• ب
  • ب
  • ب
مرورگر شما توانایی چاپ متن با فونت درخواستی را ندارد!
1389/03/12

خیزش نزد افکار عمومی جهان

حسن عابدینی*
در اقدام فاجعه‌باری که رژیم صهیونیستی علیه کاروان صلح انجام داد، چندین نکته حائز اهمیت وجود دارد که موجب می‌شود تا اصل ماجرا و همچنین خبرهای مرتبط با آن، بتوانند خود را به رسانه‌های جهان تحمیل کرده و در افکار عمومی تاثیر بگذارند.

یکی از این نکات حائز اهمیت این است که این مسأله در آب‌های بین المللی رخ داد، شاید اگر این حادثه در آب‌ها ساحلی غزه اتفاق می‌افتاد به لحاظ ویژگی نسبی توجیه آن برای دستگاه‌های تبلیغاتی راحت‌تر بود.

نکته‌ی دوم نیز این بود: کسانی که در این کاروان حضور داشتند، عموماً هواداران و فعالان حقوق بشر بودند و هیچگونه مبحثی اعم از نظامی‌گری و کارهای نظامی برای آن‌ها نمی‌توان مطرح کرد و نکته‌ی سوم نیز اینکه این‌ها از 40 کشور مختلف بودند، یعنی حداقل اتباع 40 کشور مختلف در این موضوع همداستان خواهند بود و با مردم غزه همدردی می‌کنند که البته بقیه مردم جهان نیز این‌چنین هستند.

اما نکته‌ی چهارم و حائز اهمیت ماجرا این است که این کشتی حامل دارو و غذا بوده و محتوای بار این کشتی‌ها نیز در شرایط محاصره غزه، حکایت از انسان‌دوستانه‌بودن اصل حرکت دارد و می‌تواند روی افکار همه‌ی این دلایل موجب شده است تا موضوع حمله و یورش کماندوهای اسراییلی به این کاروان تبدیل  به یک موضوع بین‌المللی شود.

حال، اگر چه ممکن است اظهارنظر همه‌ی رهبران و رؤسای جمهوری در این‌باره مورد توجه رسانه‌های جهان قرار بگیرد، اما به دلایلی، پیام رهبر معظم انقلاب به سرعت توسط رسانه‌هایی که پیش از این سعی بر عدم انتشار اخبار مربوط به ایشان داشتند، منتشر شد و در صدر اخبار قرار گرفت و بلافاصله تا یک‌روز پس از آن نیز چندین تحلیل و اظهارنظر کارشناسان سیاسی و رسانه‌ای در پی انتشار این خبر منتشر شد.

این مسأله نشان‌دهنده‌ی این است که پیام ایشان فارغ از نکاتی که در قبل شمرده شد، دارای ابعاد مهم رسانه‌ای دیگر نیز هست.

در بررسی این ابعاد، به این نکته برمی‌خوریم که این پیام از سوی شخصیتی صادر شده که گروه‌های مقاومت اسلامی ایشان را به عنوان رهبر معنوی خود می‌دانند؛ و دیگر این‌که این پیام حاوی نظرات عالی‌ترین مقام کشوری است که اساساً بذر مقاومت در لبنان و ادامه‌ی حرکت انتفاضه در فلسطین و در سایر کشورها از اندیشه انقلاب اسلامی آن نشأت گرفته است.

و همچنین نکته دیگر حائز اهمیت از نظر رسانه‌های خارجی این است که این پیام از سوی رهبر جمهوری اسلامی ایران، یعنی کشوری که آرمان فلسطین جزئی از سیاست خارجی‌اش محسوب می‌شود و بخاطر آن بسیاری از موقعیت‌ها را کنار زده و بسیاری از هزینه‌ها را متحمل شده، صادر شده است.

در مجموع این پیام به لحاظ رسانه‌ای تفاوتی اساسی دارد با پیامی که توسط یکی از حکام سازش‌کار یا کسی که خودش با رژیم صهیونیستی مرتبط است و حال می‌خواهد در شرایط کنونی سوار بر موج شود.

این پیام، دیروز در شبکه‌های مختلف در خبرهای «فوری» و «عاجل» به سرعت مخابره و متعاقباً صدها خبر و تحلیل و اظهار نظر دیگر نیز در زمینه آن منتشر شد که از آن، آخرین دیدگاه جمهوری اسلامی در خصوص مسأله فلسطین و واکنش ایران به مسأله یورش به کاروان صلح را استخراج شده بود.

 این پیام به لحاظ کلی دارای چند محور خاص بود که از سوی رسانه‌های مختلف مورد توجه واقع شده بود.

یکی اینکه رهبر معظم انقلاب در این پیام بر ادامه انجام این حرکت نمادین در قالب حرکت کاروان آزادی برای ارسال کمک به مردم غزه تاکید کرده بودند و نکته دیگر این بود که ایشان در این پیام تأکید کردند، مسأله فلسطین اکنون مسأله حقوق بشری جهان معاصر است. مسأله فلسطین در گذشته یک مسأله صرفاً عربی بود و بعدها تبدیل شده بود به مسأله عربی – اسلامی و رهبری فرمودند که اکنون دیگر این مسأله عربی – اسلامی نیست، بلکه مسأله‌ای جهانی است.

نکته دیگر هم این بود که این حرکت، نشانه استیصال و شکست خوردگی رژیم صهیونیستی بود، چنانچه «هاآرتص» روز پس از این رویداد در مقاله‌ای خطاب به سران رژیم صهیونیستی نوشت: «ما عبرت نگرفته‌ایم از رفتارهای قبلی خود، ماجرای گذشته و از جنگ‌های 22 روزه و 33 روزه»؛ یعنی خودشان اکنون اذعان به شکست بزرگ در سطح افکار عمومی دنیا دارند و اینکه رفتارها همه نشأت گرفته از عجز است و نه اقتدار نظامی.

حال، با این نکات که می‌تواند برای مخاطب پیام در رسانه‌های جهان، جذابیت داشته باشد، به نظر می‌رسد رسانه‌های غربی به این دلیل که نتوانستند این خبر را بایکوت و یا سانسور کنند، به این سمت گرایش پیدا می‌کنند آن را به نحوی تحریف کنند و به نوعی پایه اخبار جهت‌دار خود را در مسیر عکس موارد یاد شده قرار ‌دهند.

به طور مثال ترس و دلهره‌ای ایجاد کنند که کشورها نتوانند کاروان دیگری برای ارسال کمک به مردم غزه راه بیاندازند و یا اینکه تلاش کنند با محور قرار دادن اعراب اعم از حکام عرب و کارشناسان آن‌ها در گزارش‌های خبری خود، این مسأله را همچنان عربی جلوه دهند. زیرا بسیاری از حکام عرب به دلیل اینکه با غربی‌ها معامله‌های پنهانی دارند - بر خلاف نظر جمهوری اسلامی ایران – نمی‌خواهند هیچگاه این مسأله اسلامی و یا اصلاً جهانی باشد تا راحت‌تر پای میز مذاکره بنشینند و داد و ستد داشته باشند.

از سوی دیگر خود رژیم صهیونیستی نیز در پی نوعی توجیه و مغالطه‌کاری و ترسیم سناریو برای پاکسازی این حادثه فاجعه بار است.البته این رژیم و حامیانشان در موضع ضعف شدیدی قرار دارند به همین دلیل کارشناسان رسانه‌ای و همچین تحلیلگران سیاسی با تحلیل و تبیین و رمزگشایی از پیام رهبر معظم انقلاب و تأکید بر نحوه عملیاتی شدن آن برای ارایه به افکار عمومی می‌توانند خیزش مهمی را نزد افکار عمومی جهان داشته باشند.

* مدیر کل اخبار خارجی واحد مرکزی خبر