تفسیر سوره برائت مشتمل بر دروس تفسیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۵۱ است که به تازگی توسط انتشارات انقلاب اسلامی منتشر و در اختیار علاقمندان قرار گرفت. پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در ایام ماه مبارک رمضان بخشهایی از این کتاب را به صورت خلاصه منتشر میکند.
بخش هفدهم؛ تفسیر آیه ۴۶
علت نرفتن منافقان به جهاد در راه خدا چیست؟
بخش هفدهم؛ تفسیر آیه ۴۶علت نرفتن منافقان به جهاد در راه خدا چیست؟
دو نفر مثل عبدالله‌بن اُبیّ از سران منافقان، و ابوذر غفاری را تصوّر کنید که در جنگ تبوک نقش داشته‌اند. عبدالله‌بن اُبیّ از آنها است که نرفتن به میدان را به رفتن ترجیح داد؛ ولی ابوذر رفتن را ترجیح داد.
علّت رفتن یکی و نرفتن دیگری چیست؟ شرایط نسبت به هر دو یکسان بود: هر دو خواهانِ ماندن پیش زن و بچّه بودند. ازطرفی، ندای جنگ برای هر دوی آنان بود. حالت دیگری که در هر دو بود، قدرت تصمیم و اختیارِ رفتن و نرفتن بود؛ امّا هنگام تصمیم‌گیری و حرکت، یکی رفتن را انتخاب کرد و دیگری ماندن را. امّا چه شد که این رفت و آن نرفت؟
منشأ هر دو تصمیم، ایمان و عدم ایمان است. وقتی این دو را بشکافیم، باز به امر اختیاری برمیگردد. بنابراین، خدا منافقان را از رسیدن به شهادت و درک فیض بزرگ آن ممنوع نکرد، بلکه آنان خود این راه را انتخاب کردند. حرکت ابوذر هم براثرِ اراده‌ی خاصِّ خدا نسبت به او نبوده، به‌گونه‌ای که اختیار را از او سلب کرده باشد؛ بلکه عمل او اختیاری بوده و در‌عین‌حال میشود آن را به خدا هم نسبت داد.
علّت رفتن یکی و نرفتن دیگری چیست؟ شرایط نسبت به هر دو یکسان بود: هر دو خواهانِ ماندن پیش زن و بچّه بودند. ازطرفی، ندای جنگ برای هر دوی آنان بود. حالت دیگری که در هر دو بود، قدرت تصمیم و اختیارِ رفتن و نرفتن بود؛ امّا هنگام تصمیم‌گیری و حرکت، یکی رفتن را انتخاب کرد و دیگری ماندن را. امّا چه شد که این رفت و آن نرفت؟
منشأ هر دو تصمیم، ایمان و عدم ایمان است. وقتی این دو را بشکافیم، باز به امر اختیاری برمیگردد. بنابراین، خدا منافقان را از رسیدن به شهادت و درک فیض بزرگ آن ممنوع نکرد، بلکه آنان خود این راه را انتخاب کردند. حرکت ابوذر هم براثرِ اراده‌ی خاصِّ خدا نسبت به او نبوده، به‌گونه‌ای که اختیار را از او سلب کرده باشد؛ بلکه عمل او اختیاری بوده و در‌عین‌حال میشود آن را به خدا هم نسبت داد.
* تفسیر سوره برائت، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، صص ۳۰۹ تا ۳۱۶(خلاصه).
علاقمندان می‌توانند برای تهیه‌ی کتاب «تفسیر سوره‌ی برائت» اینجا را کلیک کنند.