پناه مردم. غایت مطلوب برای قوه‏ی قضائیه در عرصه‏ی عملی این است که وضع قوه‏ی قضائیه به آن‌جا برسد که هر کسی در کشور، در جامعه‏ی اسلامی احساس کرد که کسی می‌خواهد به او ظلم کند یا کسی به او ظلمی کرده است، تعدی‏ای کرده است، دلخوش باشد به این‌که به قوه‏ی قضائیه مراجعه می‌کنم و مشکل را برطرف می‌کنم...

این احساس باید به مردم دست دهد؛ یعنی مردم بفهمند که قوه‏ی قضائیه متکفل استقرار عدالت است؛ این باید حاصل شود. همه‏ی این مقدمات برای این است که این حالت در جامعه به‌وجود بیاید. اگر ما تدابیری اندیشیدیم، زحمتی کشیدیم، لیکن دیدیم این حالت ملجأ و پناه بودن در ذهنیت عمومی جامعه‏ی ما به وجود نیامد، باید بدانیم یک جای کار عیب دارد، آن را باید بگردیم پیدا کنیم، مشکل را برطرف کنیم. این آن چیزی است که معیار و ملاک عمل باید باشد و همه باید تلاش کنند. این البته به عناصر مؤمن و کارآمد و باسواد احتیاج دارد که بحمداللَّه در قوه‏ی قضائیه، ما از این قبیل عناصر بسیار داریم؛ انسان‌های دلسوز، مؤمن، عالم، علاقه‏مند به کار، وظیفه‏شناس در قوه‏ی قضائیه بحمداللَّه در سطوح مختلف کم نیستند...

اُم‌المفاسد! مفاسد اقتصادی را صرفاً به عنوان یک کار خلاف نباید در کشور در نظر گرفت. این کار اگر چنان‌چه دنبال نشود، تعقیب نشود، ریشه‏یابی نشود، قوای مختلف کشور دست به دست هم ندهند برای خشک کردن ریشه‏ی این کار، ضربه و خطرش برای کشور بسیار کلان و عظیم خواهد بود. مفاسد اقتصادی، مفاسد فرهنگی را هم با خود می‏آورد، مفاسد اخلاقی را هم می‏آورد. وجود و رواج مفاسد اقتصادی یکی از بزرگ‌ترین خطرهایش این است که عناصر خوب دستگاه‌ها را متزلزل می‌کند، زیر پای آن‌ها را سست می‌کند.

سخنان رهبر انقلاب  در دیدار مسؤولان قضائی کشور 5/4/87

بالاتر از همه. چه چیزی اهمیتش از همه بیشتر و حساسیت نسبت به آن لازم‏تر است؟ عدالت. یعنی اگر امیرالمؤمنین علیه الصّلاة و السّلام در زمان ما و در این جامعه و در میان این مردم- که این‌جور عشق خودشان را نسبت به آن بزرگوار ابراز می‌کنند- حضور می‌داشت، چه چیزی را بیشتر از همه چیز دنبال می‌کرد؟ یقیناً عدالت. عدالت خواسته‏ی یک جماعت خاصّی از مردم یا اهل یک کشور و اهل یک ملت نیست؛ عدالت خواسته‏ی طبیعی و تاریخیِ همه‏ی آحاد بشر در طول تاریخ بشریت است...

بهار عبادت. اگر بخواهیم این عدالت را اجرا کنیم، قدم اول این است که ما به کمک الهی اعتماد داشته باشیم و رابطه‏ی دل خودمان را با خدا محکم کنیم؛ این‌جا می‌رسیم به مسئله‏ی دعا، عبادت، تضرّع، مناجات و توسّل باللَّه. ماه رجب، بهار عبادت و تضرّع و توسل إلی اللَّه است. این ایام عبادت را- این ماه رجب را، ماه شعبان را و بالاتر، ماه رمضان را- دست کم نباید گرفت. ما اگر بخواهیم در میدان‌های زندگی، آن راه مستقیم و صراط قویمی را که اسلام به ما نشان داده است با قدرت طی کنیم، احتیاج داریم که رابطه‏مان را با مبدأ أعلی، با حضرت باری‏تعالی محکم کنیم. این رابطه با دعاست، با نماز است، با اجتناب از گناه است.

دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت میلاد امیرالمؤنین علیه‏السّلام 26/4/87

انتظار، حرکت است. انتظار فرج معنایش این نیست که انسان بنشیند، دست به هیچ کاری نزند، هیچ اصلاحی را وجهه‏ی همت خود نکند، صرفاً دل خوش کند به این‌که ما منتظر امام زمان علیه الصلاة و السلام هستیم. این‌که انتظار نیست. انتظارِ چیست؟ انتظارِ دست قاهرِ قدرتمندِ الهیِ ملکوتی است که باید بیاید و با کمک همین انسان‌ها سیطره‏ی ظلم را از بین ببرد و حق را غالب کند و عدل را در زندگی مردم حاکم کند و پرچم توحید را بلند کند؛ انسان‌ها را بنده‏ی واقعی خدا بکند. باید برای این کار آماده بود. تشکیل نظام جمهوری اسلامی یکی از مقدمات این حرکت عظیم تاریخی است. هر اقدامی در جهت استقرار عدالت، یک قدم به سمت آن هدف والاست. انتظار معنایش این است. انتظار حرکت است؛ انتظار سکون نیست؛ انتظار رها کردن و نشستن برای این‌که کار به خودی خود صورت بگیرد، نیست. انتظار حرکت است.

سخنان رهبر انقلاب در دیدار با مردم‏ در روز نیمه شعبان 27/5/87

تَرک شرمندگی. اعاده‏ی عزت ملی و ترک انفعال در مقابل سلطه و تجاوز و زیاده‏طلبی دیگران و ترک شرمندگی در مقابل غرب و غربزدگی را انسان در این دولت (دولت نهم) احساس می‏کند.

ما مدعی هستیم! ما در قضیه‏ی زن، حقوق بشر و حقوق اساسی انسان‌ها مدعی غرب هستیم. ما در مقام پاسخگویی نیستیم. چرا باید سؤال بکنند تا کسی مجبور باشد پاسخ بدهد؟ آن‌ها بی‏جا می‌کنند سؤال و ادعا می‌کنند.

تا قانون، قانون است... اگر قانون نقص و ضعف دارد و غلط است، عوض بشود؛ اما تا مادامی که قانون، قانون است، حتماً بایستی به آن عمل بشود و به آن اهمیت داده بشود. من این را تأکید می‏کنم.

نگاه به چشم‌انداز. در مورد تحول اقتصادی توقف و ترسیدن از ورود در این میدان را به هیچ‌وجه توصیه نمی‌کنم؛ اما نگاه کردنِ جلوی پا، نگاه کردن به چشم‏اندازهای دوردست و تبعاتی که ممکن است به‌وجود بیاید و راه جلوگیری از آن تبعات را توصیه می‌کنم.

در هوای سالم فرهنگی. فرهنگ مثل هوایی است که انسان در آن تنفس می‌کند. همه- بزرگ، کوچک، بالا، پائین، قشرهای مختلف، مسؤول، غیرمسؤول- در فضا تنفس می‌کنند. این فضا را درست کنید، تا همه سالم تنفس کنند.

دیدار با اعضای هیئت دولت 2/6/87

هم‌افزایی دانش و ثروت. علم مایه‏ی قدرت و ثروت است... کشور شما و نظام جمهوری اسلامی باید به این قدرت و اقتدار دست پیدا کند تا بتواند از ملت خود، از کشور خود، از ارزش‌های خود و از نظام خود پشتیبانی کند و مصونیت ببخشد که قدرت فایده‏اش این است؛ اقتدار برای زورگویی به دیگران نیست، برای جلوگیری از زورگویی دیگران است؛ و در کنار این به ثروت احتیاج دارد تا بتواند مشکلات گوناگونی را که میراث سال‌ها حکومت استبدادی در این کشور است برطرف کند، باید علم را به دست بیاورد. برای یک ملت، علم وسیله‏ای است برای رسیدن به اقتدار ملی و ثروت ملی.

البته این‌ها ثروت و پول لازم دارد؛ پول را هم از همین راه باید به‌دست بیاوریم... آن روزی که ما بتوانیم درآمد کشور را از راه دانش‌مان به‌دست بیاوریم و درِ چاه‌های نفت را پلمب کنیم، آن روز برای ما روز خوبی است. امروز ما داریم از ذخایرمان می‌خوریم. بیشتر بودجه‏ی کشور از نفت است. نفت ذخیره‏ی ماست. گنجینه‏مان را داریم تخلیه می‌کنیم؛ از روی ناچاری. باید روزی برسد که این ملت بتواند از دانش خود ثروت تولید کند. آن وقت خودِ آن ثروت به پیشرفت دانش کمک خواهد کرد... دائماً هم‏افزائی به‌وجود می‏آید. البته جهت‌گیری‌ها، باید جهتگیری‌های درست و معنوی و الهی باشد.

دیدار نخبگان جوان دانشگاهی با رهبر انقلاب 5/6/1387

این‌جا هم صبر. به صبر استعانت کنید و از صبر کمک بگیرید. از بی‏صبری‏هایی که ما گاهی اوقات از خودمان نشان می‌دهیم که بعضی نشان می‌دهند، بی‌صبری در مقابل حفظ آرمان‌ها و اهداف انقلاب است. به نظر من این از همه مهم‌تر است. جهت‌گیری نظام اسلامی؛ بایستی بر آن پای فشرد و بر سر آن پایداری کرد. صبر، این‌جا بیش از جاهای دیگر معنا می‌دهد.

دیدار رؤسای سه قوه و مسؤولان نظام 19/6/1387

شعر اخلاقی، نیاز امروز. ما احتیاج داریم به صفا، احتیاج داریم به یکرنگی، احتیاج داریم به روح اخوت و برادری، احتیاج داریم به این‌که هر انسانی در جامعه‏مان نسبت به همسایگان خودش در خانه، در محل کسب، در خیابان احساس امنیت کند و خود را در امان بداند؛ احساس ناامنی نکند. این‌ها الان فراهم نیست. ما قدرت ابتکار، شجاعتِ نوآوری را به عنوان یک خصلت ملی لازم داریم. خطرپذیری را برای کارهای بزرگ به عنوان یک خصلت ملی نیاز داریم. این‌ها جزو خصال ملی ما الان نیست. ممکن است کسانی در این خصلت‌ها درجه‏ی بالایی هم داشته باشند که ما حاضریم دست این‌ها را هم ببوسیم، اما این کافی نیست. این‌ها باید به صورت خصال ملی دربیاید. ترحم کردن به یکدیگر، امید به آینده، تزریق امید به دیگران؛ این‌ها خصوصیاتی است که اگر در یک ملت باشد، آن ملت راه تکامل را خوب می‌پیماید. ما به این‌ها نیاز داریم... این‌ها با زبان هنر می‌تواند القاء شود؛ آنچنان که فضا را پر کند. بنابراین یکی از نیازهای امروز ما، شعر اخلاقی است.

دیدار شاعران با رهبر انقلاب در نیمه‌ی ماه مبارک رمضان ‏25/6/1387

 

این مردم غاصب‌اند! اینی که گفته شود ما با مردم اسرائیل هم مثل مردم دیگر دنیا دوستیم! این حرف درستی نیست؛ حرف غیرمنطقی‏ای است. مگر مردم اسرائیل کی‏هایند؟ همان کسانی هستند که غصب خانه، غصب سرزمین، غصب مزرعه، غصب تجارت به وسیله‏ی همین‏ها دارد انجام می‌گیرد. سیاهیِ لشگرِ عناصر صهیونیسم، همین‏هایند. نمی‌شود ملت مسلمان نسبت به افرادی که این‌جور عامل دست دشمنان اساسی دنیای اسلام هستند، بی‏تفاوت باشد... ما با یهودی‏ها هیچ مشکلی نداریم، با مسیحی‏ها هیچ مشکلی نداریم، با اصحاب ادیان در دنیا هیچ مشکلی نداریم؛ اما با غاصبان سرزمین فلسطین مشکل داریم. غاصب هم فقط رژیم صهیونیستی نیست. این موضع نظام است، این موضع انقلاب است، موضع مردم است...

نگرانی من! من نگرانی‏ام از این نیست که حرفی زده شود، از کسی انتقاد شود؛ نه. یک نفر انتقاد می‌کند، یک نفر هم جواب می‌دهد. نگرانی من از رائج شدنِ اخلاق بی‏انصافی در جامعه است! خدمات فراوانی انجام می‌گیرد، انسان همه را کنار بگذارد، به نقطه‏ای بچسبد، این درست نیست. البته این خطاب به همه است. این را ما به شخص خاصی، به گروه خاصی، به جناح خاصی عرض نمی‌کنیم، این را به همه عرض می‌کنیم. همه مراقب باشند یکدیگر را تخریب نکنند. این فضای تخریب، فضای خوبی نیست. مردم هم خوششان نمی‏آید.

خطبه‌های نماز جمعه تهران 30/6/1387