فقه اسلام بر مبنای مکتب اهل بیت(علیهم‌‌السّلام) یکی از ذخیره‌های ارزشمند فرهنگ و تمدن اسلامی است. این میراث که در طول سال‌ها با تحمل رنج و سختی فراوان توسط علمای گذشته برای جهان تشیع و مسلمانان ایجاد شده، به قدری وسیع و گسترده است که امروز هیچ مجموعه منسجمی که همه‌ی ابواب و نظرات و مؤلفات آن را در بر داشته و امکان آشنایی را برای علاقمندان فراهم کند، وجود ندارد. علاوه بر این امکان از دست رفتن قسمت‌هایی از این میراث بر اثر بی‌توجهی نیز وجود دارد.
بر این اساس، رهبر معظم انقلاب در تاریخ 2 بهمن 1369 در حکمی آیت‌الله هاشمی شاهرودی را به عنوان مسئول ایجاد و اداره مؤسسه‌ی دائرةالمعارف فقه اسلامی اهل‌بیت(ع) منصوب کردند. رهبر انقلاب در این حکم آورده‌اند: «این‌جانب که مدتهاست در آرزوی تهیه‌ی دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت(علیهم‌‌السّلام) می‌باشم، جناب‌عالی را که چهره‌ی درخشانی در علم و عمل بوده و بحمداللَّه از مقام والایی در فقه و علوم مرتبط به آن برخوردارید، برای انجام این اقدام بزرگ، شایسته دانسته، مسؤولیت ایجاد و اداره‌ی مؤسسه‌‌ایی برای تهیه‌‌ی این دائرةالمعارف را به جناب‌عالی محول می‌کنم؛ تا با همکاری علمای بزرگوار و فضلای ممتاز حوزه‌های علمیه، این خدمت ماندگار را در زمانی مناسب برای جهان اسلام به انجام رسانید.»
مهم‌ترین اهداف و وظایف این موسسه مطابق آنچه در اساسنامه مصوب آن آمده عبارتند از:^[1]
1- تدوین مجموعه‌ای کامل به صورت دایرةالمعارف که حاکی از همه ابواب و انظار و مؤلفات فقهای شیعه باشد.
2 - تحقیق و تدوین موضوعاتی که مرتبط با فقه شیعه باشد؛ از قبیل تاریخ فقه اسلام، فقه مقارن، مباحث اقتصاد اسلام، بررسی عناوین مستحدثه، تهیه قاموس فقهی و...
3 - تحقیق و چاپ و نشر منابع مهم فقهی.
4 - انتشار مجلات تخصصی در زمینه‌های فقهی و مطابق با نیازهای روز جامعه اسلامی.
5 - انتشار کتب و مقالات به زبان‌های رایج دنیا به منظور معرفی مذهب شیعه در زمینه‌های گوناگون.
گفتنی است این مؤسسه در طول‌ سال‌های فعالیت خود، علاوه بر انتشار کتب متعدد فقهی، 15 جلد دایرةالمعارف فقه اسلامی نیز منتشر کرده که در این مجلدات تنها بخش‌هایی از حرف "الف" بررسی شده‌است.^[2]
---------------------------------------
[1] - پایگاه اطلاع‌رسانی مؤسسه‌ی دائرةالمعارف فقه اسلامی اهل‌بیت(ع).
[2] - همان