌الدین ربانی