حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی امشب (سه‌شنبه) در دیدار ۲۵۰۰ نفر از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی، با اشاره به اهمیت ثروت ملی و گسترش رفاه عمومی در نظام اسلامی و ضرورت امید نبستن به خارج از کشور، تأکید کردند: کار و راهبرد اساسی «مصون‌سازی اقتصاد از آسیب تحریمها از طریق تقویت و رونق تولید داخلی» است و بنده پشت این قضیه ایستاده‌ام و از مسیر پیشرفت حقیقی کشور کاملاً دفاع میکنم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هدف اصلی از جلسه با تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی را تکریم این عناصر اساسی در افکار عمومی خواندند و سخنان تولیدکنندگان در این دیدار را بسیار مهم، سنجیده و قابل توجه دانستند.
رهبر انقلاب با بیان این نکته که ای‌کاش تعداد بیشتری از مسئولان بخشهای دولتی و نمایندگان مجلس در این جلسه‌ی مهم حضور داشتند، گفتند: کسانی که در مورد رونق تولید جور دیگری فکر میکنند و برای حل مشکلات، چشم به جای دیگری دارند، باید حرفهای امشب این تولیدکنندگان را می‌شنیدند و درک میکردند که تنها دریچه‌ی «انتقال حیات، روشنایی و نیرو به داخل کشور» همین دریچه‌ای است که فعالان بخش تولید بر روی کشور میگشایند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نقش اقتصاد را در نظام اسلامی بسیار مهم برشمردند و افزودند: ثروتمند کردن جامعه، افزایش ثروت ملی، گسترش رفاه عمومی و توزیع عادلانه‌ی منابع عمومی، در اسلام یک ارزش است که با تحقق این نگاه، در عین وجود تفاوت در جامعه، شکاف طبقاتی به وجود نخواهد آمد.
رهبر انقلاب، تولیدکنندگان را فرماندهان، پیشروان، خط‌شکنان و صفوف مقدم عرصه‌ی حیاتیِ «تولید داخلی، رونق اقتصادی و گسترش رفاه عمومی» خواندند و خاطرنشان کردند: این میدان خطیر، میدان یک جنگ واقعی است.
ایشان با اشاره به جنگ همیشگی اقتصادی میان کشورها و قدرتها افزودند: البته در دوره‌ی ریاست جمهوری فعلی آمریکا، این جنگ با چین، کره، اروپا و دیگر مناطق، بُروز و گسترش یافته و در قبال ایران از طریق اعمال تحریمها، شکل وحشیانه، کینه‌ورزانه و جنایت‌آلود گرفته است.
رهبر انقلاب، تصور پایان تحریمها در یکی دو سال آینده را خیال باطل خواندند و افزودند: با شناختی که از مسائل جبهه‌ی استکبار داریم، تحریمها حالا حالاها وجود دارد، بنابراین برای نجات اقتصاد کشور نباید منتظر پایان تحریمها و بودن یا نبودن فلان شخص یا اقدام فلان کشور بود.
ایشان افزودند: البته دور زدن تحریمها به عنوان یک تاکتیک خیلی خوب است، اما کار و راهبرد اساسی را باید بر مصون‌سازی کشور از آسیب تحریمها متمرکز کرد.
ایشان وابستگی به درآمدهای نفتی حتی در بودجه‌ی جاری را موجب آسیب‌پذیری کشور خواندند و افزودند: این اتکا با توجه به تحریمها اندکی کاهش یافته اما از دهه‌ی ۷۰ در زمان دولتِ برادر و رفیق عزیزمان مرحوم هاشمی رفسنجانی (رحمه‌الله) تأکید کرده‌ام باید وابستگی بر نفت را بتدریج کم کنیم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هدف از تشکیل صندوق توسعه‌ی ملی را خارج کردن هرساله‌ی بخشی از درآمد نفتی از اختیار دستگاه‌های دولتی برشمردند و گفتند: از گذشته تا حال، همه‌ی دولتها وقتی دچار مشکل میشوند، با اصرار و التماس از بنده مجوز برداشت از صندوق درخواست میکنند و بر اثر این روند، صندوق توسعه متأسفانه کم‌اثر شده است.
ایشان مسلح کردن انقلاب به سلاح و اراده‌ی تولید داخلی را علاج مشکلات برشمردند و افزودند: تنها راه‌حل مسائل موجود این است که مسیر تقویت و رونق تولید داخلی را با جدیت ادامه دهیم و با تصمیمات صحیح و اقدامات لازم، موانع را برطرف کنیم که آثار مثبت حرکت در این مسیر، نسبت به قبل مشهود است.
رهبر انقلاب، توجه به تولید داخل را موجب دور شدن کشور از حالت شرطی شدن دانستند و گفتند: گره زدن روند حل مشکلات به تصمیمات دیگران موجب بروز بدترین مشکلات برای کشور میشود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با ابراز تأسف از بروز این حالت در چند سال اخیر افزودند: در این سالها بیان مسائلی از قبیل اینکه «ببینیم شش ماه دیگر چه میشود» و یا «برجام چه میشود» و حالا نیز «به امید ابتکار رئیس‌جمهور فرانسه ماندن»، هیچ مشکلی را حل نکرده و نخواهد کرد و این نگاه باید کنار گذاشته شود.
ایشان تأکید کردند: البته ایراد ندارد که کاری که عبور از خط قرمز نیست، انجام دهند اما نباید حل مسائل اقتصادی را به این کارها گره زد و افکار عمومی را شرطی کرد.
رهبر انقلاب، ظرفیتهای داخلی را بی‌پایان خواندند و یادآوری کردند: وقتی یک فعال اقتصادی، مانند امشب گِله میکند و دغدغه‌مند است، در واقع این حقیقت را اعلام میکند که ظرفیت پیشرفت در کشور وجود دارد و باید موانع آن را رفع کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در همین زمینه افزودند: ان‌شاءالله با استفاده از ظرفیتهای بی‌نظیری که تنها بخشی از آنها مورد استفاده قرار گرفته و به برکت فعالیت فعالان اقتصادی، تحریمها را از تهدید به فرصت تبدیل خواهیم کرد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه این نکته را یادآور شدند که اگر ملت ایران و فعالان اقتصادی و اندیشمندان کشور بتوانند با تکیه بر توان داخلی تحریمها را بی‌اثر کنند، عامل تحریم‌کننده نیز از ادامه‌ی تحریمها دست برخواهد داشت زیرا متضرر خواهد شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه اگر طرف مقابل از سیاست تحریم دست برداشت، ما نباید سیاست تکیه بر توان داخلی را تغییر دهیم، افزودند: برخی منتظرند تا اگر راه آن طرف باز شود، جهت‌گیری اقتصادی کشور را به سمت نگاه به خارج ببرند درحالی‌که چنین نگاهی، غلط است.
ایشان خاطرنشان کردند: سیاستهای تکیه بر توان داخلی باید آن‌چنان محکم و استوار باشد که اگر تحریمها هم برداشته شد، به این سیاستها آسیبی وارد نشود.
رهبر انقلاب اسلامی، نیروی جوان یا به تعبیر کارشناسان «پنجره‌ی جمعیتی» را یکی از مزیتهای مهم کشور برشمردند و گفتند: ما امروز در دل این فرصت قرار داریم؛ البته فقط تا ۲۰ سال آینده امکان استفاده از این مزیت مهم وجود دارد و اگر در این ۲۰ سال غفلت شود، کشور وارد عرصه‌ی سالمندی خواهد شد و دیگر نمیتوان کاری را پیش برد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر لزوم افزایش موالید و همچنین ایجاد ثروت پایدار، افزودند: اینکه بارها بر موضوع فرزندآوری تأکید میشود به همین دلیل است، زیرا در صورت غفلت از این موضوع که متأسفانه در برهه‌ای طولانی هم به آن بی‌توجهی شد، کشور بعد از ۲۰ سال وارد مسیری خواهد شد که امکان تغییر آن نیست.
ایشان در ادامه‌ی سخنان خود توصیه‌های مهمی خطاب به فعالان اقتصادی، عموم مردم، نخبگان دانشگاهی، نهادهای عمومی غیردولتی، رسانه‌ها و دستگاه‌های دولتی بیان کردند.
رهبر انقلاب اسلامی ابتدا به فعالان اقتصادی گفتند: مخاطب سیاستهای اصل ۴۴ که چارچوب آن نیز تبیین شده است، شما هستید و این سیاستها برای شما، هم حق ایجاد میکند و هم تکلیف.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأیید سیاستهای اصل ۴۴ از جانب صاحب‌نظران اقتصادی در زمان ابلاغ آن، افزودند: البته در اجرای این سیاستها درست عمل نشد زیرا واگذاری برخی کارخانه‌ها به افراد سوءاستفاده‌چی، نه‌تنها موجب تقویت بخش خصوصی نشد بلکه عملکرد نادرست این افراد اندک، فضا را برای فعالان پُرشمار و سالم بخش خصوصی نامساعد کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: فعالان بخش خصوصی باید با استفاده از ظرفیتهای سیاستهای اصل ۴۴، با یک برنامه‌ی عملیاتی و نقشه‌ی راه، زنجیره‌ای تخصصی از «تولید علم و طراحی و مهندسی» تا «تولید محصول و بازاریابی» را تشکیل دهند.
رهبر انقلاب با اشاره به اینکه معنای سیاستهای اصل ۴۴ جایگزین شدن بخش خصوصی به جای بخش دولتی نیست، افزودند: این دو بخش باید به هم کمک کنند و مزاحم هم نباشند؛ مثلاً اگر بخش خصوصی میتواند کاری را انجام دهد، بخش دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی خود را رقیب بخش خصوصی ندانند و به آن کار ورود نکنند و اگر هم فعالیت دارند، کنار بکشند.
ایشان درعین‌حال افزودند: البته بخش دولتی نباید بکلی از فعالیتهای اقتصادی دست بردارد، زیرا کارهایی وجود دارد که جز بخش دولتی یا بخشهای عمومی غیردولتی کس دیگری نمیتواند آنها را انجام بدهد.
ایشان در همین چارچوب، بخش تعاونی در اقتصاد کشور را پدیده‌ی مطلوبی دانستند و افزودند: در تعاونی‌ها با سرمایه‌های اندک میتوان اشتغال فراوانی ایجاد کرد که اگر این اشتغالهای ایجادشده به‌صورت شبکه‌ای به یکدیگر متصل شوند، برکات زیادی برای اقتصاد کشور به وجود خواهد آمد و وزیر محترم تعاون باید موضوع تعاونی‌ها را با جدیت دنبال کند.
«استفاده از کالاهای داخلی»، «شرکت در سرمایه‌گذاری‌های مولد همچون تعاونی‌ها و بورس» و «ترویج فرهنگ کار جهادی و تعاون» توصیه‌های رهبر انقلاب اسلامی به عموم مردم بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به روحیه‌ی تعاون و همکاری در میان مردم بویژه در حوادث طبیعی همچون سیل و زلزله، بر لزوم استفاده از این روحیه در همه‌ی کارها تأکید کردند و افزودند: مردم باید تولیدات داخلی را تکریم کنند و اگر رفتار غلطی هم در این زمینه وجود دارد، آن را زشت بدارند ولی به همه‌ی تولیدات داخلی تعمیم ندهند.
ایشان به‌عنوان نمونه یکی از رفتارهای نادرست در عرصه‌ی تولید داخلی را استفاده از نشان خارجی برشمردند و گفتند: این شیوه باید اصلاح شود.
رهبر انقلاب اسلامی، وظیفه و مسئولیت نخبگان علمی و دانشگاهی را کمک به حل مسائل اقتصادی و همکاری با بخشهای تولیدی در جهت تبادل دانش و تجربه دانستند و افزودند: از وظایف مهم نخبگان، تربیت نیروی انسانی خلاق، مبتکر و متناسب با نیازهای روز و همچنین کار علمی برای حل مشکلات موجود در مسائل بانکی و نظام بودجه‌ریزی کشور است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه دستگاه‌های دولتی باید از ظرفیت علمی دانشگاه‌ها استفاده کنند، گفتند: در ابتدای سال چهار ماه فرصت داده شد تا نظام بودجه‌ریزی کشور اصلاح شود اما متأسفانه این کار انجام نشد و دلیل آن هم گره‌های علمی است که این گره‌ها با کمک دانشگاهیان و نخبگان علمی برطرف خواهد شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه توصیه‌هایی هم خطاب به دستگاه‌های دولتی بیان کردند و گفتند: دستگاه‌های حکومتی باید با جدیت، به دنبال بهبود محیط کسب‌وکار و برطرف کردن قوانین مزاحم و اصلاح عملکردهای غلط باشند تا محیط مساعد تولید در کشور به وجود آید.
ایشان تأکید کردند: باید قوانین مربوط به مسائل مالی، پولی، بانکی، گمرکی، بودجه و تأمین اجتماعی به نفع تولید تغییر پیدا کنند و عرصه برای واردات و سفته‌بازی بسیار تنگ شود.
رهبر انقلاب، تغییر قوانین و دستورالعمل‌ها را وظیفه‌ی مجلس شورای اسلامی دانستند و گفتند: البته برخی از این قوانین تغییر کرده و در مجلس تصویب شده اما هنوز اجرایی نشده‌اند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه عمده‌ی مشکلات بخش تولید مربوط به مسائل بانکی و گمرکی است، مجلس و دولت را به اقدامات جدی برای برطرف کردن این مشکلات توصیه کردند.
ایشان به احتمال بروز برخی خطاها از جانب تولیدکنندگان اشاره کردند و گفتند: همه‌ی خطاها در یک سطح نیستند و نباید برای هر خطایی، دستگاه‌های نظارتی بر سر تولیدکننده بریزند؛ البته حساب خیانت از این‌گونه خطاها جدا است.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به گزارش رئیس قوه‌ی قضائیه مبنی بر جلوگیری از تعطیلی تعداد زیادی از واحدهای تولیدی که در آستانه‌ی تعطیلی بودند، آن را اقدامی بسیار خوب خواندند.
توصیه‌ی دیگر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به دستگاه‌های دولتی، لزوم ثبات سیاستهای مالی و پولی بود.
ایشان همچنین با اشاره به تجربه‌ی مبادلات تجاری و اقتصادی با کشورهای خارجی گفتند: این تجربه به ما نشان میدهد که کشورهای خارجی هیچ‌گاه حاضر به انتقال فناوری‌های اساسی بویژه در بخش نفت، پتروشیمی و خودرو به ایران نیستند، بنابراین دستگاه‌های دولتی باید به دنبال استفاده از توانایی‌های داخلی برای رسیدن به این فناوری‌ها باشند.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: همان فکر و اندیشه‌ی دقیقی که میتواند بدون هیچ کمکی به فناوری پیچیده و نادر سلول‌های بنیادی و یا فناوری غنی‌سازی اورانیوم از ۳.۵ درصد به ۲۰ درصد دست پیدا کند، آیا نمیتواند به فناوری استحصال بهتر و بیشتر از چاه‌های نفت دست یابد؟ قطعاً میتواند؛ بنابراین باید از این ظرفیت بی‌بدیل داخلی استفاده کرد.
ایشان به خروج سریع شرکتهای خارجی نفت و خودرو از ایران بعد از اعلام تحریمها اشاره کردند و گفتند: در آن زمان برخی از این موضوع غصه خوردند اما باید غصه نخورد و خوشحال بود.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به شرکتهای داخلی که در زمینه‌ی قطعه‌سازی برای خودرو، صنایع نفت، لوازم خانگی و ماشین‌آلات فعالیت میکنند، افزودند: باید از این توانایی استفاده کرد و با تشکیل یک نمایشگاه دائمی میان این شرکتها هم‌افزایی به وجود آورد.
ایشان انتقال توانایی‌های بسیار بالای مهندسی و فناوریِ دستگاه‌های نظامی به دستگاه‌های غیرنظامی را ضروری خواندند و خاطرنشان کردند: سالها قبل یک ژنرال اسرائیلی گفته بود از ایرانی‌ها بدم می‌آید اما در مقابل پیشرفت نظامی آنها تعظیم میکنم؛ البته ما از آن موقع تاکنون دستاوردهای فراوانِ مهم‌تر و جالب‌تری داریم که موشک بالستیک با بُرد ۲۰۰۰ کیلومتر و خطای حداکثر چند متر، تنها یکی از آنها است.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: توان مهندسی و فناوری دستگاه‌های نظامی که به چنین افتخاراتی منجر میشود، باید در عرصه‌ی خودرو، نفت، مسائل فضائی و دیگر بخشها به کار گرفته شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای حمایت از صادرات و حضور فعالان اقتصادی در کشورهای دیگر را هم مهم دانستند و افزودند: میتوانیم با استفاده از ظرفیت دیپلماسی، با همسایه‌ها و دیگر کشورها، ارتباطات اقتصادی خوبی برقرار کنیم.
ایشان مسئولان را به استفاده از تولیدات داخلی در مجامع بین‌المللی توصیه کردند و افزودند: مسئولان باید نشانها، حرفها و مفاهیم ایرانی را ترویج کنند اما برخی برعکس عمل میکنند.
رهبر انقلاب اسلامی گفتند: یکی از گله‌های ما از برخی مسئولان سالهای گذشته این بود که چرا وقتی در جمع اروپایی‌ها صحبت میکنند، حرف صد سال پیش یک متفکر اروپایی را بیان میکنند؛ این حرف که برای اروپایی‌ها جدید نیست و ارزشی ندارد اما حرفهای ما نو و نشنیده است و باید آنها را بیان کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه‌ی سخنانشان حضور همه‌جانبه‌ی بخش خصوصی و تعاونی را در بخش نفت و گاز ضروری دانستند و افزودند: برخی قوانین مجلس نظیر قانونی که اخیراً در زمینه‌ی صنایع پایین‌دستی نفت و گاز مصوب شد، معطل آیین‌نامه‌ها میماند، درحالی‌که این کارها باید سریعاً انجام شود تا فعالیتهای تولیدی سرعت گیرد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه‌ی سخنانشان رسانه‌ها را به انعکاس وسیع و مناسب موفقیتهای تولیدگران فراخواندند و افزودند: رسانه البته از سر دلسوزی، برخی اشکالات را منعکس میکند که عیبی هم ندارد تا مسئولان اگر تلویزیون می‌بینند، بفهمند مشکلات کجاست؛ اما در کنار آن باید موفقیتهای عرصه‌های مختلف تولیدی را برای مردم بویژه جوانان بازگو کرد و با معرفی ظرفیتها به مشتاقان فعالیت تولیدی، مطالبات منطقی فعالان اقتصادی را نیز پیگیری کرد تا مسئولان به آنها توجه کنند.
ایشان همچنین تفاوت تعرفه‌ی تبلیغات کالاهای داخلی با خارجی را ضروری خواندند و افزودند: باید در این زمینه به‌گونه‌ای عمل کرد که فعالان اقتصادی بتوانند نشان خود را تبلیغ و ترویج کنند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان سخنانشان خطاب به ملت ایران و دوستان و دشمنان انقلاب تأکید کردند: ملت ایران در عرصه‌ی جنگ نظامی و سیاسی و امنیتی (مانند کارهایی که در این چند روز بود و کارهای مردمی نبود) دشمن را عقب زده است و به فضل الهی در جنگ اقتصادی هم دشمن را به‌طور قاطع عقب خواهد زد و با ادامه‌ی حرکت کنونی در مسیر رونق تولید و پیشرفت اقتصادی، افق روشن آینده‌ی خود را محقق خواهد کرد.
در ابتدای این دیدار که در سال رونق تولید برگزار شد، جمعی از کارآفرینان و فعالان عرصه‌ی اقتصاد و تولید ملی به بیان دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود پرداختند.
آقایان:
- بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران
- سیروس تالاری، تولیدکننده‌ی تجهیزات صنعت نفت
- سعید زکایی، تولیدکننده‌ی انواع ترکیبات پلیمری
- بابک ثقفی، تولیدکننده‌ی صنعت ماشین‌های اداری ایران
- محمد عرب، تولیدکننده‌ی کفش و انواع چرم مصنوعی
- حسین یوسفی، پرورش‌دهنده‌ی ماهی در قفس
- امیر فرشچی، تولیدکننده‌ی داروهای زیستی
- علیرضا حسین احدی، فعال صنعت طلا و جواهر
- سید محمدحسین دانا؛ عضو هیئت مدیره‌ی اکتشاف و تولید تأسیسات دریایی
- و خانم شهین شهرکی؛ تولیدکننده و صادرکننده‌ی صنعت سوزن‌دوزی بلوچ
بر این محورها تأکید کردند:
- ضرورت باور فرهنگ تعاون به‌عنوان رکنی برای اجرای سیاستهای اقتصادی
- ساماندهی شبکه‌های تعاونی توزیعی برای تأمین مایحتاج عمومی
- ضرورت تلاش برای دستیابی به ظرفیت ۲۵ درصدی تعاون در اقتصاد ملی
- پیشرفت خیره‌کننده‌ی سازندگان تجهیزات صنعت نفت از وابستگی مطلق در دوران قبل از انقلاب به توانایی ساخت و طراحی بیش از ۸۵ درصد تجهیزات
- ضرورت مشارکت دادن بخش خصوصی در تصمیم‌سازی‌های کلان اقتصادی
- لزوم اصلاح قوانین و بخشنامه‌های متعدد که تولید و صادرات را کُند میکند
- ضرورت بازخواست از افرادی که با بی‌عملی، فعالیتهای صادراتی را کم‌سرعت و متوقف میکنند
- تأکید بر برنامه‌ریزی و تدوین استراتژی صنعتی کشور و توسعه‌ی نشانهای ملی در کشورهای هدف صادرات
- ضرورت سرمایه‌گذاری ویژه در صنعت الکترونیک به‌عنوان صنعت پایه با هدف جلوگیری از خروج نخبگان
- دور کردن بیشتر کشور از آسیب‌های تحریم و زمینه‌سازی برای گسترش صنایع دیگر
- پیشنهاد تأمین ارز رقابتی برای تولیدکنندگان لوازم خانگی برای مدت ۳ سال
- لزوم حمایت سازمان بورس از ورود صنایع لوازم خانگی و تسهیل استفاده از ابزارهای مالی
- ظرفیت صنعت کفش برای تبدیل کردن کشور به سکوی صادرات کفش در غرب آسیا
- نگاه فرصت‌محور به ۵۰۰۰ کیلومتر سواحل کشور برای توسعه و رونق صنعت آبزیان
- لزوم استفاده‌ی بیشتر از جایگاه ممتاز ایران در بیوتکنولوژی دارویی
- هدف‌گذاری صنعت طلا و جواهر برای دستیابی به رتبه‌ی دوم صادرات مصنوعات در منطقه
- درخواست حمایت ارکان کشور از پروژه‌ی بزرگ شرکتهای ایرانی اکتشاف و تولید نفت
- ایجاد اشتغال پایدار از طریق گسترش صنایع دستی در تمام نقاط کشور با به‌کارگیری نیروهای بومی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هدف اصلی از جلسه با تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی را تکریم این عناصر اساسی در افکار عمومی خواندند و سخنان تولیدکنندگان در این دیدار را بسیار مهم، سنجیده و قابل توجه دانستند.
رهبر انقلاب با بیان این نکته که ای‌کاش تعداد بیشتری از مسئولان بخشهای دولتی و نمایندگان مجلس در این جلسه‌ی مهم حضور داشتند، گفتند: کسانی که در مورد رونق تولید جور دیگری فکر میکنند و برای حل مشکلات، چشم به جای دیگری دارند، باید حرفهای امشب این تولیدکنندگان را می‌شنیدند و درک میکردند که تنها دریچه‌ی «انتقال حیات، روشنایی و نیرو به داخل کشور» همین دریچه‌ای است که فعالان بخش تولید بر روی کشور میگشایند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نقش اقتصاد را در نظام اسلامی بسیار مهم برشمردند و افزودند: ثروتمند کردن جامعه، افزایش ثروت ملی، گسترش رفاه عمومی و توزیع عادلانه‌ی منابع عمومی، در اسلام یک ارزش است که با تحقق این نگاه، در عین وجود تفاوت در جامعه، شکاف طبقاتی به وجود نخواهد آمد.
رهبر انقلاب، تولیدکنندگان را فرماندهان، پیشروان، خط‌شکنان و صفوف مقدم عرصه‌ی حیاتیِ «تولید داخلی، رونق اقتصادی و گسترش رفاه عمومی» خواندند و خاطرنشان کردند: این میدان خطیر، میدان یک جنگ واقعی است.
ایشان با اشاره به جنگ همیشگی اقتصادی میان کشورها و قدرتها افزودند: البته در دوره‌ی ریاست جمهوری فعلی آمریکا، این جنگ با چین، کره، اروپا و دیگر مناطق، بُروز و گسترش یافته و در قبال ایران از طریق اعمال تحریمها، شکل وحشیانه، کینه‌ورزانه و جنایت‌آلود گرفته است.
رهبر انقلاب، تصور پایان تحریمها در یکی دو سال آینده را خیال باطل خواندند و افزودند: با شناختی که از مسائل جبهه‌ی استکبار داریم، تحریمها حالا حالاها وجود دارد، بنابراین برای نجات اقتصاد کشور نباید منتظر پایان تحریمها و بودن یا نبودن فلان شخص یا اقدام فلان کشور بود.
ایشان افزودند: البته دور زدن تحریمها به عنوان یک تاکتیک خیلی خوب است، اما کار و راهبرد اساسی را باید بر مصون‌سازی کشور از آسیب تحریمها متمرکز کرد.
ایشان وابستگی به درآمدهای نفتی حتی در بودجه‌ی جاری را موجب آسیب‌پذیری کشور خواندند و افزودند: این اتکا با توجه به تحریمها اندکی کاهش یافته اما از دهه‌ی ۷۰ در زمان دولتِ برادر و رفیق عزیزمان مرحوم هاشمی رفسنجانی (رحمه‌الله) تأکید کرده‌ام باید وابستگی بر نفت را بتدریج کم کنیم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هدف از تشکیل صندوق توسعه‌ی ملی را خارج کردن هرساله‌ی بخشی از درآمد نفتی از اختیار دستگاه‌های دولتی برشمردند و گفتند: از گذشته تا حال، همه‌ی دولتها وقتی دچار مشکل میشوند، با اصرار و التماس از بنده مجوز برداشت از صندوق درخواست میکنند و بر اثر این روند، صندوق توسعه متأسفانه کم‌اثر شده است.
ایشان مسلح کردن انقلاب به سلاح و اراده‌ی تولید داخلی را علاج مشکلات برشمردند و افزودند: تنها راه‌حل مسائل موجود این است که مسیر تقویت و رونق تولید داخلی را با جدیت ادامه دهیم و با تصمیمات صحیح و اقدامات لازم، موانع را برطرف کنیم که آثار مثبت حرکت در این مسیر، نسبت به قبل مشهود است.
رهبر انقلاب، توجه به تولید داخل را موجب دور شدن کشور از حالت شرطی شدن دانستند و گفتند: گره زدن روند حل مشکلات به تصمیمات دیگران موجب بروز بدترین مشکلات برای کشور میشود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با ابراز تأسف از بروز این حالت در چند سال اخیر افزودند: در این سالها بیان مسائلی از قبیل اینکه «ببینیم شش ماه دیگر چه میشود» و یا «برجام چه میشود» و حالا نیز «به امید ابتکار رئیس‌جمهور فرانسه ماندن»، هیچ مشکلی را حل نکرده و نخواهد کرد و این نگاه باید کنار گذاشته شود.
ایشان تأکید کردند: البته ایراد ندارد که کاری که عبور از خط قرمز نیست، انجام دهند اما نباید حل مسائل اقتصادی را به این کارها گره زد و افکار عمومی را شرطی کرد.
رهبر انقلاب، ظرفیتهای داخلی را بی‌پایان خواندند و یادآوری کردند: وقتی یک فعال اقتصادی، مانند امشب گِله میکند و دغدغه‌مند است، در واقع این حقیقت را اعلام میکند که ظرفیت پیشرفت در کشور وجود دارد و باید موانع آن را رفع کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در همین زمینه افزودند: ان‌شاءالله با استفاده از ظرفیتهای بی‌نظیری که تنها بخشی از آنها مورد استفاده قرار گرفته و به برکت فعالیت فعالان اقتصادی، تحریمها را از تهدید به فرصت تبدیل خواهیم کرد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه این نکته را یادآور شدند که اگر ملت ایران و فعالان اقتصادی و اندیشمندان کشور بتوانند با تکیه بر توان داخلی تحریمها را بی‌اثر کنند، عامل تحریم‌کننده نیز از ادامه‌ی تحریمها دست برخواهد داشت زیرا متضرر خواهد شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه اگر طرف مقابل از سیاست تحریم دست برداشت، ما نباید سیاست تکیه بر توان داخلی را تغییر دهیم، افزودند: برخی منتظرند تا اگر راه آن طرف باز شود، جهت‌گیری اقتصادی کشور را به سمت نگاه به خارج ببرند درحالی‌که چنین نگاهی، غلط است.
ایشان خاطرنشان کردند: سیاستهای تکیه بر توان داخلی باید آن‌چنان محکم و استوار باشد که اگر تحریمها هم برداشته شد، به این سیاستها آسیبی وارد نشود.
رهبر انقلاب اسلامی، نیروی جوان یا به تعبیر کارشناسان «پنجره‌ی جمعیتی» را یکی از مزیتهای مهم کشور برشمردند و گفتند: ما امروز در دل این فرصت قرار داریم؛ البته فقط تا ۲۰ سال آینده امکان استفاده از این مزیت مهم وجود دارد و اگر در این ۲۰ سال غفلت شود، کشور وارد عرصه‌ی سالمندی خواهد شد و دیگر نمیتوان کاری را پیش برد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر لزوم افزایش موالید و همچنین ایجاد ثروت پایدار، افزودند: اینکه بارها بر موضوع فرزندآوری تأکید میشود به همین دلیل است، زیرا در صورت غفلت از این موضوع که متأسفانه در برهه‌ای طولانی هم به آن بی‌توجهی شد، کشور بعد از ۲۰ سال وارد مسیری خواهد شد که امکان تغییر آن نیست.
ایشان در ادامه‌ی سخنان خود توصیه‌های مهمی خطاب به فعالان اقتصادی، عموم مردم، نخبگان دانشگاهی، نهادهای عمومی غیردولتی، رسانه‌ها و دستگاه‌های دولتی بیان کردند.
رهبر انقلاب اسلامی ابتدا به فعالان اقتصادی گفتند: مخاطب سیاستهای اصل ۴۴ که چارچوب آن نیز تبیین شده است، شما هستید و این سیاستها برای شما، هم حق ایجاد میکند و هم تکلیف.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأیید سیاستهای اصل ۴۴ از جانب صاحب‌نظران اقتصادی در زمان ابلاغ آن، افزودند: البته در اجرای این سیاستها درست عمل نشد زیرا واگذاری برخی کارخانه‌ها به افراد سوءاستفاده‌چی، نه‌تنها موجب تقویت بخش خصوصی نشد بلکه عملکرد نادرست این افراد اندک، فضا را برای فعالان پُرشمار و سالم بخش خصوصی نامساعد کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: فعالان بخش خصوصی باید با استفاده از ظرفیتهای سیاستهای اصل ۴۴، با یک برنامه‌ی عملیاتی و نقشه‌ی راه، زنجیره‌ای تخصصی از «تولید علم و طراحی و مهندسی» تا «تولید محصول و بازاریابی» را تشکیل دهند.
رهبر انقلاب با اشاره به اینکه معنای سیاستهای اصل ۴۴ جایگزین شدن بخش خصوصی به جای بخش دولتی نیست، افزودند: این دو بخش باید به هم کمک کنند و مزاحم هم نباشند؛ مثلاً اگر بخش خصوصی میتواند کاری را انجام دهد، بخش دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی خود را رقیب بخش خصوصی ندانند و به آن کار ورود نکنند و اگر هم فعالیت دارند، کنار بکشند.
ایشان درعین‌حال افزودند: البته بخش دولتی نباید بکلی از فعالیتهای اقتصادی دست بردارد، زیرا کارهایی وجود دارد که جز بخش دولتی یا بخشهای عمومی غیردولتی کس دیگری نمیتواند آنها را انجام بدهد.
ایشان در همین چارچوب، بخش تعاونی در اقتصاد کشور را پدیده‌ی مطلوبی دانستند و افزودند: در تعاونی‌ها با سرمایه‌های اندک میتوان اشتغال فراوانی ایجاد کرد که اگر این اشتغالهای ایجادشده به‌صورت شبکه‌ای به یکدیگر متصل شوند، برکات زیادی برای اقتصاد کشور به وجود خواهد آمد و وزیر محترم تعاون باید موضوع تعاونی‌ها را با جدیت دنبال کند.
«استفاده از کالاهای داخلی»، «شرکت در سرمایه‌گذاری‌های مولد همچون تعاونی‌ها و بورس» و «ترویج فرهنگ کار جهادی و تعاون» توصیه‌های رهبر انقلاب اسلامی به عموم مردم بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به روحیه‌ی تعاون و همکاری در میان مردم بویژه در حوادث طبیعی همچون سیل و زلزله، بر لزوم استفاده از این روحیه در همه‌ی کارها تأکید کردند و افزودند: مردم باید تولیدات داخلی را تکریم کنند و اگر رفتار غلطی هم در این زمینه وجود دارد، آن را زشت بدارند ولی به همه‌ی تولیدات داخلی تعمیم ندهند.
ایشان به‌عنوان نمونه یکی از رفتارهای نادرست در عرصه‌ی تولید داخلی را استفاده از نشان خارجی برشمردند و گفتند: این شیوه باید اصلاح شود.
رهبر انقلاب اسلامی، وظیفه و مسئولیت نخبگان علمی و دانشگاهی را کمک به حل مسائل اقتصادی و همکاری با بخشهای تولیدی در جهت تبادل دانش و تجربه دانستند و افزودند: از وظایف مهم نخبگان، تربیت نیروی انسانی خلاق، مبتکر و متناسب با نیازهای روز و همچنین کار علمی برای حل مشکلات موجود در مسائل بانکی و نظام بودجه‌ریزی کشور است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه دستگاه‌های دولتی باید از ظرفیت علمی دانشگاه‌ها استفاده کنند، گفتند: در ابتدای سال چهار ماه فرصت داده شد تا نظام بودجه‌ریزی کشور اصلاح شود اما متأسفانه این کار انجام نشد و دلیل آن هم گره‌های علمی است که این گره‌ها با کمک دانشگاهیان و نخبگان علمی برطرف خواهد شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه توصیه‌هایی هم خطاب به دستگاه‌های دولتی بیان کردند و گفتند: دستگاه‌های حکومتی باید با جدیت، به دنبال بهبود محیط کسب‌وکار و برطرف کردن قوانین مزاحم و اصلاح عملکردهای غلط باشند تا محیط مساعد تولید در کشور به وجود آید.
ایشان تأکید کردند: باید قوانین مربوط به مسائل مالی، پولی، بانکی، گمرکی، بودجه و تأمین اجتماعی به نفع تولید تغییر پیدا کنند و عرصه برای واردات و سفته‌بازی بسیار تنگ شود.
رهبر انقلاب، تغییر قوانین و دستورالعمل‌ها را وظیفه‌ی مجلس شورای اسلامی دانستند و گفتند: البته برخی از این قوانین تغییر کرده و در مجلس تصویب شده اما هنوز اجرایی نشده‌اند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه عمده‌ی مشکلات بخش تولید مربوط به مسائل بانکی و گمرکی است، مجلس و دولت را به اقدامات جدی برای برطرف کردن این مشکلات توصیه کردند.
ایشان به احتمال بروز برخی خطاها از جانب تولیدکنندگان اشاره کردند و گفتند: همه‌ی خطاها در یک سطح نیستند و نباید برای هر خطایی، دستگاه‌های نظارتی بر سر تولیدکننده بریزند؛ البته حساب خیانت از این‌گونه خطاها جدا است.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به گزارش رئیس قوه‌ی قضائیه مبنی بر جلوگیری از تعطیلی تعداد زیادی از واحدهای تولیدی که در آستانه‌ی تعطیلی بودند، آن را اقدامی بسیار خوب خواندند.
توصیه‌ی دیگر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به دستگاه‌های دولتی، لزوم ثبات سیاستهای مالی و پولی بود.
ایشان همچنین با اشاره به تجربه‌ی مبادلات تجاری و اقتصادی با کشورهای خارجی گفتند: این تجربه به ما نشان میدهد که کشورهای خارجی هیچ‌گاه حاضر به انتقال فناوری‌های اساسی بویژه در بخش نفت، پتروشیمی و خودرو به ایران نیستند، بنابراین دستگاه‌های دولتی باید به دنبال استفاده از توانایی‌های داخلی برای رسیدن به این فناوری‌ها باشند.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: همان فکر و اندیشه‌ی دقیقی که میتواند بدون هیچ کمکی به فناوری پیچیده و نادر سلول‌های بنیادی و یا فناوری غنی‌سازی اورانیوم از ۳.۵ درصد به ۲۰ درصد دست پیدا کند، آیا نمیتواند به فناوری استحصال بهتر و بیشتر از چاه‌های نفت دست یابد؟ قطعاً میتواند؛ بنابراین باید از این ظرفیت بی‌بدیل داخلی استفاده کرد.
ایشان به خروج سریع شرکتهای خارجی نفت و خودرو از ایران بعد از اعلام تحریمها اشاره کردند و گفتند: در آن زمان برخی از این موضوع غصه خوردند اما باید غصه نخورد و خوشحال بود.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به شرکتهای داخلی که در زمینه‌ی قطعه‌سازی برای خودرو، صنایع نفت، لوازم خانگی و ماشین‌آلات فعالیت میکنند، افزودند: باید از این توانایی استفاده کرد و با تشکیل یک نمایشگاه دائمی میان این شرکتها هم‌افزایی به وجود آورد.
ایشان انتقال توانایی‌های بسیار بالای مهندسی و فناوریِ دستگاه‌های نظامی به دستگاه‌های غیرنظامی را ضروری خواندند و خاطرنشان کردند: سالها قبل یک ژنرال اسرائیلی گفته بود از ایرانی‌ها بدم می‌آید اما در مقابل پیشرفت نظامی آنها تعظیم میکنم؛ البته ما از آن موقع تاکنون دستاوردهای فراوانِ مهم‌تر و جالب‌تری داریم که موشک بالستیک با بُرد ۲۰۰۰ کیلومتر و خطای حداکثر چند متر، تنها یکی از آنها است.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: توان مهندسی و فناوری دستگاه‌های نظامی که به چنین افتخاراتی منجر میشود، باید در عرصه‌ی خودرو، نفت، مسائل فضائی و دیگر بخشها به کار گرفته شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای حمایت از صادرات و حضور فعالان اقتصادی در کشورهای دیگر را هم مهم دانستند و افزودند: میتوانیم با استفاده از ظرفیت دیپلماسی، با همسایه‌ها و دیگر کشورها، ارتباطات اقتصادی خوبی برقرار کنیم.
ایشان مسئولان را به استفاده از تولیدات داخلی در مجامع بین‌المللی توصیه کردند و افزودند: مسئولان باید نشانها، حرفها و مفاهیم ایرانی را ترویج کنند اما برخی برعکس عمل میکنند.
رهبر انقلاب اسلامی گفتند: یکی از گله‌های ما از برخی مسئولان سالهای گذشته این بود که چرا وقتی در جمع اروپایی‌ها صحبت میکنند، حرف صد سال پیش یک متفکر اروپایی را بیان میکنند؛ این حرف که برای اروپایی‌ها جدید نیست و ارزشی ندارد اما حرفهای ما نو و نشنیده است و باید آنها را بیان کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه‌ی سخنانشان حضور همه‌جانبه‌ی بخش خصوصی و تعاونی را در بخش نفت و گاز ضروری دانستند و افزودند: برخی قوانین مجلس نظیر قانونی که اخیراً در زمینه‌ی صنایع پایین‌دستی نفت و گاز مصوب شد، معطل آیین‌نامه‌ها میماند، درحالی‌که این کارها باید سریعاً انجام شود تا فعالیتهای تولیدی سرعت گیرد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه‌ی سخنانشان رسانه‌ها را به انعکاس وسیع و مناسب موفقیتهای تولیدگران فراخواندند و افزودند: رسانه البته از سر دلسوزی، برخی اشکالات را منعکس میکند که عیبی هم ندارد تا مسئولان اگر تلویزیون می‌بینند، بفهمند مشکلات کجاست؛ اما در کنار آن باید موفقیتهای عرصه‌های مختلف تولیدی را برای مردم بویژه جوانان بازگو کرد و با معرفی ظرفیتها به مشتاقان فعالیت تولیدی، مطالبات منطقی فعالان اقتصادی را نیز پیگیری کرد تا مسئولان به آنها توجه کنند.
ایشان همچنین تفاوت تعرفه‌ی تبلیغات کالاهای داخلی با خارجی را ضروری خواندند و افزودند: باید در این زمینه به‌گونه‌ای عمل کرد که فعالان اقتصادی بتوانند نشان خود را تبلیغ و ترویج کنند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان سخنانشان خطاب به ملت ایران و دوستان و دشمنان انقلاب تأکید کردند: ملت ایران در عرصه‌ی جنگ نظامی و سیاسی و امنیتی (مانند کارهایی که در این چند روز بود و کارهای مردمی نبود) دشمن را عقب زده است و به فضل الهی در جنگ اقتصادی هم دشمن را به‌طور قاطع عقب خواهد زد و با ادامه‌ی حرکت کنونی در مسیر رونق تولید و پیشرفت اقتصادی، افق روشن آینده‌ی خود را محقق خواهد کرد.
در ابتدای این دیدار که در سال رونق تولید برگزار شد، جمعی از کارآفرینان و فعالان عرصه‌ی اقتصاد و تولید ملی به بیان دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود پرداختند.
آقایان:
- بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران
- سیروس تالاری، تولیدکننده‌ی تجهیزات صنعت نفت
- سعید زکایی، تولیدکننده‌ی انواع ترکیبات پلیمری
- بابک ثقفی، تولیدکننده‌ی صنعت ماشین‌های اداری ایران
- محمد عرب، تولیدکننده‌ی کفش و انواع چرم مصنوعی
- حسین یوسفی، پرورش‌دهنده‌ی ماهی در قفس
- امیر فرشچی، تولیدکننده‌ی داروهای زیستی
- علیرضا حسین احدی، فعال صنعت طلا و جواهر
- سید محمدحسین دانا؛ عضو هیئت مدیره‌ی اکتشاف و تولید تأسیسات دریایی
- و خانم شهین شهرکی؛ تولیدکننده و صادرکننده‌ی صنعت سوزن‌دوزی بلوچ
بر این محورها تأکید کردند:
- ضرورت باور فرهنگ تعاون به‌عنوان رکنی برای اجرای سیاستهای اقتصادی
- ساماندهی شبکه‌های تعاونی توزیعی برای تأمین مایحتاج عمومی
- ضرورت تلاش برای دستیابی به ظرفیت ۲۵ درصدی تعاون در اقتصاد ملی
- پیشرفت خیره‌کننده‌ی سازندگان تجهیزات صنعت نفت از وابستگی مطلق در دوران قبل از انقلاب به توانایی ساخت و طراحی بیش از ۸۵ درصد تجهیزات
- ضرورت مشارکت دادن بخش خصوصی در تصمیم‌سازی‌های کلان اقتصادی
- لزوم اصلاح قوانین و بخشنامه‌های متعدد که تولید و صادرات را کُند میکند
- ضرورت بازخواست از افرادی که با بی‌عملی، فعالیتهای صادراتی را کم‌سرعت و متوقف میکنند
- تأکید بر برنامه‌ریزی و تدوین استراتژی صنعتی کشور و توسعه‌ی نشانهای ملی در کشورهای هدف صادرات
- ضرورت سرمایه‌گذاری ویژه در صنعت الکترونیک به‌عنوان صنعت پایه با هدف جلوگیری از خروج نخبگان
- دور کردن بیشتر کشور از آسیب‌های تحریم و زمینه‌سازی برای گسترش صنایع دیگر
- پیشنهاد تأمین ارز رقابتی برای تولیدکنندگان لوازم خانگی برای مدت ۳ سال
- لزوم حمایت سازمان بورس از ورود صنایع لوازم خانگی و تسهیل استفاده از ابزارهای مالی
- ظرفیت صنعت کفش برای تبدیل کردن کشور به سکوی صادرات کفش در غرب آسیا
- نگاه فرصت‌محور به ۵۰۰۰ کیلومتر سواحل کشور برای توسعه و رونق صنعت آبزیان
- لزوم استفاده‌ی بیشتر از جایگاه ممتاز ایران در بیوتکنولوژی دارویی
- هدف‌گذاری صنعت طلا و جواهر برای دستیابی به رتبه‌ی دوم صادرات مصنوعات در منطقه
- درخواست حمایت ارکان کشور از پروژه‌ی بزرگ شرکتهای ایرانی اکتشاف و تولید نفت
- ایجاد اشتغال پایدار از طریق گسترش صنایع دستی در تمام نقاط کشور با به‌کارگیری نیروهای بومی