بسماللَّهالرّحمنالرّحیم
یا مقلّب القلوب و الابصار. یا مدبّراللیل والنّهار. یا محوّل الحول والاحوال. حوّل حالنا الی احسن الحال(1).
فرا رسیدن عید سعید نوروز را که سرآغاز بهار طبیعت و بهار جسم و جان انسان است، به همه هممیهنان عزیز و به همه ایرانیان در هر جای عالم که هستند، صمیمانه تبریک عرض میکنم؛ مخصوصاً به خانوادههای عزیز ایثارگر، خانوادههای عزیز شهدای گرانقدرمان، اسرا و جانبازان و آزادگان و خانوادههایشان و همه کسانی که در راه اعتلای نظام مقدّس جمهوری اسلامی و ایران عزیز، تلاش و مجاهدت میکنند.
همچنین به ملتهایی که نوروز را گرامی میدارند، بخصوص به ملتهای آسیای میانه و افغانستان و بالاخص به مردم تاجیکستان و جمهوری آذربایجان، تبریک عرض میکنم.
امیدوارم سرآغاز سال جدید، سرآغاز روزهای نو، زیبا و بانشاط و سرشار از سعادت و خوشبختی برای مردم عزیزمان در چهارگوشه کشور و در همه جای میهن بزرگ و پهناورمان باشد.
در این دعای پُرمغزی که در آغاز سخن، تلاوت شد و بر زبان همه جاری است، از خدای متعال درخواست میکنیم که حال ما را به بهترین حالات برگرداند. هرجا که باشیم و هرچه نیکویی در حال ما باشد، نیکوتر از آن هم هست. ما از خداوند متعال در این دعا، درخواست میکنیم که حال ما را به بهترین حالات برساند. این درخواست، مخصوص حال شخصی نیست؛ بلکه درباره کسان خود، ملت خود و در یک دایره وسیعتر، درباره بشر و انسانیت است.
البته باید توجه داشته باشیم که دگرگونی هر پدیدهای در عالم، به دست انسان است و همه تحوّلها با اراده انسان، انجام میگیرد. انسان اگر بخواهد در وضعیت جامعه خود، کشور خود و زندگی خود، تحوّل ایجاد کند، باید این تحوّل را در خود آغاز کند - تحوّل اخلاقی، تحوّل درونی، رفتن به سوی صفا و انسانیت، عبودیّت پروردگار و تسلیم در مقابل اراده خداوند عالم و آفریننده هستی - که این تحوّل، سعادت انسانها را متضمّن است.
بشر هرچه ناراحتی و رنج و دشواری تحمّل میکند، بر اثر دوری از راه خدا و سرکشی در مقابل احکام الهی است. بحمداللَّه مردم کشور ما در این راه، حرکت بزرگی را آغاز کرده و در این حرکت، پیش رفتهاند و من امیدوارم هرچه میگذرد، مردم ما از لحاظ اخلاق فردی و جمعی، از لحاظ ایجاد صفات و خصال ممتاز بشری در درون خودشان، پیشتر بروند و با دوستان، با صفا و محبّت و با مروّت هرچه بیشتر، با بیگانگان با هوشیاری و بیداری هرچه بیشتر و با دشمنان با سرسختی هرچه بیشتر مواجه شوند، تا انشاءاللَّه بتوانند کشتی نجات خودشان را به ساحلهای امن و امان الهی برسانند.
سالی را که پشت سر گذاشتیم، سالی پر از حوادث بزرگ و البته در میان آنها حوادث بسیار شیرین و احیاناً حوادث تلخ بود. به نظر من یکی از بزرگترین حوادث سالی که بر ما گذشت، حادثه انتخابات ریاست جمهوری و شرکت عظیم مردم در این انتخابات بود که قطعاً نظام جمهوری اسلامی را سرافراز و سربلند و داعیههای جمهوری اسلامی را در چشم جهانیان، متقن و متّکی به استدلال کرد.
یکی از بزرگترین شاخصهای مردمی بودن حکومتها در دنیا، عبارت است از اینکه مردم در انتخابات و گزینشهای بزرگ ملی، چقدر شرکت میکنند. در آن کشوری که بیش از هشتاد درصدِ حائزین شرایط برای رأی دادن در پای صندوقها حضور مییابند - یعنی کشور ما - طبق معیارهای جهانی با همه منطقها و زبانهایی که امروز در دنیا، در عالم سیاست و مسائل سیاسی و اجتماعی مطرح و قابل فهم است، حکومت و نظام، نظامی مردمی است؛ نظامی است که در آن، حضور مردم محسوس است.
در انتخابات ریاست جمهوری، نزدیک به سی میلیون نفر شرکت کردند و بحمداللَّه گزینش خوبی هم انجام دادند و رئیس جمهور محترم ما را که از فرزندان انقلاب، از کارگزاران طولانی دوران انقلاب، از خاندان پیغمبر و از ملبّسین به کسوت روحانی و از کسانی است که در راه دانشهای دینی، سالهای متمادی زحمت کشیده و تلاش کرده است، برگزینند. بحمداللَّه چهره موجّه و مقبول مردم انتخاب شد.
این انتخابات، با حضور سی میلیونی مردم و با گزینش بیست میلیونی یک رئیس جمهور، سند محکمی برای نظام جمهوری اسلامی بود که برخلاف داعیه و خواست دشمنان، در میان مردم، دارای محبوبیتِ متزاید است. این برای جمهوری اسلامی، خیلی باارزش بود.
بحمداللَّه در همه صحنهها موفقیّتهای بزرگی داشتیم که شاید بتوان گفت این انتخابات، بزرگترینِ آنها بود. در صحنه مسائل خارجی نیز همینطور بود. بعضی از دولتهای اروپایی، با طرح دعاوی نامعقول، سعی داشتند جمهوری اسلامی را به عقبنشینی وادار کنند که ایستادگی، استقامت، درایت و تدبیر و اتّکا به ارزشهای انقلاب و اسلام و گزینش آن راهی که امام بزرگوارمان در طول ده سالِ اوّلِ انقلاب پیمودند، موجب شد که نتوانستند این مقصود خودشان را محقّق کنند! آنها عقبنشینی کردند و جمهوری اسلامی در آزمایش سفرای کشورهای اروپایی که یکجا از کشورمان خارج شده بودند، سربلند بیرون آمد و همه به این معنا اعتراف کردند!
از اوّلِ سال هفتاد و شش تا همین اواخر، پیدرپی در اظهارات جهانی از سوی امریکاییها و دیگران - حتّی عناصر و رجال خودِ امریکا - عنوان شد که در هماوردی در مقابل جمهوری اسلامی، نتوانستند موفّقیتی کسب کنند و جمهوری اسلامی در همه میدانها - در میدان اقتصادی و سیاسی، در جذب دوستان و در مواجهه با دشمنان - توانست قدرت و عظمت و عزّت خود را نشان دهد و به دشمن بفهماند که جمهوری اسلامی را نمیتوان نادیده و غیر جدّی گرفت؛ بلکه باید به این پدیده عظیم انسانی و اسلامی در این منطقه، با چشم جدّ نگاه کنند.
البته و خوشبختانه، ملت ما در این میدان، نهایت کمک هوشیارانه را به مسؤولین کرده و باز هم میکند. ایستادگیِ یک دولت، یک نظام و یک مجموعه حکومتی در مقابل بیگانگان و در برابر دشمنان، بدخواهان و مدّعیان از هر نوع، علاوه بر اینکه به درایت و کاردانی و حکمت مسؤولین، متّکی است، بر هوشیاری و حضور مردم نیز اتّکا دارد. حضور قوی مردم در طول این سال - چه در انتخابات، چه در راهپیماییهای گوناگونی که طبق معمول همه ساله، بخصوص در اواخر سال انجام شد - توانست حرف قوی خود را بزند و نتایج بزرگی را به بار آوَرد.
ما سال دیگری را در پیش داریم؛ سالی نو و روزی نو که نوروز نشانه شروع این سال است.
ملت عزیز! شما تجربههای گوناگونی را با اقتدار و با اتّکا به شخصیت ملی خودتان و با ایمان عمیق اسلامی گذراندهاید؛ راهی را که امام بزرگوار ما در مقابل ملت ایران گشودند، تا امروز طی کردهاید و بعد از این هم باید همین راه را با استحکام تمام بروید.
ما میدانیم که انتظارات مردم از دستگاه حکومت و دولت در زمینه اقتصادی و در همه زمینههایی که مردم، انتظاراتی از دولت دارند، عمدتاً انتظارات بجا و صحیح و درست است. مردم باید بدانند - و البته میدانند - که مسؤولین بخشهای گوناگون حکومت و نظام جمهوری اسلامی - اعم از قوّه مجریّه، مجلس شورای اسلامی و قوه قضاییّه - در صددند که خواستهها، نیازها، انتظارات و حقوق اساسی مردم را برآورده سازند و با بهترین وجهی آنها را ادا کنند.
البته دشمنانی مشغول تلاش هستند که نگذارند این کارها انجام گیرد! سادهاندیشی و سادهلوحی است که کسی خیال کند ما در خارج از مرزهای خودمان - بلکه در داخل مرزها - هیچ دشمن و بدخواهی نداریم و کسی علیه ما کار نمیکند! مگر ما از همه ملتها و دولتها و همه جوامعی که در طول تاریخ بودهاند، مستثنی هستیم؟ آنها همه دشمن داشتهاند، ما هم دشمن داریم. آنها در مقابل دشمن، روشهای گوناگونی را اتّخاذ کردند که سرنوشتشان را رقم زده است. بعضی هوشیارانه و مدبّرانه و حکیمانه و سرسختانه ایستادند و پیروز شدند؛ بعضی هم سست عنصری و زودباوری و سهلاندیشی و سادهلوحی به خرج دادند و شکست خوردند! ما باید درس بگیریم. خوشبختانه گذشته خود ما هم - گذشته نوزده ساله بعد از انقلاب تا امروز - از همین درسها و تجربهها پُر است.
یکی از اقداماتی که شده است، اقدام به کاهش قیمت نفت است! من نمیخواهم ادّعا کنم که این کار را صرفاً دشمنان کردهاند و صرفاً به خاطر ضربه زدن به جمهوری اسلامی است؛ نه. دشمنان کردهاند و دوستان نادان و کسانی که نتوانستند هوشیارانه در این زمینه بیندیشند نیز با آنها سهیم شدهاند! تصمیماتِ نادرست گرفتهاند و حتماً دشمنان هم دخالت و شرکت داشتهاند و هر کسی به دنبال مقاصد خودش است. نمیتوان گفت که مقصود آنها فقط جمهوری اسلامی است؛ ولی مسلّماً جمهوری اسلامی هم هدف است و حتماً کشورهای دیگری هم هدف هستند.
خوب؛ این حالتِ جدیدی است. ما باید در مقابل آن، هوشیارانه حرکت کنیم و تصمیم مقتضی اتّخاذ نماییم. گزارشهایی که برادران ما در مسؤولیتهای گوناگون اقتصادیِ دولت به من دادند، نشان میدهد که آنها خودشان را برای شکلها و وضعهای گوناگون آماده کردهاند تا بتوانند کشور را به درستی اداره کنند و انشاءاللَّه اداره خواهند کرد؛ لیکن در همه این وضعیتها، همکاری، کمک، دلسوزی و پشتیبانی دلسوزانه مردم از مسؤولین، لازم و واجب است.
من آنچه را که میخواهم در این برهه عرض کنم این است که ملت عزیز جدّاً از اسراف و زیادهروی پرهیز کنند. ما حق نداریم به عنوان یک ملت، مصالح بزرگ و ملی و دورنگر - بلکه مصالح نقد مهم و کنونی - خود را به خاطر خواستههای شخصی خودمان - که ما را به اسراف و بیبندوباری در مصرف میکشاند - فدا کنیم و آنها را ندیده بگیریم. همه باید مسأله صرفهجویی را جدّی بگیرند.
امسال توصیه مهمّ من عبارت است از صرفهجویی. دولت هم باید صرفهجویی کند؛ ملت هم باید بکند. دولت، علاوه بر صرفهجویی بایستی راههای صرفهجویی را هم به مردم تعلیم دهد. تا وقت نگذشته است - تا ماههای اوّل سال، سپری نشده است - بایستی فهرستی از انواع صرفهجوییهایی را که مردم میتوانند بکنند - در آب، نان، بنزین و در مصارف گوناگون و همه چیزهایی که برای صرف آنها مجبوریم از سرمایههای کشور و نفت مصرف کنیم - و راههای صرفهجویی در آنها را به مردم تعلیم و نشان دهند؛ مردم هم جدّاً سعی کنند که صرفهجویی نمایند.
عزیزان من! بنده ملت ایران را به «ریاضت» دعوت نمیکنم. بحمداللَّه ما احتیاجی به این نداریم که ملت خودمان را به ریاضت، دعوت کنیم. فضای غمآلود ریاضت، از زندگی این مردم دور باد! من مردم را به «قناعت» دعوت میکنم؛ قناعت سرافرازانه، قناعت انسان عاقل و خردمندی که میداند آینده خود را با قناعت تأمین میکند و زندگی و روال اقتصادی کشور را تسهیل و به مسؤولین کمک میکند که بتوانند تدابیر صحیح را در کار اداره مملکت اِعمال کنند.
من بار دیگر برای همه شما دعا میکنم. امیدوارم روز و نوروز خوش و بهاران باصفا، با برکت و زیبایی در انتظار همه ملت ایران باشد، و سالی پُربرکت و سرشار از عزّت و عظمت را در پیش داشته باشید.
از خداوند متعال برای ارواح طیبّه شهدای عزیزمان و برای روح مطهّر امام بزرگوار، طلب رحمت و مغفرت و علوّ درجات میکنم. همانطور که میدانید اخیراً - در آستانه سال نو - برای برخی از دانشجویان عزیز ما حوادثی پیش آمد که ما را داغدار کرد. این ضایعه را به خانوادههای آنها تسلیت عرض میکنم و امیدوارم جوانان، دانشجویان و همه نسلها و قشرهای کشور ما، در زیر سایه عزّت و عظمت اسلامی و احکام نورانی اسلام، زندگی آبرومند و سربلند و همراه با عزّت و رفاه و رضایت را بگذرانند.
و السّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته
1) زادالمعاد، ص 531
یا مقلّب القلوب و الابصار. یا مدبّراللیل والنّهار. یا محوّل الحول والاحوال. حوّل حالنا الی احسن الحال(1).
فرا رسیدن عید سعید نوروز را که سرآغاز بهار طبیعت و بهار جسم و جان انسان است، به همه هممیهنان عزیز و به همه ایرانیان در هر جای عالم که هستند، صمیمانه تبریک عرض میکنم؛ مخصوصاً به خانوادههای عزیز ایثارگر، خانوادههای عزیز شهدای گرانقدرمان، اسرا و جانبازان و آزادگان و خانوادههایشان و همه کسانی که در راه اعتلای نظام مقدّس جمهوری اسلامی و ایران عزیز، تلاش و مجاهدت میکنند.
همچنین به ملتهایی که نوروز را گرامی میدارند، بخصوص به ملتهای آسیای میانه و افغانستان و بالاخص به مردم تاجیکستان و جمهوری آذربایجان، تبریک عرض میکنم.
امیدوارم سرآغاز سال جدید، سرآغاز روزهای نو، زیبا و بانشاط و سرشار از سعادت و خوشبختی برای مردم عزیزمان در چهارگوشه کشور و در همه جای میهن بزرگ و پهناورمان باشد.
در این دعای پُرمغزی که در آغاز سخن، تلاوت شد و بر زبان همه جاری است، از خدای متعال درخواست میکنیم که حال ما را به بهترین حالات برگرداند. هرجا که باشیم و هرچه نیکویی در حال ما باشد، نیکوتر از آن هم هست. ما از خداوند متعال در این دعا، درخواست میکنیم که حال ما را به بهترین حالات برساند. این درخواست، مخصوص حال شخصی نیست؛ بلکه درباره کسان خود، ملت خود و در یک دایره وسیعتر، درباره بشر و انسانیت است.
البته باید توجه داشته باشیم که دگرگونی هر پدیدهای در عالم، به دست انسان است و همه تحوّلها با اراده انسان، انجام میگیرد. انسان اگر بخواهد در وضعیت جامعه خود، کشور خود و زندگی خود، تحوّل ایجاد کند، باید این تحوّل را در خود آغاز کند - تحوّل اخلاقی، تحوّل درونی، رفتن به سوی صفا و انسانیت، عبودیّت پروردگار و تسلیم در مقابل اراده خداوند عالم و آفریننده هستی - که این تحوّل، سعادت انسانها را متضمّن است.
بشر هرچه ناراحتی و رنج و دشواری تحمّل میکند، بر اثر دوری از راه خدا و سرکشی در مقابل احکام الهی است. بحمداللَّه مردم کشور ما در این راه، حرکت بزرگی را آغاز کرده و در این حرکت، پیش رفتهاند و من امیدوارم هرچه میگذرد، مردم ما از لحاظ اخلاق فردی و جمعی، از لحاظ ایجاد صفات و خصال ممتاز بشری در درون خودشان، پیشتر بروند و با دوستان، با صفا و محبّت و با مروّت هرچه بیشتر، با بیگانگان با هوشیاری و بیداری هرچه بیشتر و با دشمنان با سرسختی هرچه بیشتر مواجه شوند، تا انشاءاللَّه بتوانند کشتی نجات خودشان را به ساحلهای امن و امان الهی برسانند.
سالی را که پشت سر گذاشتیم، سالی پر از حوادث بزرگ و البته در میان آنها حوادث بسیار شیرین و احیاناً حوادث تلخ بود. به نظر من یکی از بزرگترین حوادث سالی که بر ما گذشت، حادثه انتخابات ریاست جمهوری و شرکت عظیم مردم در این انتخابات بود که قطعاً نظام جمهوری اسلامی را سرافراز و سربلند و داعیههای جمهوری اسلامی را در چشم جهانیان، متقن و متّکی به استدلال کرد.
یکی از بزرگترین شاخصهای مردمی بودن حکومتها در دنیا، عبارت است از اینکه مردم در انتخابات و گزینشهای بزرگ ملی، چقدر شرکت میکنند. در آن کشوری که بیش از هشتاد درصدِ حائزین شرایط برای رأی دادن در پای صندوقها حضور مییابند - یعنی کشور ما - طبق معیارهای جهانی با همه منطقها و زبانهایی که امروز در دنیا، در عالم سیاست و مسائل سیاسی و اجتماعی مطرح و قابل فهم است، حکومت و نظام، نظامی مردمی است؛ نظامی است که در آن، حضور مردم محسوس است.
در انتخابات ریاست جمهوری، نزدیک به سی میلیون نفر شرکت کردند و بحمداللَّه گزینش خوبی هم انجام دادند و رئیس جمهور محترم ما را که از فرزندان انقلاب، از کارگزاران طولانی دوران انقلاب، از خاندان پیغمبر و از ملبّسین به کسوت روحانی و از کسانی است که در راه دانشهای دینی، سالهای متمادی زحمت کشیده و تلاش کرده است، برگزینند. بحمداللَّه چهره موجّه و مقبول مردم انتخاب شد.
این انتخابات، با حضور سی میلیونی مردم و با گزینش بیست میلیونی یک رئیس جمهور، سند محکمی برای نظام جمهوری اسلامی بود که برخلاف داعیه و خواست دشمنان، در میان مردم، دارای محبوبیتِ متزاید است. این برای جمهوری اسلامی، خیلی باارزش بود.
بحمداللَّه در همه صحنهها موفقیّتهای بزرگی داشتیم که شاید بتوان گفت این انتخابات، بزرگترینِ آنها بود. در صحنه مسائل خارجی نیز همینطور بود. بعضی از دولتهای اروپایی، با طرح دعاوی نامعقول، سعی داشتند جمهوری اسلامی را به عقبنشینی وادار کنند که ایستادگی، استقامت، درایت و تدبیر و اتّکا به ارزشهای انقلاب و اسلام و گزینش آن راهی که امام بزرگوارمان در طول ده سالِ اوّلِ انقلاب پیمودند، موجب شد که نتوانستند این مقصود خودشان را محقّق کنند! آنها عقبنشینی کردند و جمهوری اسلامی در آزمایش سفرای کشورهای اروپایی که یکجا از کشورمان خارج شده بودند، سربلند بیرون آمد و همه به این معنا اعتراف کردند!
از اوّلِ سال هفتاد و شش تا همین اواخر، پیدرپی در اظهارات جهانی از سوی امریکاییها و دیگران - حتّی عناصر و رجال خودِ امریکا - عنوان شد که در هماوردی در مقابل جمهوری اسلامی، نتوانستند موفّقیتی کسب کنند و جمهوری اسلامی در همه میدانها - در میدان اقتصادی و سیاسی، در جذب دوستان و در مواجهه با دشمنان - توانست قدرت و عظمت و عزّت خود را نشان دهد و به دشمن بفهماند که جمهوری اسلامی را نمیتوان نادیده و غیر جدّی گرفت؛ بلکه باید به این پدیده عظیم انسانی و اسلامی در این منطقه، با چشم جدّ نگاه کنند.
البته و خوشبختانه، ملت ما در این میدان، نهایت کمک هوشیارانه را به مسؤولین کرده و باز هم میکند. ایستادگیِ یک دولت، یک نظام و یک مجموعه حکومتی در مقابل بیگانگان و در برابر دشمنان، بدخواهان و مدّعیان از هر نوع، علاوه بر اینکه به درایت و کاردانی و حکمت مسؤولین، متّکی است، بر هوشیاری و حضور مردم نیز اتّکا دارد. حضور قوی مردم در طول این سال - چه در انتخابات، چه در راهپیماییهای گوناگونی که طبق معمول همه ساله، بخصوص در اواخر سال انجام شد - توانست حرف قوی خود را بزند و نتایج بزرگی را به بار آوَرد.
ما سال دیگری را در پیش داریم؛ سالی نو و روزی نو که نوروز نشانه شروع این سال است.
ملت عزیز! شما تجربههای گوناگونی را با اقتدار و با اتّکا به شخصیت ملی خودتان و با ایمان عمیق اسلامی گذراندهاید؛ راهی را که امام بزرگوار ما در مقابل ملت ایران گشودند، تا امروز طی کردهاید و بعد از این هم باید همین راه را با استحکام تمام بروید.
ما میدانیم که انتظارات مردم از دستگاه حکومت و دولت در زمینه اقتصادی و در همه زمینههایی که مردم، انتظاراتی از دولت دارند، عمدتاً انتظارات بجا و صحیح و درست است. مردم باید بدانند - و البته میدانند - که مسؤولین بخشهای گوناگون حکومت و نظام جمهوری اسلامی - اعم از قوّه مجریّه، مجلس شورای اسلامی و قوه قضاییّه - در صددند که خواستهها، نیازها، انتظارات و حقوق اساسی مردم را برآورده سازند و با بهترین وجهی آنها را ادا کنند.
البته دشمنانی مشغول تلاش هستند که نگذارند این کارها انجام گیرد! سادهاندیشی و سادهلوحی است که کسی خیال کند ما در خارج از مرزهای خودمان - بلکه در داخل مرزها - هیچ دشمن و بدخواهی نداریم و کسی علیه ما کار نمیکند! مگر ما از همه ملتها و دولتها و همه جوامعی که در طول تاریخ بودهاند، مستثنی هستیم؟ آنها همه دشمن داشتهاند، ما هم دشمن داریم. آنها در مقابل دشمن، روشهای گوناگونی را اتّخاذ کردند که سرنوشتشان را رقم زده است. بعضی هوشیارانه و مدبّرانه و حکیمانه و سرسختانه ایستادند و پیروز شدند؛ بعضی هم سست عنصری و زودباوری و سهلاندیشی و سادهلوحی به خرج دادند و شکست خوردند! ما باید درس بگیریم. خوشبختانه گذشته خود ما هم - گذشته نوزده ساله بعد از انقلاب تا امروز - از همین درسها و تجربهها پُر است.
یکی از اقداماتی که شده است، اقدام به کاهش قیمت نفت است! من نمیخواهم ادّعا کنم که این کار را صرفاً دشمنان کردهاند و صرفاً به خاطر ضربه زدن به جمهوری اسلامی است؛ نه. دشمنان کردهاند و دوستان نادان و کسانی که نتوانستند هوشیارانه در این زمینه بیندیشند نیز با آنها سهیم شدهاند! تصمیماتِ نادرست گرفتهاند و حتماً دشمنان هم دخالت و شرکت داشتهاند و هر کسی به دنبال مقاصد خودش است. نمیتوان گفت که مقصود آنها فقط جمهوری اسلامی است؛ ولی مسلّماً جمهوری اسلامی هم هدف است و حتماً کشورهای دیگری هم هدف هستند.
خوب؛ این حالتِ جدیدی است. ما باید در مقابل آن، هوشیارانه حرکت کنیم و تصمیم مقتضی اتّخاذ نماییم. گزارشهایی که برادران ما در مسؤولیتهای گوناگون اقتصادیِ دولت به من دادند، نشان میدهد که آنها خودشان را برای شکلها و وضعهای گوناگون آماده کردهاند تا بتوانند کشور را به درستی اداره کنند و انشاءاللَّه اداره خواهند کرد؛ لیکن در همه این وضعیتها، همکاری، کمک، دلسوزی و پشتیبانی دلسوزانه مردم از مسؤولین، لازم و واجب است.
من آنچه را که میخواهم در این برهه عرض کنم این است که ملت عزیز جدّاً از اسراف و زیادهروی پرهیز کنند. ما حق نداریم به عنوان یک ملت، مصالح بزرگ و ملی و دورنگر - بلکه مصالح نقد مهم و کنونی - خود را به خاطر خواستههای شخصی خودمان - که ما را به اسراف و بیبندوباری در مصرف میکشاند - فدا کنیم و آنها را ندیده بگیریم. همه باید مسأله صرفهجویی را جدّی بگیرند.
امسال توصیه مهمّ من عبارت است از صرفهجویی. دولت هم باید صرفهجویی کند؛ ملت هم باید بکند. دولت، علاوه بر صرفهجویی بایستی راههای صرفهجویی را هم به مردم تعلیم دهد. تا وقت نگذشته است - تا ماههای اوّل سال، سپری نشده است - بایستی فهرستی از انواع صرفهجوییهایی را که مردم میتوانند بکنند - در آب، نان، بنزین و در مصارف گوناگون و همه چیزهایی که برای صرف آنها مجبوریم از سرمایههای کشور و نفت مصرف کنیم - و راههای صرفهجویی در آنها را به مردم تعلیم و نشان دهند؛ مردم هم جدّاً سعی کنند که صرفهجویی نمایند.
عزیزان من! بنده ملت ایران را به «ریاضت» دعوت نمیکنم. بحمداللَّه ما احتیاجی به این نداریم که ملت خودمان را به ریاضت، دعوت کنیم. فضای غمآلود ریاضت، از زندگی این مردم دور باد! من مردم را به «قناعت» دعوت میکنم؛ قناعت سرافرازانه، قناعت انسان عاقل و خردمندی که میداند آینده خود را با قناعت تأمین میکند و زندگی و روال اقتصادی کشور را تسهیل و به مسؤولین کمک میکند که بتوانند تدابیر صحیح را در کار اداره مملکت اِعمال کنند.
من بار دیگر برای همه شما دعا میکنم. امیدوارم روز و نوروز خوش و بهاران باصفا، با برکت و زیبایی در انتظار همه ملت ایران باشد، و سالی پُربرکت و سرشار از عزّت و عظمت را در پیش داشته باشید.
از خداوند متعال برای ارواح طیبّه شهدای عزیزمان و برای روح مطهّر امام بزرگوار، طلب رحمت و مغفرت و علوّ درجات میکنم. همانطور که میدانید اخیراً - در آستانه سال نو - برای برخی از دانشجویان عزیز ما حوادثی پیش آمد که ما را داغدار کرد. این ضایعه را به خانوادههای آنها تسلیت عرض میکنم و امیدوارم جوانان، دانشجویان و همه نسلها و قشرهای کشور ما، در زیر سایه عزّت و عظمت اسلامی و احکام نورانی اسلام، زندگی آبرومند و سربلند و همراه با عزّت و رفاه و رضایت را بگذرانند.
و السّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته
1) زادالمعاد، ص 531