بسم الله الرّحمن الرّحیم (۱)
اَلدُّنیا فَبَعدُکَ مُظلِمَةٌ وَ الآخِرَةُ بِنورِکَ مُشرِقَة. (۲)
دیشب خورشید فروزانى غروب کرد که گرمی‌بخش دلهاى خداجوى همگى مسلمانان جهان بود. دیشب پُرفروغ‌ترین ستاره‌ی ملکوتىِ معاصر در عالم اسلام پس از مهدى موعود (عج) به محاق گرایید و اخترى افول کرد که قلب تمامى مسلمین جهان با عشق او میتپید. دیشب فروغ تابناکى به خاموشى گرایید که روشنی‌بخش اندیشه‌ی صدها میلیون مسلمان عاشق پاک‌باخته‌ی سراسر گیتى بود. روح بزرگى به ملکوت اعلىٰ پیوست که ارواح امّت جهانى اسلام و شیفتگان این مکتب رهایی‌بخش از او گرمى و در پرتوِ عظمت آن روح الهى و ملکوتى نیرو میگرفتند و عشق و خلوص و عرفان و جهاد را می‌آموختند. دیشب شاخص‌ترین چهره‌ی الهى پس از انبیا و معصومین، قهرمان جهاد و مبارزه، مظهر عرفان و خلوص، تبلور زهد و تقوا، مصمّم‌ترین چهره‌ی سازش‌ناپذیر در مقابل ظلم و شرک و بی‌عدالتى، الگوى منحصربه‌فردِ دست‌پرورده‌ی اسلام، از میان ما رخت بربست و قلب تپنده‌ی امّت جهانى اسلام از کار ایستاد. چگونه مرثیه‌ی این ماتم بزرگ و این تأثّرانگیزترین حادثه‌ی غم‌بار را بسراییم، و چگونه قلم را یاراى ترسیم خطوط این سوگ‌نامه‌ی غم‌انگیزى است که تمامى مسلمین و مستضعفین و شیفتگان عدالت را در غمى جاودانه نشاند، و چگونه بر خود بباورانیم که اینک امام ما در میان ما نیست؟ آیا باورکردنى است که خود ببینیم و بشنویم که جانمان میرود؟ بار گران این ثُلمه‌ی (۳) عظیم کمر ما و امّت اسلام را شکست و غم جان‌کاه فقدانش روحمان را فسرد و دلمان را ماتمکده کرد. امام، محبوب دلها، مراد اندیشه‌ها و معشوق خودباختگان الهى و امید همه‌ی ما بود و اینک او در میان ما نیست.
ملّت قهرمان ایران! اینک همه‌ی ما در ماتم عزیزمان و روحمان به سوگى اندوه‌بار و جان‌گزا نشسته‌ایم، که این حق است و جز این را این غم بزرگ نمیطلبد؛ امّا آنچه تسکین آلام ما و شما است و موجب رضاى روح الهى امام عزیزمان و خدایمان، به سرانجام رسانیدن راه امام، به تحقّق رساندن اندیشه‌ی او و استمرار قدرتمندانه‌ی آرمانهاى معظّمٌ‌له است؛ آرمانى که امام تمامى زندگى و تلاش و همّت خود را مصروف تحقّق آن نمود. یقیناً نشاط و رضاى امام عزیزمان در محقّق شدن آرمانهاى بزرگى است که معظّمٌ‌له تمامى زندگى خود را وقف آن کردند.
ملّت غیور و صبور ایران! خواست امام عزیزمان رسیدن به حاکمیّت ارزشهاى اسلامى بود. فراموش نکرده‌ایم که حضرت امام بارها فرمودند که اسلام و مکتب، بالاتر و برتر از من و ماها است و مکرّر تأکید مینمودند که ما همه باید فدائى اسلام باشیم و بارزترین مصداق «مِنَ المُؤمِنینَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا الله عَلَیه» (۴) بود. اینک امام عزیزمان در میان ما نیست، امّا راه امام در پیش روى ما و چراغ راه آینده‌ی ما است. و مگر نه این است که محمّد رسول خدا (ص) نیز به رحمت الهى پیوست؟ و مگر نه این است که خداوند در مورد رسول گرامی‌اش میفرماید: اَ فَاِىن ماتَ اَو قُتِلَ انقَلَبتُم عَلیًّ اَعقابِکُم ؟ (۵) امام عزیزمان وارث راه پیامبر عظیم‌الشّأن اسلام بود و خود را فدوى این مکتب الهى میدانست و یقیناً با رفتن او از میان ما و پیوستنش به ملکوت اعلىٰ همچون جدّ بزرگوارش محمّد (ص) راه او هرگز نمرده و نخواهد مرد، که این راه در میان قلوب همه‌ی مسلمین گشوده شده و جاى دارد و امام عزیز ما در استمرار این راه، حیات جاویدان یافته است.
ملّت عزیز و قهرمان ایران! بر شما فرزندان امام، بر شما مؤمنین صَدیق (۶) امام، و بر شما امّت ایثارگر و صبور او این سوگ بزرگ را تسلیت میگوییم و با شما بر پیمودن راهش میثاق میبندیم، که این تسلّاى همگى ما است. میدانیم و میدانید که آرامش روح ملکوتى امام، مترتّب بر پیمودن راه او است؛ پس هم‌عهد میشویم و با اماممان در این وداع آخر بیعت میکنیم که لحظه‌اى از پیمودن آن راه خدایى باز نَایستیم. یقیناً میدانیم صبر و بردبارى و خویشتن‌دارى، ضرورت موفّقیّت پیمودن چنین راهى است و تحقّق این آرمان که پرچم‌دارش امام عزیزمان بود، متضمّن استوارى، عزم، صبر و بردبارى در این مصیبت و تحمّل آن است؛ چه اینکه مرگ حق است -فَاِذا جآءَ اَجَلُهُم لا یَستَأخِرونَ ساعَةً وَ لا یَستَقدِمون- (۷) و در آن لحظه‌اى درنگ نیست و مشمول حال برگزیده‌ترین مخلوق خداوند یعنى رسول گرامی‌اش نیز شد. آنچه ماندنى و باقى است، آرمانها و اصول مکتب الهى اسلامى است که منادى و احیاگر آن در عصر حاضر، امام عزیز ما بود. اگر پیغمبر و ائمّه (علیهم السّلام) با بقاى مکتب و استمرار راهشان در تاریخ جاویدان شدند، یقیناً امام عزیزمان نیز در تداوم نهضت جهانى اسلام و زنده ماندن راهش باقى خواهد ماند. بیاییم این‌گونه اماممان را در احیاى همیشگى راهش زنده بداریم.
ملّت عزیز و سوگوار! شرف و افتخار، اقتدار و سربلندى ایران اسلامى مدیون رهبرى حضرت امام و حرکتى است که معظّمٌ‌له آن را ترسیم و هدایت کردند و ما آن را پیموده و میپیماییم. زنده نگهداشتن راه امام، همچنان حضور در صحنه و هوشیارى و مراقبت همه را میطلبد. همگى شما واقفید که ایران اسلامى دشمنان زخم‌خورده‌ی زیادى داشته و دارد که لحظه‌اى از توطئه علیه آن باز نَایستاده و نخواهند ایستاد. دشمنان خارجى و داخلى این انقلاب بزرگ -این حماسه‌ی بی‌نظیر تاریخ معاصر- به دلیل ضربات مهلکى که از این انقلاب خورده‌اند، همواره مترصّد فرصت بوده و هستند تا در صورت امکان، انتقام خود را از این انقلاب الهى بگیرند. در زمان حیات امام عزیزمان، دشمنانْ این آرزو را به اعتبار هدایت هوشمندانه و رهبرى سازش‌ناپذیر امام و صفوف مستحکم و نفوذناپذیر شما پشت سر امام، به گور بردند. اینک زمان، هوشیارى بیشتر همه‌ی ما را میطلبد. صفوف خود را با قوّت و انسجام سابق تحکیم نموده و تقویت نماییم و با هوشیارى مراقب تحرّکات و توطئه‌هاى احتمالى دشمنان باشیم. یقیناً از اصلی‌ترین وصایاى امام عزیزمان به ما این است که حُصون (۸) انقلاب را هوشیارانه پاسدار و با چشم باز مراقب رخنه‌ی دشمنان در آن باشیم. نیروهاى مسلّح نیز با آمادگىِ صددرصد در کنار شما در صحنه حضور داشته و آماده‌ی هر نوع مقابله با تحرّکات احتمالى دشمنان داخلى و خارجى میباشند.
ملّت عزیز و قهرمان! به یارى شما راه گذشته را با صلابت و در چهارچوب رهنمودهاى حضرت امام خواهیم پیمود و مطمئنّیم که خداوند ما را نصرت میبخشد و به ما که قلبمان مالامال از عشق امام و اندیشه‌مان گره‌خورده با رهنمودهاى امام است، تفضّل نموده و ما را یارى بخشیده، در رسیدن به آرمان آن اسوه‌ی کم‌نظیر اسلام مددمان خواهد رساند؛ به‌شرطى که در میثاق خود با امام، جاودانه بمانیم که خواهیم ماند.
ما از امروز در غم از دست دادن امام عزیزمان به سوگ نشسته و به‌مناسبت این ماتم بزرگ تا پایان این هفته را تعطیل رسمى در سراسر کشور و به مدّت چهل روز عزاى عمومى سراسرى اعلام میکنیم. جا دارد تأکید کنیم کسبه و کلّیّه‌ی کسانى که عهده‌دار خدمات عمومى و اورژانسى هستند، در این مدّت آماده‌ی ارائه‌ی خدمت به مردم باشند و در تأمین نیازهاى مردم لحظه‌اى کوتاهى ننمایند. ضمناً چگونگى مراسم تشییع و عزادارى به‌وسیله‌ی دفتر حضرت امام به اطّلاع عموم خواهد رسید.
امید آنکه راه پُرصلابتى که امام عزیزمان در این برهه از تاریخ جهان گشوده و حماسه‌ی بزرگى که او خلق کرده، به مدد ایمان و خلوص، همّت و تلاش، مقاومت و صبر، بردبارى و هوشیارى مردم عزیز به انقلاب حضرت مهدى(عج) پیوند خورَد، که این مطلوب عزیزترینِ عزیزانمان -امام امّت- بود.
والسّلام
اَلدُّنیا فَبَعدُکَ مُظلِمَةٌ وَ الآخِرَةُ بِنورِکَ مُشرِقَة. (۲)
دیشب خورشید فروزانى غروب کرد که گرمی‌بخش دلهاى خداجوى همگى مسلمانان جهان بود. دیشب پُرفروغ‌ترین ستاره‌ی ملکوتىِ معاصر در عالم اسلام پس از مهدى موعود (عج) به محاق گرایید و اخترى افول کرد که قلب تمامى مسلمین جهان با عشق او میتپید. دیشب فروغ تابناکى به خاموشى گرایید که روشنی‌بخش اندیشه‌ی صدها میلیون مسلمان عاشق پاک‌باخته‌ی سراسر گیتى بود. روح بزرگى به ملکوت اعلىٰ پیوست که ارواح امّت جهانى اسلام و شیفتگان این مکتب رهایی‌بخش از او گرمى و در پرتوِ عظمت آن روح الهى و ملکوتى نیرو میگرفتند و عشق و خلوص و عرفان و جهاد را می‌آموختند. دیشب شاخص‌ترین چهره‌ی الهى پس از انبیا و معصومین، قهرمان جهاد و مبارزه، مظهر عرفان و خلوص، تبلور زهد و تقوا، مصمّم‌ترین چهره‌ی سازش‌ناپذیر در مقابل ظلم و شرک و بی‌عدالتى، الگوى منحصربه‌فردِ دست‌پرورده‌ی اسلام، از میان ما رخت بربست و قلب تپنده‌ی امّت جهانى اسلام از کار ایستاد. چگونه مرثیه‌ی این ماتم بزرگ و این تأثّرانگیزترین حادثه‌ی غم‌بار را بسراییم، و چگونه قلم را یاراى ترسیم خطوط این سوگ‌نامه‌ی غم‌انگیزى است که تمامى مسلمین و مستضعفین و شیفتگان عدالت را در غمى جاودانه نشاند، و چگونه بر خود بباورانیم که اینک امام ما در میان ما نیست؟ آیا باورکردنى است که خود ببینیم و بشنویم که جانمان میرود؟ بار گران این ثُلمه‌ی (۳) عظیم کمر ما و امّت اسلام را شکست و غم جان‌کاه فقدانش روحمان را فسرد و دلمان را ماتمکده کرد. امام، محبوب دلها، مراد اندیشه‌ها و معشوق خودباختگان الهى و امید همه‌ی ما بود و اینک او در میان ما نیست.
ملّت قهرمان ایران! اینک همه‌ی ما در ماتم عزیزمان و روحمان به سوگى اندوه‌بار و جان‌گزا نشسته‌ایم، که این حق است و جز این را این غم بزرگ نمیطلبد؛ امّا آنچه تسکین آلام ما و شما است و موجب رضاى روح الهى امام عزیزمان و خدایمان، به سرانجام رسانیدن راه امام، به تحقّق رساندن اندیشه‌ی او و استمرار قدرتمندانه‌ی آرمانهاى معظّمٌ‌له است؛ آرمانى که امام تمامى زندگى و تلاش و همّت خود را مصروف تحقّق آن نمود. یقیناً نشاط و رضاى امام عزیزمان در محقّق شدن آرمانهاى بزرگى است که معظّمٌ‌له تمامى زندگى خود را وقف آن کردند.
ملّت غیور و صبور ایران! خواست امام عزیزمان رسیدن به حاکمیّت ارزشهاى اسلامى بود. فراموش نکرده‌ایم که حضرت امام بارها فرمودند که اسلام و مکتب، بالاتر و برتر از من و ماها است و مکرّر تأکید مینمودند که ما همه باید فدائى اسلام باشیم و بارزترین مصداق «مِنَ المُؤمِنینَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا الله عَلَیه» (۴) بود. اینک امام عزیزمان در میان ما نیست، امّا راه امام در پیش روى ما و چراغ راه آینده‌ی ما است. و مگر نه این است که محمّد رسول خدا (ص) نیز به رحمت الهى پیوست؟ و مگر نه این است که خداوند در مورد رسول گرامی‌اش میفرماید: اَ فَاِىن ماتَ اَو قُتِلَ انقَلَبتُم عَلیًّ اَعقابِکُم ؟ (۵) امام عزیزمان وارث راه پیامبر عظیم‌الشّأن اسلام بود و خود را فدوى این مکتب الهى میدانست و یقیناً با رفتن او از میان ما و پیوستنش به ملکوت اعلىٰ همچون جدّ بزرگوارش محمّد (ص) راه او هرگز نمرده و نخواهد مرد، که این راه در میان قلوب همه‌ی مسلمین گشوده شده و جاى دارد و امام عزیز ما در استمرار این راه، حیات جاویدان یافته است.
ملّت عزیز و قهرمان ایران! بر شما فرزندان امام، بر شما مؤمنین صَدیق (۶) امام، و بر شما امّت ایثارگر و صبور او این سوگ بزرگ را تسلیت میگوییم و با شما بر پیمودن راهش میثاق میبندیم، که این تسلّاى همگى ما است. میدانیم و میدانید که آرامش روح ملکوتى امام، مترتّب بر پیمودن راه او است؛ پس هم‌عهد میشویم و با اماممان در این وداع آخر بیعت میکنیم که لحظه‌اى از پیمودن آن راه خدایى باز نَایستیم. یقیناً میدانیم صبر و بردبارى و خویشتن‌دارى، ضرورت موفّقیّت پیمودن چنین راهى است و تحقّق این آرمان که پرچم‌دارش امام عزیزمان بود، متضمّن استوارى، عزم، صبر و بردبارى در این مصیبت و تحمّل آن است؛ چه اینکه مرگ حق است -فَاِذا جآءَ اَجَلُهُم لا یَستَأخِرونَ ساعَةً وَ لا یَستَقدِمون- (۷) و در آن لحظه‌اى درنگ نیست و مشمول حال برگزیده‌ترین مخلوق خداوند یعنى رسول گرامی‌اش نیز شد. آنچه ماندنى و باقى است، آرمانها و اصول مکتب الهى اسلامى است که منادى و احیاگر آن در عصر حاضر، امام عزیز ما بود. اگر پیغمبر و ائمّه (علیهم السّلام) با بقاى مکتب و استمرار راهشان در تاریخ جاویدان شدند، یقیناً امام عزیزمان نیز در تداوم نهضت جهانى اسلام و زنده ماندن راهش باقى خواهد ماند. بیاییم این‌گونه اماممان را در احیاى همیشگى راهش زنده بداریم.
ملّت عزیز و سوگوار! شرف و افتخار، اقتدار و سربلندى ایران اسلامى مدیون رهبرى حضرت امام و حرکتى است که معظّمٌ‌له آن را ترسیم و هدایت کردند و ما آن را پیموده و میپیماییم. زنده نگهداشتن راه امام، همچنان حضور در صحنه و هوشیارى و مراقبت همه را میطلبد. همگى شما واقفید که ایران اسلامى دشمنان زخم‌خورده‌ی زیادى داشته و دارد که لحظه‌اى از توطئه علیه آن باز نَایستاده و نخواهند ایستاد. دشمنان خارجى و داخلى این انقلاب بزرگ -این حماسه‌ی بی‌نظیر تاریخ معاصر- به دلیل ضربات مهلکى که از این انقلاب خورده‌اند، همواره مترصّد فرصت بوده و هستند تا در صورت امکان، انتقام خود را از این انقلاب الهى بگیرند. در زمان حیات امام عزیزمان، دشمنانْ این آرزو را به اعتبار هدایت هوشمندانه و رهبرى سازش‌ناپذیر امام و صفوف مستحکم و نفوذناپذیر شما پشت سر امام، به گور بردند. اینک زمان، هوشیارى بیشتر همه‌ی ما را میطلبد. صفوف خود را با قوّت و انسجام سابق تحکیم نموده و تقویت نماییم و با هوشیارى مراقب تحرّکات و توطئه‌هاى احتمالى دشمنان باشیم. یقیناً از اصلی‌ترین وصایاى امام عزیزمان به ما این است که حُصون (۸) انقلاب را هوشیارانه پاسدار و با چشم باز مراقب رخنه‌ی دشمنان در آن باشیم. نیروهاى مسلّح نیز با آمادگىِ صددرصد در کنار شما در صحنه حضور داشته و آماده‌ی هر نوع مقابله با تحرّکات احتمالى دشمنان داخلى و خارجى میباشند.
ملّت عزیز و قهرمان! به یارى شما راه گذشته را با صلابت و در چهارچوب رهنمودهاى حضرت امام خواهیم پیمود و مطمئنّیم که خداوند ما را نصرت میبخشد و به ما که قلبمان مالامال از عشق امام و اندیشه‌مان گره‌خورده با رهنمودهاى امام است، تفضّل نموده و ما را یارى بخشیده، در رسیدن به آرمان آن اسوه‌ی کم‌نظیر اسلام مددمان خواهد رساند؛ به‌شرطى که در میثاق خود با امام، جاودانه بمانیم که خواهیم ماند.
ما از امروز در غم از دست دادن امام عزیزمان به سوگ نشسته و به‌مناسبت این ماتم بزرگ تا پایان این هفته را تعطیل رسمى در سراسر کشور و به مدّت چهل روز عزاى عمومى سراسرى اعلام میکنیم. جا دارد تأکید کنیم کسبه و کلّیّه‌ی کسانى که عهده‌دار خدمات عمومى و اورژانسى هستند، در این مدّت آماده‌ی ارائه‌ی خدمت به مردم باشند و در تأمین نیازهاى مردم لحظه‌اى کوتاهى ننمایند. ضمناً چگونگى مراسم تشییع و عزادارى به‌وسیله‌ی دفتر حضرت امام به اطّلاع عموم خواهد رسید.
امید آنکه راه پُرصلابتى که امام عزیزمان در این برهه از تاریخ جهان گشوده و حماسه‌ی بزرگى که او خلق کرده، به مدد ایمان و خلوص، همّت و تلاش، مقاومت و صبر، بردبارى و هوشیارى مردم عزیز به انقلاب حضرت مهدى(عج) پیوند خورَد، که این مطلوب عزیزترینِ عزیزانمان -امام امّت- بود.
والسّلام
سیّدعلى خامنه‌اى، اکبر هاشمی‌رفسنجانى
عبدالکریم موسوی‌اردبیلى، میرحسین موسوى
عبدالکریم موسوی‌اردبیلى، میرحسین موسوى
۱) از آنجا که این سند از متون مشترک میباشد، صرفاً به‌عنوان سند -و نه اثر- منتشر میشود.
۲) مقتل‌الحسین (علیه السّلام)، ص ۳۳۷؛ «دنیا پس از تو ظلمانى و آخرت با نور تو نورانى است.»
۳) رخنه
۴) سوره‌ى احزاب، بخشى از آیه‌ی ۲۳؛ «از میان مؤمنان مردانى‌اند که به آنچه با خدا عهد بستند، صادقانه وفا کردند ...»
۵) سوره‌ى آل‌عمران، بخشى از آیه‌ی ۱۴۴؛ «... آیا اگر او بمیرد یا کشته شود، از عقیده‌ى خود برمیگردید؟...»
۶) راستین، یکدل
۷) سوره‌ى اعراف، بخشى از آیه‌ی ۳۴؛ «... پس چون اجلشان فرا رسد، نه [میتوانند] ساعتى آن را پس اندازند و نه پیش.»
۸) قلعه‌ها