1401/12/10
گفتگو با مدیرعامل گروه صنعتی مپنا
حرکت بر لبه فناوری با کمک دانشبنیانها محقق شد
شنبه هشتم بهمنماه رهبر معظم انقلاب با حضور در نمایشگاه توانمندیهای تولیدی کشور که در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شده بود، حضور یافته و با بخشی از اقدامات صورت گرفته در راستای حمایت از تولید که توسط دستگاههای گوناگون صورت گرفته بود آشنا شدند. رسانه KHAMENEI.IR برای تشریح بیشتر این توانمندیها با تعدادی مسئولان که در این نمایشگاه حاضر بوده و بعضی اقدامات صورت گرفته در بازدید رهبر انقلاب را برای ایشان شرح دادند به گفتگو پرداخته است. آنچه در ادامه میآید گفتگو با عباس علیآبادی مدیرعامل گروه صنعتی مپنا است.
مهمترین و استراتژیکترین محصول تولیدی گروه صنعتی مپنا چیست؟
واقعیت این است که در کشور ما پیشرفتهای فناورانهی بسیاری اتفاق افتاده اما یکی از عظیمترین و مهمترین دستاوردهایی که نصیب شده در خلال این سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی تمرکز بر ساخت توربین گازی است. توربینهای گازی طیف گستردهای از کاربردها را شامل میشوند مثلا استفاده از آنها به عنوان موتور هواپیما، استفاده از آنها در تولید برق، استفاده از آنها به عنوان محرکهی مکانیکی برای تجهیزاتی که برای کمپرسر گازها یا تراکم آب استفاده میشود.
در سال ۱۳۹۳ رهبر انقلاب در مجموعه گروه صنعتی مپنا حضور یافتند و از نزدیک در جریان توانمندیهای این مجموعه قرار گرفتند. با گذشت ۸ سال از آن دیدار، مهمترین محصولی که در نمایشگاه ۸ بهمن ۱۴۰۱ در حسینیه امام خمینی ارائه کردید چه محصولی بود؟
یکی از مهمترین محصولاتی که ماکتش را در نمایشگاه عرضه کردیم توربین ام جی تی ۷۵ است؛ که اساسا طراحی و ساخت این محصول، کاملاً ایرانی است. این محصول تمامی مشخصات مصنوعات افتخارآمیز بشر را دارد و به روز هم هست؛ شاید کمتر از پنج کشور در دنیا توانایی ساخت چنین محصولی را در این مقیاس داشته باشند. این توربینی است که قادر است که در سوخت مصرفیاش هیدروژن استفاده بکند که خب خیلی امتیاز مهمی است و بنابراین حدود ۵۰ درصد خروجی این توربین میتواند در کنار آلایندهها، موادی باشند که محیط زیستی هستند مثل آب. مصرف این توربین در ترکیب با متان میتواند سهم آلایندهها را بسیار کاهش بدهد. لذا حتی برای کاربردهای شهری هم میتواند استفاده بشود و کاملاً زیست محیطی است. این یک توربین ایرانی است که طراحی آن توسط مهندسین و دانشمندان ایرانی انجام شده و بنا است از سال آینده در مقاصدی از این توربین استفاده بشود. راندمان سیکل ترکیبیاش حدود ۶۰ درصد است ولی مهمترین مسئله این است که در مقیاس کوچک یعنی در سیکل ساده این توربین ظرفیتش ۲۲۲ مگاوات است. در حالی که توربینهای در این کلاس راندمان، قدرتشان بالای ۳۰۰ مگاوات است. این در کمتر از ۳۰۰ مگاوات و روی ۲۲۰ مگاوات میتواند به چنین راندمان بالایی برسد.
چرا ساخت و تولید چنین محصولی از نظر راهبردی تا این درجه دارای اهمیت است؟
این توربین مهمترین مسئلهای که دارد این است که فقط خودش ساخته نشده بلکه ما ژنراتور، سیستم کنترل و تمامی سامانههای مرتبط با چنین توربینی را به صورت کامل و بومی در داخل کشور طراحی و ساختیم؛ و الان در حال حاضر قادر هستیم این را به تمام دنیا صادر بکنیم.
همین الان در کشور عراق و بسیاری دیگر کشورهای منطقه از تجهیزاتی که توسط مپنا ساخته میشود استفاده میکنند؛ و ما توانستیم این خدمت را به مردم دنیا انجام بدهیم که با قیمت مناسب بتوانیم نیازهای آنها را در تأسیسات و تجهیزات تولید برق تأمین بکنیم.
ما در مپنا علاوه بر توربین گاز، لکومتیو، خودروهای برقی و سایر تجهیزات پیشرفته را هم میسازیم. به نظرم از جمله کارهایی که خیلی مهم است و دنیا دارد به سمتش میرود افزایش سطح هوشمندی در زندگی مردم است. این هوشمندی که به نوعی معرف آیندهی زندگی بشر است از الکتریفیکیشن یا برقیسازی شروع شد و بعد به دیجیتالسازی توسعه پیدا کرده است.
راهحلهای بسیار خوبی در مپنا برای این آینده در نظر گرفته شده و کارهای بسیار خوبی شده است. از جمله این اقدامات مثبت میتوان به برقیسازی در حمل و نقل اشاه کرد. در حال حاضر مپنا ساخت اتوبوسهای برقی، خودروهای برقی و موتورسیکلتهای برقی را در داخل کشور انجام میدهد؛ و داریم خودمان را آماده میکنیم برای توسعهی زیرساختهای کشور در همین موضوع برقیسازی. به عنوان مثال تا ایستگاههای شارژسریع در شهرها موجود نباشند، مردم هم انگیزه برای خرید ماشینهای برقی پیدا نمیکنند. من فکر میکنم به زودی شما این ایستگاهها را در شهرها و الان در تهران و در برخی شهرستانها میبینید. ولی به صورت گسترده ما حتی در مسیرهای بین راهی هم ایستگاههای شارژ را نصب خواهیم کرد. مهمتر از همه درحقیقت پشتیبانی مصرف بار در خودروهای برقی است. چون خودروهای برقی در حقیقت یک جور سامانههایی یعنی مصرف کنندهی متحرک هستند که بایستی رصد بشوند. لذا متصل کردن خودرهای برقی به سامانه در دستور کار است. هوشمند کردن ماشینها تا رسیدن به درجاتی از هوشمندی که کمک بکند به رفاه بیشتر مردم از جمله دستور کارهایی است که در مپنا تعقیب میشود.
تحریمهایی که از ابتدای انقلاب درگیر آن بودیم و در چند سال اخیر هم تشدید شده تأثیری هم در فعالیتهای مپنا داشته است؟
ببینید اولاً همه میدانیم تحریم چیز خوبی نیست این تحریمها ظالمانه است یعنی واقعاً دنیا باید دنیای تعامل، دنیای همکاری باشد. متأسفانه خب به صورت ظالمانه سالهاست کشور ما تحت تضییقاتی قرار گرفته اما از آن طرف فرصتهای خیلی خوبی هم به وجود آمده از جمله اینکه ما توانستیم برای صنعتگران و دانشمندان خودمان فضایی را به وجود بیاوریم برای کار کردن.
اگر ما امروز در میخواستیم به سبک گذشته عمل بکنیم باید محصولاتی مانند توربینهای پیشرفته یا برقیسازی صنایع را میخریدیم؛ اما خب امروز طراحی میکنیم و میسازیم. تنوعی از محصولات را به دنیا صادر میکنیم که چناچه برای خریدش محدودهایی وجود نداشت مطلقاً امکان اقتصادی کردن این کارها نبود. الان خوشبختانه در این جهت خب ما از این فرصت استفاده کردیم و توانستیم تهدیداتی را به نحوی پشت سر بگذاریم و تبدیل به فرصت کنیم.
شرکتهای دانشبنیان چه میزان از نیازهای شما را در این راه تامین میکنند؟
ما در حوزهای داریم فعالیت میکنیم که لبهی فناوری است و لذا با توجه به اینکه بازار مناسبی برای تهیهی این نیازها وجود ندارد به خصوص در شرایط تحریمی طبعاً ما باید اینها را به صورت خوداتکا و درونزا تولید بکنیم. لذا ارتباط با دانشگاهها دستور کار جدی مپنا بوده و هست.
ما با تمامی دانشگاههای بزرگ کشور و حتی با دانشگاههای کوچک کشور به صورت پراکنده همکاریهای گستردهای داریم که اینها نتیجهاش همین پیشرفتهایی است که ملاحظه میفرمایید در همین نمایشگاه هم شما در جای جایش ملاحظه بکنید قسمتهایی که مرتبط با ما است را میتوانید پیدا کنید و ببینید. بله ارتباط با دانشگاهها از جمله اساسیترین کارهایی بوده که دنبال شده و باید دنبال بشود.
مهمترین و استراتژیکترین محصول تولیدی گروه صنعتی مپنا چیست؟
واقعیت این است که در کشور ما پیشرفتهای فناورانهی بسیاری اتفاق افتاده اما یکی از عظیمترین و مهمترین دستاوردهایی که نصیب شده در خلال این سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی تمرکز بر ساخت توربین گازی است. توربینهای گازی طیف گستردهای از کاربردها را شامل میشوند مثلا استفاده از آنها به عنوان موتور هواپیما، استفاده از آنها در تولید برق، استفاده از آنها به عنوان محرکهی مکانیکی برای تجهیزاتی که برای کمپرسر گازها یا تراکم آب استفاده میشود.
در سال ۱۳۹۳ رهبر انقلاب در مجموعه گروه صنعتی مپنا حضور یافتند و از نزدیک در جریان توانمندیهای این مجموعه قرار گرفتند. با گذشت ۸ سال از آن دیدار، مهمترین محصولی که در نمایشگاه ۸ بهمن ۱۴۰۱ در حسینیه امام خمینی ارائه کردید چه محصولی بود؟
یکی از مهمترین محصولاتی که ماکتش را در نمایشگاه عرضه کردیم توربین ام جی تی ۷۵ است؛ که اساسا طراحی و ساخت این محصول، کاملاً ایرانی است. این محصول تمامی مشخصات مصنوعات افتخارآمیز بشر را دارد و به روز هم هست؛ شاید کمتر از پنج کشور در دنیا توانایی ساخت چنین محصولی را در این مقیاس داشته باشند. این توربینی است که قادر است که در سوخت مصرفیاش هیدروژن استفاده بکند که خب خیلی امتیاز مهمی است و بنابراین حدود ۵۰ درصد خروجی این توربین میتواند در کنار آلایندهها، موادی باشند که محیط زیستی هستند مثل آب. مصرف این توربین در ترکیب با متان میتواند سهم آلایندهها را بسیار کاهش بدهد. لذا حتی برای کاربردهای شهری هم میتواند استفاده بشود و کاملاً زیست محیطی است. این یک توربین ایرانی است که طراحی آن توسط مهندسین و دانشمندان ایرانی انجام شده و بنا است از سال آینده در مقاصدی از این توربین استفاده بشود. راندمان سیکل ترکیبیاش حدود ۶۰ درصد است ولی مهمترین مسئله این است که در مقیاس کوچک یعنی در سیکل ساده این توربین ظرفیتش ۲۲۲ مگاوات است. در حالی که توربینهای در این کلاس راندمان، قدرتشان بالای ۳۰۰ مگاوات است. این در کمتر از ۳۰۰ مگاوات و روی ۲۲۰ مگاوات میتواند به چنین راندمان بالایی برسد.
چرا ساخت و تولید چنین محصولی از نظر راهبردی تا این درجه دارای اهمیت است؟
این توربین مهمترین مسئلهای که دارد این است که فقط خودش ساخته نشده بلکه ما ژنراتور، سیستم کنترل و تمامی سامانههای مرتبط با چنین توربینی را به صورت کامل و بومی در داخل کشور طراحی و ساختیم؛ و الان در حال حاضر قادر هستیم این را به تمام دنیا صادر بکنیم.
همین الان در کشور عراق و بسیاری دیگر کشورهای منطقه از تجهیزاتی که توسط مپنا ساخته میشود استفاده میکنند؛ و ما توانستیم این خدمت را به مردم دنیا انجام بدهیم که با قیمت مناسب بتوانیم نیازهای آنها را در تأسیسات و تجهیزات تولید برق تأمین بکنیم.
ما در مپنا علاوه بر توربین گاز، لکومتیو، خودروهای برقی و سایر تجهیزات پیشرفته را هم میسازیم. به نظرم از جمله کارهایی که خیلی مهم است و دنیا دارد به سمتش میرود افزایش سطح هوشمندی در زندگی مردم است. این هوشمندی که به نوعی معرف آیندهی زندگی بشر است از الکتریفیکیشن یا برقیسازی شروع شد و بعد به دیجیتالسازی توسعه پیدا کرده است.
راهحلهای بسیار خوبی در مپنا برای این آینده در نظر گرفته شده و کارهای بسیار خوبی شده است. از جمله این اقدامات مثبت میتوان به برقیسازی در حمل و نقل اشاه کرد. در حال حاضر مپنا ساخت اتوبوسهای برقی، خودروهای برقی و موتورسیکلتهای برقی را در داخل کشور انجام میدهد؛ و داریم خودمان را آماده میکنیم برای توسعهی زیرساختهای کشور در همین موضوع برقیسازی. به عنوان مثال تا ایستگاههای شارژسریع در شهرها موجود نباشند، مردم هم انگیزه برای خرید ماشینهای برقی پیدا نمیکنند. من فکر میکنم به زودی شما این ایستگاهها را در شهرها و الان در تهران و در برخی شهرستانها میبینید. ولی به صورت گسترده ما حتی در مسیرهای بین راهی هم ایستگاههای شارژ را نصب خواهیم کرد. مهمتر از همه درحقیقت پشتیبانی مصرف بار در خودروهای برقی است. چون خودروهای برقی در حقیقت یک جور سامانههایی یعنی مصرف کنندهی متحرک هستند که بایستی رصد بشوند. لذا متصل کردن خودرهای برقی به سامانه در دستور کار است. هوشمند کردن ماشینها تا رسیدن به درجاتی از هوشمندی که کمک بکند به رفاه بیشتر مردم از جمله دستور کارهایی است که در مپنا تعقیب میشود.
تحریمهایی که از ابتدای انقلاب درگیر آن بودیم و در چند سال اخیر هم تشدید شده تأثیری هم در فعالیتهای مپنا داشته است؟
ببینید اولاً همه میدانیم تحریم چیز خوبی نیست این تحریمها ظالمانه است یعنی واقعاً دنیا باید دنیای تعامل، دنیای همکاری باشد. متأسفانه خب به صورت ظالمانه سالهاست کشور ما تحت تضییقاتی قرار گرفته اما از آن طرف فرصتهای خیلی خوبی هم به وجود آمده از جمله اینکه ما توانستیم برای صنعتگران و دانشمندان خودمان فضایی را به وجود بیاوریم برای کار کردن.
اگر ما امروز در میخواستیم به سبک گذشته عمل بکنیم باید محصولاتی مانند توربینهای پیشرفته یا برقیسازی صنایع را میخریدیم؛ اما خب امروز طراحی میکنیم و میسازیم. تنوعی از محصولات را به دنیا صادر میکنیم که چناچه برای خریدش محدودهایی وجود نداشت مطلقاً امکان اقتصادی کردن این کارها نبود. الان خوشبختانه در این جهت خب ما از این فرصت استفاده کردیم و توانستیم تهدیداتی را به نحوی پشت سر بگذاریم و تبدیل به فرصت کنیم.
شرکتهای دانشبنیان چه میزان از نیازهای شما را در این راه تامین میکنند؟
ما در حوزهای داریم فعالیت میکنیم که لبهی فناوری است و لذا با توجه به اینکه بازار مناسبی برای تهیهی این نیازها وجود ندارد به خصوص در شرایط تحریمی طبعاً ما باید اینها را به صورت خوداتکا و درونزا تولید بکنیم. لذا ارتباط با دانشگاهها دستور کار جدی مپنا بوده و هست.
ما با تمامی دانشگاههای بزرگ کشور و حتی با دانشگاههای کوچک کشور به صورت پراکنده همکاریهای گستردهای داریم که اینها نتیجهاش همین پیشرفتهایی است که ملاحظه میفرمایید در همین نمایشگاه هم شما در جای جایش ملاحظه بکنید قسمتهایی که مرتبط با ما است را میتوانید پیدا کنید و ببینید. بله ارتباط با دانشگاهها از جمله اساسیترین کارهایی بوده که دنبال شده و باید دنبال بشود.