تبیین مبارزه توأمان انقلاب اسلامی با استبداد و استعمار از منظر آیت‌الله خامنه‌ای

روایت آزادیِ یک ملت

https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/breadcrump.gifhttps://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/breadcrump.gif در طول سالیان متمادی استبداد پهلوی، قدرت‌های بیگانه چون آمریکا و انگلیس و ... بر ایران اسلامی سلطه داشته و در زمینه‌های مختلف به دخالت‌گری می‌پرداختند. مستکبرین علاوه بر حمایت همه‌جانبه از تداوم حکومت دیکتاتوری به چپاول‌گری پرداخته و به سرکوب حرکت‌های عدالت‌خواهانه و آزادی‌طلبانه نیز کمک می‌کردند. یکی از بارزترین نمونه‌های دخالت و سلطه‌گری بیگانگان در طول دوران پهلوی، «تصویب و اجرای قانون کاپیتولاسیون» است. پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در یادداشتی به بهانه‌ی بازخوانی این ماجرا به بررسی نفوذ و دخالت قدرت‌های مستکبر در ایران طی سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و حمایت همه‌جانبه‌ی آنها از رژیم مستبد پرداخته است.

* فرعونیّتِ آمریکا در ایران
ازجمله مسائل مهم در فهم تحولات تاریخ معاصر کشورمان، «پیوندِ استبداد داخلی و استعمار» خارجی است. در دوره‌ای طولانی از اواخر حکومت قاجار، حکومت استبدادی با استعمار خارجی اتصال یافت و این به‌هم‌پیوستگی در رژیم پهلوی به‌شکلی قابل توجه افزایش یافت. در واقع حکومتِ بُریده‌ی از مردم عملاً به عنصر بیگانه «وابستگی» یافت و به بزرگ‌ترین تأمین‌کننده‌ی منافع مستکبرین تبدیل شد:
«در کشور ما، در طول این حدود پنجاه یا شصت سال -یعنی در دوره‌ی حکومت پهلوی و مقداری قبل از آن- اوّل انگلیس‌ها، بعد هم آمریکایی‌ها زمام امور را در دست داشتند و هر کاری میخواستند میکردند... چه‌جوری توانسته بودند این تسلّط را پیدا کنند؟ در اینجا سنگرهایی به‌وجود آورده بودند که اوّل رژیم انگلیس، بعد رژیم آمریکا در سالهای بعد یا دهه‌های بعد، از این سنگرها استفاده میکردند برای دوام سلطه‌ی خودشان بر این کشور.» ۱۳۹۵/۱/۱ [۱]

حکومت پهلوی مهم‌ترین پایگاه تأمین منافع مستکبرین بود:
«مهم‌ترین سنگر رژیم‌های مستکبر -یعنی اوّل انگلیس، بعد آمریکا- در کشور ما عبارت بود از خود رژیم دست‌نشانده‌ی طاغوت. رژیم دست‌نشانده‌ی طاغوت، سنگر اینها بود؛ به‌وسیله‌ی او بود که اینها هر کاری میخواستند در این کشور میکردند.» ۱۳۹۵/۱/۱ [۲]

و قدرت‌های سُلطه‌گر و در رأس آنها آمریکا، سیطره‌ای تمام‌عیار بر ایران داشتند:
«آمریکا ۲۵ سال در این کشور حاکمیّت مطلق داشته است... در ایران حرف، حرف آمریکایی‌ها بود؛ حاکمیّت مطلق آمریکا در دوران رژیم طاغوت... آمریکا در کشور ما فرعونیّت میکرد.» ۱۳۹۴/۶/۱۸ [۳]

در چنین شرایطی امام خمینی (رحمه‌الله) علیه استبداد داخلی و عقبه‌ی استکباری‌اش قیام نمود و با تحمل سختی‌ها یک آگاهی و حرکت عمومی را در ملت ایران ایجاد کرد:
«امام بزرگوار ملّت را آگاه کرد، بصیرت بخشید، سختی‌ها را خودش تحمّل کرد، زندان رفت، تبعید شد، دست برنداشت؛ بتدریج این آگاهی و بصیرت همه‌گیر شد، تا در سالهای ۵۶ و ۵۷ به شکل یک حرکت عمومی در میان ملّت ایران درآمد. این حرکت هدفش و آماج حمله‌اش فقط دستگاه سلطنت نبود، آمریکا هم بود. ملّت میفهمیدند، میدانستند که پشت سر این جنایاتی که دارد علیه آنها و علیه کشور در داخل انجام میگیرد، آمریکا است؛ این را فهمیدند. امام بزرگوار ما در سال ۴۲، در اوایل شروع نهضت اسلامی فرمود: رئیس‌جمهور آمریکا مبغوض‌ترین افراد امروز در ایران است. این معنا را القا کرد به افکار عمومی؛ تبیین کرد برای مردم که هرچه هست زیر سر آمریکا است؛ شرارتها زیر سر آمریکا است. خب، این مبارزه به نتیجه رسید.» ۱۳۹۴/۸/۱۲ [۴]

با نگاهی به تاریخ نهضت امام خمینی (رحمه‌الله) به‌روشنی می‌توان شواهد و نشانه‌های این درگیری توأمان با استبداد و استعمار را مشاهده کرد. یکی از بارزترین حوادثی که درگیریِ مستقیم حضرت امام (رحمه‌الله) با استکبار را نشان می‌دهد اعتراض ایشان به «تصویب قانون کاپیتولاسیون» است:
«آمریکاییها قانون کاپیتولاسیون را در ایران به کرسی نشاندند. معنای کاپیتولاسیون این است که آمریکاییها یا افراد وابسته به هر قدرت بیگانه‌ی مسلّطی در هر کشور دیگر، اگر جنایتی کردند، دستگاه قضائی آن کشور حق ندارد جنایت آن‌ها را رسیدگی کند، به محاکمه‌ی آن‌ها بپردازد و حکم صادر کند! آن روز بیش از دویست هزار نفر آمریکایی در مشاغل مختلف در ایران حضور داشتند... این، یکی از قوانین ذلت‌بار برای همه‌ی ملّتهایی بود که به آن تن دادند. امّا امام تسلیم نشدند و مقاومت کردند. فریاد امام در قم، در میان طلّاب علوم دینی بلند شد و این قانون را تقبیح کردند.» ۱۳۷۸/۸/۱۲ [۵]
عکس‌العمل رژیم وابسته به این اعتراض و درگیری، دستگیری و تبعید امام (رحمه‌الله) بود:
«رژیم وابسته هم عکس‌العمل نشان داد؛ امام را گرفت و به ترکیه تبعید کرد.» ۱۳۷۸/۸/۱۲ [۶]

* ابداعِ عجیب امام (رحمه‌الله)
با پیروزی انقلاب اسلامی، استبداد داخلی و وابستگی به استعمار خارجی برچیده شد و ملت به «استقلال سیاسی» دست یافت:
«امام، مردم را بیدار کرد؛ احساس استقلال و آرمان‌خواهی همراه با مجاهدتی که در آن هیچ خوف و ترسی وجود ندارد، در مردم زنده کرد. مردم به میدان آمدند و انقلاب پیروز شد. مردم در انقلاب، شاه را از ایران راندند؛ در ۱۳ آبان، آمریکا را از ایران راندند... پرچم تسلّط ظالمانه‌ی متکبرانه‌ی آمریکا از بام ایران پائین کشیده شد.» ۱۳۹۰/۸/۱۱ [۷]

از بدو پیروزی انقلاب، امام خمینی (رحمه‌الله) به مرزبندی صریح با مستکبرین پرداخت و واژه‌ی «شیطان بزرگ» را برای روشن کردن این «جبهه‌بندی» ابداع کرد:
«امام صریحاً در جبهه‌ی مخالف قلدران بین‌المللی و مستکبران قرار داشت، هیچ ملاحظه‌ای نمیکرد... با مستکبرین سرِ آشتی نداشت. واژه‌ی «شیطان بزرگ» برای آمریکا، یک ابداع عجیبی از سوی امام بود. امتداد معرفتی و عملی این تعبیر شیطان بزرگ خیلی زیاد است. وقتی شما یک کسی را، یک دستگاهی را شیطان دانستید، معلوم است که باید رفتار شما در مقابل او چگونه باشد، باید احساسات شما نسبت به او چگونه باشد؛ امام تا روز آخر، نسبت به آمریکا همین احساس را داشت.» ۱۳۹۴/۳/۱۴ [۸]

امام (رحمه‌الله) از آنجا که آمریکا را «عقبه»ی حکومت پهلوی و دشمن اصلی می‌دید تا به آخر محکم بر سر موضع مخالفت با استکبار ایستاد:
«کسانی بودند آن روز که با حضور آمریکایی‌ها، با فعّالیّت آنها -حتّی فعّالیّت برخی از نهادهای آمریکایی- در داخل کشور موافق بودند! اختلاف عمده‌ی دولت موقّت با امام بزرگوار سر این قضیّه بود؛ ما از نزدیک میدیدیم. آنها توجّه نمیکردند که آمریکا تغذیه‌کننده‌ی رژیم طاغوت بود؛ این رژیم حالا برافتاده است امّا آن دستگاه تغذیه‌کننده هنوز باقی است، فعّال است، اگر به او میدان داده شود، مجال داده شود، دوباره مشغول خواهد شد و ضربه خواهد زد و نقاط ضعف را جستجو خواهد کرد و از آن نقاط ضعف وارد خواهد شد؛ این را توجّه نمیکردند. امام این را میدید... امام این عقبه را از روز اوّل دید، با آن مقابله کرد؛ لذا تا آخر، امام علیه آمریکا و دستگاه سیاسی و امنیّتی آمریکا موضع داشت.» ۱۳۹۴/۳/۱۴ [۹]

* جهاد کبیر علیه توطئه نفوذ
با گذشت سالیانی از ارتحال امام (رحمه‌الله) دشمنی نظام سلطه با انقلاب اسلامی همچنان ادامه یافته است. استکبار با «اسلامِ قدرتمند» دشمن است:
«از اسلام میترسند؛ کدام اسلام؟ اسلامی که دارای قدرت است، دارای نظامات است، دارای سیاست است، دارای حکومت است، دارای ارتش است، دارای نیروی مسلّح است، دارای توانایی‌های علمی است، دارای توانایی‌های بین‌المللی [است‌]. از این‌جور اسلامی میترسند.» ۱۳۹۵/۵/۳۱ [۱۰]

دشمن، به دشمنی خود ادامه می‌دهد و «نابودی استقلال کشور» در ابعاد گوناگون را هدف گرفته است:
«دشمن ما در طول این سالها، بسیاری از فعّالیّتهایی که علیه کشور ما و ملّت ما کرده است، برای این بود که خدشه‌ی در استقلال به‌وجود بیاورد؛ چه تحریم، چه تهدید، اینها استقلال را هدف گرفته‌اند.» ۱۳۹۴/۳/۱۴ [۱۱]

از آنجا که توطئه‌های گوناگونِ سخت و نرم دشمن علیه انقلاب اسلامی و ملت ایران در طول سالیان متمادی با شکست مواجهه شد، توطئه‌ی «نفوذ» در دستور کار قرار گرفت. هدف مستکبرین در برنامه‌ی نفوذ «به تبعیّت کشاندن» ماست:
«مسئله‌ی جمهوری اسلامی این است که دشمن مستکبر، درصدد به‌زانو درآوردن انقلاب است؛ با چه چیزی؟ با نفوذ دادن فرهنگ خود، با فشار اقتصادی خود، با انواع و اقسام تلاشهای سیاسی خود، با گستره‌ی عظیم تبلیغات خود، و با عوامل خائنی که در اختیارش هستند، درصدد تکان دادن فضای جمهوری اسلامی است تا آن را به تبعیّت بکشانند.» ۱۳۹۵/۳/۳ [۱۲]          

در مقابل این توطئه باید «جهاد کبیر» را در دستور کار قرار داد:
««جهاد کبیر» یعنی چه؟ یعنی اطاعت نکردن از دشمن، از کافر؛ از خصمی که در میدان مبارزه‌ی با تو قرار گرفته اطاعت نکن. اطاعت یعنی چه؟ یعنی تبعیّت؛ تبعیّت نکن. تبعیّت نکردن در کجا؟ در میدانهای مختلف؛ تبعیّت در میدان سیاست، در میدان اقتصاد، در میدان فرهنگ، در میدان هنر. در میدانهای مختلف از دشمن تبعیّت نکن.» ۱۳۹۵/۳/۳ [۱۳]

«اقتصاد مقاومتی»، «حرکت‌های خودجوش فرهنگی» و «به میدان آمدن استعداهای موجود کشور» ابعادِ گوناگون جهاد کبیر است. ۱۳۹۵/۳/۳ [۱۴]

* اسلام می‌تواند ...
انقلاب اسلامی با از میان برداشتن استبداد داخلی و سلطه‌ی مستکبرین، زمینه‌ی پیشرفت ایران اسلامی را فراهم کرده است. نکته‌ی مهم در این میان اینکه «حفظ پیروزی» از رسیدن به اصل پیروزی سخت‌تر است:
«این انقلاب، نظام‌سازی کرد و موفّق شد و پیروز شد؛ امّا نگه داشتنش مشکل‌تر است؛ نگه داشتنش مشکل‌تر است. دشمنها، آنهایی که با آنها در واقع مبارزه میشد برای ایجاد این انقلاب، آنها که بیکار ننشسته‌اند، آنها که دست برنداشته‌اند؛ آنها دنبال این هستند که این انقلاب را از دست شما بربایند.» ۱۳۹۵/۳/۶ [۱۵]

در این مسیر دشوار باید دشمن و دشمنی‌ها را شناخت و مسیر پیشرفتِ مستقل را به‌دور از دخالت‌های مستکبرین ادامه داد و «ایمان» داشت که:
«اسلام بلاشک قلع‌وقمع‌کننده‌ی ظلم و استکبار است؛ لِیُظهِرَهُ عَلَی الدّینِ کُلِّه. یقیناً اسلام میتواند کفر را، جبهه‌ی مقابل را شکست بدهد.» ۱۳۹۵/۳/۶ [۱۶]


۱. بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم رضوی ۱۳۹۵/۱/۱
۲. همان
۳. بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم ۱۳۹۴/۶/۱۸
۴. بیانات در دیدار دانش‌آموزان و دانشجویان ۱۳۹۴/۸/۱۲
۵. بیانات در دیدار جمعی از دانش‌آموزان و دانشجویان ۱۳۷۸/۸/۱۲
۶. همان
۷. بیانات در دیدار دانش‌آموزان و دانشجویان ۱۳۹۰/۸/۱۱
۸. بیانات در مراسم بیست و ششمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی رحمه‌الله ۱۳۹۴/۳/۱۴
۹. همان
۱۰. بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران ۱۳۹۵/۵/۳۱
۱۱. بیانات در مراسم بیست و ششمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی رحمه‌الله ۱۳۹۴/۳/۱۴
۱۲. بیانات در دانشگاه افسرى و تربیت پاسداری امام حسین علیه‌السلام ۱۳۹۵/۳/۳
۱۳. همان
۱۴. همان
۱۵. بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری ۱۳۹۵/۳/۶
۱۶. همان