همت مضاعف، کار مضاعف

کشور ما هم‌اکنون در شرایط ویژه‌ای قرار دارد، زیرا از ظرفیت‌هایی بهره‌مند است که نشانه‌ی آمادگی برای یک جهش بزرگ است. رهبر معظم انقلاب هم با در نظر گرفتن همین شرایط و ضرورت کوشش بیشتر برای تحقق اهداف و ظرفیت‌ها، امسال را سال کار مضاعف و همت مضاعف نامیدند.

برگزاری دهمین دوره‌ی انتخابات ریاست‌جمهوری در خرداد سال 1388 از جمله ظرفیت‌های مهم ایجاد شده در کشور بود. مردم در این انتخابات با هوشیاری کامل و با حضور 85 درصدی خود توطئه‌ی بسیار پیچیده‌ی دشمن را خنثی کردند و به شعار اصلی احیای ارزش‌های اصیل اسلام و عدالت رأی دادند. دشمن تقریباً از سال 1990 میلادی با طراحی نرم‌افزاری براندازی و تهاجم فرهنگی، سال‌ها براندازی نرم را در صدر برنامه‌های خود دنبال کرده بود و در نظر داشت که در انتخابات سال 1388 آن را عملیاتی کند که خوشبختانه با هوشیاری مردم خنثی شد. از سوی دیگر حضور میلیونی مردم در راهپیمایی 9 دی و 22 بهمن سال گذشته به جهانیان ثابت کرد که ملت ایران همان‌طور که در دفاع مقدس، قهرمانانه در برابر متجاوزگران ایستاد، در این شرایط فرهنگی پیچیده هم می‌تواند هوشیارانه عمل کند و بصیرت کاملی از خود نشان دهد.

هم‌اکنون جمهوری اسلامی ایران ظرفیت‌های گوناگونی برای اعتلا و توسعه‌ی خود دارد. به‌طوری‌ که‌ به لحاظ بهره‌مندی از ظرفیت‌های زیرساختی در شرایط بسیار مطلوبی قرار گرفته است. همچنین ظرفیت‌های موجود تحقیق و نوآوری و فناوری به همگان نشان می‌دهد که ایران دستاوردهای بسیار چشمگیری در ابعاد مختلف علمی حاصل کرده است، به‌طوری که هم‌اکنون در زمینه‌ی تولید ابزار نظامی مانند موشک‌های دوربرد و همچنین در عرصه‌ی انرژی هسته‌ای و به‌کارگیری این انرژی در راه توسعه‌ی ملی توانمند شده است.

ملت بزرگ ایران سرمایه‌ی ارزشمندی برای نظام جمهوری اسلامی هستند. مسئولان باید قدردان این ملت فهیم و بزرگوار باشند. با وجود پرتلاشی دولت دهم، به دنبال تأکید رهبر معظم انقلاب لازم است که با همت و تلاش مضاعف، مردم و مسئولان با برداشتن گام‌های بزرگ، جهش‌های بزرگ‌تری را نیز در عرصه‌های مختلف و در راستای اهداف و برنامه‌های بالادستی نظام ایجاد کنند.

دهه‌ی پیشرفت و عدالت، معیارها و شاخص‌هایی دارد. رهبر معظم انقلاب همه‌ساله با توجه به شرایط و وضعیت داخلی و بین‌المللی، یک شاخص را برمی‌گزینند که البته مقطعی نیست تا از میان برود، بلکه جزء اصول و اساس انقلاب است. سال امام علی (ع)، سال امام خمینی (ره)، سال عزت حسینی یا سال اصلاح الگوی مصرف، همه حلقه‌هایی از فرآیندی است که تلاش‌ها را برای دستیابی به اهداف، مضاعف و دوچندان می‌کند.

سال گذشته که توسط رهبر معظم انقلاب، سال اصلاح الگوی مصرف نام‌ گرفت، سالی برای صرفه‌جویی مدبرانه و آغاز یک حرکت برای اصلاح هدفمند مصرف بود. برای دست‌یابی به اوج عدالت و پیشرفت، لازم و ضروری است که برای عملی کردن این شعارها در عرصه‌های مختلف و به‌ویژه در حوزه‌های اقتصادی، با برنامه‌ریزی جدی تلاش نمود. برای تحقق شعار کار و همت مضاعف در سال جاری نیز باید به همه‌ی عرصه‌های مختلف علمی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در کنار یکدیگر و به‌صورت نظام‌مند نگریست. یعنی همه‌ی بخش‌ها، زیربخش‌ها و زیرساخت‌ها را در یک سیستم کلی قرار داد. از این رو لازم است که به تمام آنها به‌طور همه‌جانبه نگاه کرد و تلاش و همت مضاعف را در همه‌ی آنها محقق نمود.

البته از آنجا که انقلاب اسلامی بیشتر یک انقلاب فرهنگی است، توجه جدی به مباحث فرهنگی در سال کار و همت مضاعف ضروری و اصل است. چنانچه به مباحث فرهنگی به‌طور جدی توجه شود و برای دستیابی به اهداف تعریف شده در این حوزه همت مضاعف گردد، به تبع آن الگوها و بسترهای مناسب توسعه‌ی اقتصادی و سیاسی هم ایجاد می‌شود. مشی و روشی که حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب داشته‌اند، بر این اساس است که روح انسانی و فطرت اسلامی مردم را زنده کنند. نهادینه‌سازی مسائل فرهنگی، ارزش‌های انقلاب، منویات حضرت امام و توجه به الگوهای اسلامی و ایرانی، از مهم‌ترین اهداف و وظایفی است که باید در سال کار مضاعف و همت مضاعف دنبال نمود. مباحث فرهنگی و ارزشی بستر و زیربنای تمامی عرصه‌ها است؛ با تلاش بیشتر برای اعتلای فرهنگ ایرانی و اسلامی، می‌توان الگوی منقح، منظم و تدوین شده‌ای را برای بهره‌برداری دیگر ملت‌های خواهان پیشرفت و توسعه نیز ارائه داد.

رهبر معظم انقلاب همه‌ساله با توجه به همه‌ی شرایط، یک شاخص را برمی‌گزینند و بر توجه و همت به آن از سوی مسئولان نظام تأکید می‌نمایند. مهم‌ترین موضوع دستور کار مسئولان نظام در سال گذشته، برنامه‌ی طرح تحول اقتصادی و هدفمند کردن یارانه‌ها بود که بر اساس مطالعات گسترده، به قانون تبدیل شد و بسترهای آن فراهم گشت و برای اجرای آن گام‌های مناسبی برداشته شد. مسئولان برنامه‌هایی را برای تحقق شعار اصلاح الگوی مصرف دنبال کرده‌اند. از این رو و بر خلاف برخی گفته‌ها، به اعتقاد بنده، شعار سال گذشته به حاشیه نرفت و از سوی مسئولان به آن بی‌توجهی نشد.

اما آیا آنچه رهبر معظم انقلاب توقع داشته‌اند، برآورده شده و به نقطه‌ی مطلوب و مورد انتظار ایشان رسیده یا نه؟! باید این موضوع را مطرح و بررسی نمود و آسیب‌شناسی کرد. به ‌منظور تحقق یک شعار، نخست باید آن را تبیین کرد و به شاخص تبدیل نمود، سپس باید بر اساس شاخص‌ها عمل کرد و سرانجام آن را مورد ارزیابی قرار داد. به‌طور طبیعی برای تحقق شعار امسال باید پیش از هر چیز، همت مضاعف و کار مضاعف را از نظر واژه‌ای به‌طور مطلوب تبیین نمود. از سوی دیگر باید هدف و منظور رهبر معظم انقلاب از برگزیدن این نام برای امسال را استخراج و تحلیل کرد؛ هر چند که ایشان در سخنرانی‌های مشهد و مناطق جنگی تا حدودی ابعاد آن را تبیین کردند.

برای عملی‌ کردن شعار کار و همت مضاعف لازم است برنامه‌ و زمان‌بندی منظمی را مشخص نمود تا بر اساس آن بتوان مثلاً تا پایان خرداد امسال، ابعاد و شاخص‌های مختلف این شعار را تدوین کرد و برنامه‌های اجرایی آن را تنظیم نمود. سپس از سه ماهه‌ی دوم سال، فعالیت‌های اجرایی و عملی مربوط به این برنامه‌ را آغاز کرد. همچنین در سه ماه سوم سال شاخص‌های عملکرد را ارزیابی کرد. شاید یکی از آسیب‌ها و ایرادهایی که هر سال برای عملی کردن شعارها وجود دارد، این باشد که شعارها به‌خوبی تببین نشده و منظور و هدف از اجرای آنها بیان نشده است. امید است که امسال ضمن تبیین مطلوب شعار کار مضاعف و همت مضاعف در حوزه‌های مختلف، مشخص شود که در چه حوزه‌هایی باید تلاش مضاعف کرد. همچنین کار و همت مضاعف لازم به‌طور ویژه در حوزه‌های فرهنگی و سیاسی ترجمه گردد و سپس شاخص‌سازی و عملیاتی شود.

تبیین شعار و شاخص‌سازی برای آن، مفاهمه‌ی مشترک و معیار ارزیابی را ایجاد می‌کند. از این رو می‌توان عملکردها را نیز ارزیابی و رتبه‌بندی کرد. با انجام این امر معیاری برای سنجش میزان تحقق شعار در پایان سال ایجاد می‌شود.
هر ایرانی باید در زندگی شخصی، سازمانی و اجتماعی خود، شعار کار و همت مضاعف را ترجمه و سپس برنامه‌ریزی کند و در راستای آن حرکت نماید. به بیان دیگر، حرکت در مسیر تحقق کار مضاعف و همت مضاعف باید در چارچوب حرکت‌های فردی، جمعی، اجتماعی و ملی صورت گیرد تا نتیجه‌ی مطلوبی حاصل آید.

* معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور