دهها نفر از کارگردانان سینما عصر امروز در نشستی صمیمانه با حضرت آیتالله خامنهای، دربارهی مسائل مختلف سینمایی، هنری، فرهنگی و اجتماعی با ایشان گفتوگو کردند.
در ابتدای این دیدار که ۳ ساعت به طول انجامید، ۱۶ نفر از کارگردانان سینما به تشریح دیدگاهها و مسائل مورد نظر خود پرداختند. این عده عبارت بودند از خانمها و آقایان: مسعود جعفری جوزانی، تهمینه میلانی، شهریار بَحرانی، محمدرضا اصلانی، جواد اردکانی، فریدون جیرانی، محمد دُرمنش، رسول صدر عاملی، جواد شمقدری، مجید مجیدی، حسین فرخی، ابراهیم حاتمیکیا، محمدعلی نجفی، کیانوش عیاری، محمد نوریزاد و علیرضا رئیسیان.
مهمترین مسائلی که کارگردانان سینما در این نشست مطرح کردند عبارت بود از:
- ضرورت عزم ملی برای شکلگیری سینمای ملی و دستیابی به ساختار بومی در صنعت فیلمسازی
- لزوم تمرکز تصمیمگیری در روند ساخت محصولات هنری؛ از جمله فیلمهای سینمایی
- افزایش ارتباط، تبادل نظر و گفتوگوی مسئولان با کارگردانان و هنرمندان سینما
- توجه بیشتر به ارزشهای معنوی و فرهنگی در عرصهی سینما
- توجه ویژه به موضوع خانواده در فیلمها
- محصورنکردن سینمای معناگرا در مفاهیم محدود و خاص
- پرهیز از تقلید از فیلمهای غربی و هندی
- لزوم شناختهشدن سینما به عنوان یک صنعت و اختصاص تسهیلات لازم به صنعت سینما
- انتقاد از برخی دیدگاهها که نوعی احساس کمبود امنیت کامل را در پرداختن به برخی سوژهها در اصحاب سینما به وجود میآورد.
- پیشنهاد تشکیل یک مجمع فکری برای تولید فکر و ایدههای کارگشا و ساختاری در عرصهی هنر سینما
- استفاده از سازوکارهای کارآمد و نو در ساختار مدیریت فرهنگی جامعه
- فراهم کردن زمینهی لازم برای پرداخت آسیبشناسانه، منتقدانه و کارگشای اصحاب سینما به معضلات جدی جامعه
- انتقاد از ارتباط ضعیف عرصهی ادبیات داستانی با سینما
- لزوم توجه اهالی سینما به مسائل اساسی و دستاوردهای انقلاب
- انتقاد از تأثیرپذیری برخی از اهالی سینما از خواستههای مسئولان جشنوارههای غربی
- دفاع از حضور در جشنوارههای خارجی
- لزوم سیاستگذاری صحیح دربارهی حضور سینمای ایران در جشنوارههای جهانی
- افزایش سالنهای سینما
- میداندادن به کارگردانان و هنرمندان جوان
- مقابله با برخی باندهای پنهان در صنعت سینما
- ضرورت شکلگیری صنوف سینمایی
- انتقاد از ضعفهای مدیریتی در هدایت محتوایی سینما در پرداختن به مسائل و مشکلات اساسی جامعه
- انتقاد از نوعی بیبرنامگی دستگاههای هنری، فرهنگی
۰ لزوم نگاه درازمدت در برنامهریزی برای ارتقای کیفی سینما
در این دیدار و پس از سخنان چند تن از کارگردانان حاضر، حضرت آیتالله خامنهای با ابراز خرسندی از دیدار با اصحاب سینما، هدف از این نشست را آشنایی بیشتر با دیدگاههای کارگردانان و تکریم هنر سینما و هنرمندان سینما برشمردند و افزودند: اعتلای سینمای کشور، نیازی محسوس است و همه باید این حقیقت را دریابند که هنر مهم و بسیار برجستهی سینما برای کشور، یک نیاز و ضرورت محسوب میشود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی سینما را هنری برتر، پیچیده، پیشرفته و متعالی خواندند و خاطرنشان کردند: اهمیت فراوان این هنر و کارآمدی و تأثیرگذاری عمیق آن، مسئولیت سینماگران و تمامی دستگاهها و ردههای مدیریتی مؤثر در این هنر را کاملاً سنگین میکند.
ایشان در تشریح مسئولیت سنگین اصحاب سینما خاطرنشان کردند: کلید پیشرفت کشور به میزان زیادی دست سینماگران است، چرا که دستاندرکاران هنر فاخر سینما با توجه به تأثیرگذاری و جهتدهی این هنر میتوانند با تولیدات خود روح امید، شوقِ پیشرفت، انگیزهی کار و تلاش، اعتمادبهنفس و اعتقاد به ارزشهای اسلامی و ملی را در جامعه ترویج کنند و سهم بزرگ خود را در پیشرفت و تعالی کشور ایفا نمایند و یا اینکه با فیلمهای خود، نسلی ناامید، پشیمان، متکی به بیگانه و تحقیرشده را پرورش دهند.
حضرت آیتالله خامنهای انتقاد مسئولانه و نشان دادن دلسوزانهی نقاط ضعف و منفی در فیلمهای سینمایی را کاملاً پذیرفتنی خواندند و افزودند: اینگونه انتقادهای مسئولانه، تلخی گوارایی دارد؛ به شرط اینکه این جهتگیری دلسوزانه در کیفیت فیلم نیز محسوس باشد.
حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر لزوم تقویت ارزشهای دینی و ملی در آثار سینمایی و توجه اصحاب سینما به برجستگیها و زیباییهای تلاش ملت ایران در ۲۷ سال گذشته بهویژه دوران دفاع مقدس افزودند: در زمینهی دفاع مقدس حرف برای گفتن و سوژه برای به تصویر کشیدن بسیار زیاد است که باید این نکات برجسته استخراج و با زبان هنر و سینما برای نسل امروز روایت شود.
ایشان احساس مسئولیت دینی و انسانی را دو عامل مهم برای ارائهی تصویری واقعی از جامعه و کشور برشمردند و خاطرنشان کردند: اگر یک کارگردان با نیت خدایی فیلمی را ارائه دهد که موجب تقویت ایمان، افزایش انضباط اجتماعی و احساس مسئولیت شود، اجر الهی را نیز کسب خواهد کرد.
ایشان اختلاف نظر در میان کارگردانان را که در نشست امروز نیز کاملاً مشخص بود، نشانهای از فضای باز موجود در عرصهی سینما دانستند و خاطرنشان کردند: بروز خطا در جهتگیری یک فیلم، متأثر از علل و عوامل مختلفی است و نباید همه را به پای کارگردان سینما نوشت.
حضرت آیتالله خامنهای فیلم را تجلی معرفت درونی کارگردان و عوامل دستاندرکار ساخت فیلم دانستند و افزودند: باید دید آیا دستگاههای ذیربط زمینهی انتقال مفاهیم خوب، صحیح و متعالی را به کارگردانان سینما فراهم کردهاند که از فیلم آنان انتظار انعکاس این مفاهیم را داشته باشند که متأسفانه باید گفت در این زمینه کمکاری شده است.
حضرت آیتالله خامنهای همچنین در خصوص جشنوارههای بینالمللی و حضور در آنها خاطرنشان کردند: مصالح فرهنگی کشور ملاک حضور در جشنوارهها است و برای حضور یا عدم حضور در این جشنوارهها باید مصالح فرهنگی را در نظر گرفت.
در این دیدار همچنین آقای صفار هرندی -وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی- در سخنانی وفاداری به ایران را ویژگی بارز کارگردانان سینمایی کشور دانست و با اشاره به تلاشهای دولت برای حمایت از سینما و تقویت زیرساختهای آن گفت: از جمله برنامههای وزارت ارشاد توجه به اقتصاد سینما در کنار سایر ابعاد و تقویت ادبیات داستانی به عنوان پایه و اساس فیلمنامهها است؛ به گونهای که سینمای ایران در پایان چشمانداز بیستساله، جایگاه ویژهی خود را به دست آورد.
در ابتدای این دیدار که ۳ ساعت به طول انجامید، ۱۶ نفر از کارگردانان سینما به تشریح دیدگاهها و مسائل مورد نظر خود پرداختند. این عده عبارت بودند از خانمها و آقایان: مسعود جعفری جوزانی، تهمینه میلانی، شهریار بَحرانی، محمدرضا اصلانی، جواد اردکانی، فریدون جیرانی، محمد دُرمنش، رسول صدر عاملی، جواد شمقدری، مجید مجیدی، حسین فرخی، ابراهیم حاتمیکیا، محمدعلی نجفی، کیانوش عیاری، محمد نوریزاد و علیرضا رئیسیان.
مهمترین مسائلی که کارگردانان سینما در این نشست مطرح کردند عبارت بود از:
- ضرورت عزم ملی برای شکلگیری سینمای ملی و دستیابی به ساختار بومی در صنعت فیلمسازی
- لزوم تمرکز تصمیمگیری در روند ساخت محصولات هنری؛ از جمله فیلمهای سینمایی
- افزایش ارتباط، تبادل نظر و گفتوگوی مسئولان با کارگردانان و هنرمندان سینما
- توجه بیشتر به ارزشهای معنوی و فرهنگی در عرصهی سینما
- توجه ویژه به موضوع خانواده در فیلمها
- محصورنکردن سینمای معناگرا در مفاهیم محدود و خاص
- پرهیز از تقلید از فیلمهای غربی و هندی
- لزوم شناختهشدن سینما به عنوان یک صنعت و اختصاص تسهیلات لازم به صنعت سینما
- انتقاد از برخی دیدگاهها که نوعی احساس کمبود امنیت کامل را در پرداختن به برخی سوژهها در اصحاب سینما به وجود میآورد.
- پیشنهاد تشکیل یک مجمع فکری برای تولید فکر و ایدههای کارگشا و ساختاری در عرصهی هنر سینما
- استفاده از سازوکارهای کارآمد و نو در ساختار مدیریت فرهنگی جامعه
- فراهم کردن زمینهی لازم برای پرداخت آسیبشناسانه، منتقدانه و کارگشای اصحاب سینما به معضلات جدی جامعه
- انتقاد از ارتباط ضعیف عرصهی ادبیات داستانی با سینما
- لزوم توجه اهالی سینما به مسائل اساسی و دستاوردهای انقلاب
- انتقاد از تأثیرپذیری برخی از اهالی سینما از خواستههای مسئولان جشنوارههای غربی
- دفاع از حضور در جشنوارههای خارجی
- لزوم سیاستگذاری صحیح دربارهی حضور سینمای ایران در جشنوارههای جهانی
- افزایش سالنهای سینما
- میداندادن به کارگردانان و هنرمندان جوان
- مقابله با برخی باندهای پنهان در صنعت سینما
- ضرورت شکلگیری صنوف سینمایی
- انتقاد از ضعفهای مدیریتی در هدایت محتوایی سینما در پرداختن به مسائل و مشکلات اساسی جامعه
- انتقاد از نوعی بیبرنامگی دستگاههای هنری، فرهنگی
۰ لزوم نگاه درازمدت در برنامهریزی برای ارتقای کیفی سینما
در این دیدار و پس از سخنان چند تن از کارگردانان حاضر، حضرت آیتالله خامنهای با ابراز خرسندی از دیدار با اصحاب سینما، هدف از این نشست را آشنایی بیشتر با دیدگاههای کارگردانان و تکریم هنر سینما و هنرمندان سینما برشمردند و افزودند: اعتلای سینمای کشور، نیازی محسوس است و همه باید این حقیقت را دریابند که هنر مهم و بسیار برجستهی سینما برای کشور، یک نیاز و ضرورت محسوب میشود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی سینما را هنری برتر، پیچیده، پیشرفته و متعالی خواندند و خاطرنشان کردند: اهمیت فراوان این هنر و کارآمدی و تأثیرگذاری عمیق آن، مسئولیت سینماگران و تمامی دستگاهها و ردههای مدیریتی مؤثر در این هنر را کاملاً سنگین میکند.
ایشان در تشریح مسئولیت سنگین اصحاب سینما خاطرنشان کردند: کلید پیشرفت کشور به میزان زیادی دست سینماگران است، چرا که دستاندرکاران هنر فاخر سینما با توجه به تأثیرگذاری و جهتدهی این هنر میتوانند با تولیدات خود روح امید، شوقِ پیشرفت، انگیزهی کار و تلاش، اعتمادبهنفس و اعتقاد به ارزشهای اسلامی و ملی را در جامعه ترویج کنند و سهم بزرگ خود را در پیشرفت و تعالی کشور ایفا نمایند و یا اینکه با فیلمهای خود، نسلی ناامید، پشیمان، متکی به بیگانه و تحقیرشده را پرورش دهند.
حضرت آیتالله خامنهای انتقاد مسئولانه و نشان دادن دلسوزانهی نقاط ضعف و منفی در فیلمهای سینمایی را کاملاً پذیرفتنی خواندند و افزودند: اینگونه انتقادهای مسئولانه، تلخی گوارایی دارد؛ به شرط اینکه این جهتگیری دلسوزانه در کیفیت فیلم نیز محسوس باشد.
حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر لزوم تقویت ارزشهای دینی و ملی در آثار سینمایی و توجه اصحاب سینما به برجستگیها و زیباییهای تلاش ملت ایران در ۲۷ سال گذشته بهویژه دوران دفاع مقدس افزودند: در زمینهی دفاع مقدس حرف برای گفتن و سوژه برای به تصویر کشیدن بسیار زیاد است که باید این نکات برجسته استخراج و با زبان هنر و سینما برای نسل امروز روایت شود.
ایشان احساس مسئولیت دینی و انسانی را دو عامل مهم برای ارائهی تصویری واقعی از جامعه و کشور برشمردند و خاطرنشان کردند: اگر یک کارگردان با نیت خدایی فیلمی را ارائه دهد که موجب تقویت ایمان، افزایش انضباط اجتماعی و احساس مسئولیت شود، اجر الهی را نیز کسب خواهد کرد.
ایشان اختلاف نظر در میان کارگردانان را که در نشست امروز نیز کاملاً مشخص بود، نشانهای از فضای باز موجود در عرصهی سینما دانستند و خاطرنشان کردند: بروز خطا در جهتگیری یک فیلم، متأثر از علل و عوامل مختلفی است و نباید همه را به پای کارگردان سینما نوشت.
حضرت آیتالله خامنهای فیلم را تجلی معرفت درونی کارگردان و عوامل دستاندرکار ساخت فیلم دانستند و افزودند: باید دید آیا دستگاههای ذیربط زمینهی انتقال مفاهیم خوب، صحیح و متعالی را به کارگردانان سینما فراهم کردهاند که از فیلم آنان انتظار انعکاس این مفاهیم را داشته باشند که متأسفانه باید گفت در این زمینه کمکاری شده است.
حضرت آیتالله خامنهای همچنین در خصوص جشنوارههای بینالمللی و حضور در آنها خاطرنشان کردند: مصالح فرهنگی کشور ملاک حضور در جشنوارهها است و برای حضور یا عدم حضور در این جشنوارهها باید مصالح فرهنگی را در نظر گرفت.
در این دیدار همچنین آقای صفار هرندی -وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی- در سخنانی وفاداری به ایران را ویژگی بارز کارگردانان سینمایی کشور دانست و با اشاره به تلاشهای دولت برای حمایت از سینما و تقویت زیرساختهای آن گفت: از جمله برنامههای وزارت ارشاد توجه به اقتصاد سینما در کنار سایر ابعاد و تقویت ادبیات داستانی به عنوان پایه و اساس فیلمنامهها است؛ به گونهای که سینمای ایران در پایان چشمانداز بیستساله، جایگاه ویژهی خود را به دست آورد.