1400/12/17
گفتوگو با رئیس مرکز بهبود کسبوکار وزارت اقتصاد
مهمترین مانع کسبوکار، مقررات پیچیده و زیاد است
![https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/breadcrump.gif](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/breadcrump.gif)
![https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/breadcrump.gif](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/breadcrump.gif)
پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در همین رابطه گفتوگویی با دکتر سید امیر سیاح، رئیس مرکز بهبود کسبوکار وزارت اقتصاد انجام داده است. آقای سیاح معتقد یکی از موانع عمده بهبود کسب و کار، قانونهای کهنه و متعارض میداند.
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_2.gif)
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_1.gif)
محیط کسبوکاری که اختلاف تجارت در آن حل نشود احتمال اینکه کسی در آن سرمایهگذاری کند کم و کمتر خواهد شد؛ چراکه دیگر امنیت سرمایهگذاری ندارد. مانند این است که دیگر محکمه و پلیسی نداشته باشد. هرکس باید پلیس خودش باشد. هزینه مبادله بهشدت بالا میرود چون باید روی این حساب کند که ممکن است طرف مقابل سرش را کلاه بگذارد با قوانین متناقض و متعدد موجود هم میتواند کلاهبرداری خودش را یا اشتباه عمدی خودش را توجیه کند؛ لذا سود زیادی برای خودش کنار میگذارد تا اگر طرف ناتو درآمد ضرر و زیانش را پوشش دهد؛ لذا مهمترین مانع، مقررات پیچیده و زیاد است و متأسفانه نقطه خطرناک بعد از آن این است که مسئولان قانونگذار این نکته را متوجه نیستند که در این همه قانون و مقررات گذاشتن کارشان بسیار خطرناک است و همین الان هم حدود ۷۰۰ طرح قانونی جدید در نوبت مجلس شورای اسلامی است. با این فرمانی که مجلس پیش میرود تا دو-سه دوره دیگر هم یعنی تا سال ۱۴۱۵ هم به نتیجه نمیرسد و این همه قانونگذاری بدون توجه به این نکته دارد انجام میشود که چه اثرات بدی دارد و همینطور مقرراتگذاری، بخشنامههایی پیدرپی در اقصی نقاط دولت صادر میشود که رهبر انقلاب هم در آخرین سخنرانیشان با فعالان اقتصادی به آن اشاره فرمودند.
دومین نکتهی مانع، تعارض منافع برخی سیاستگذاران است. سیاستگذارانی که میتوانند اصلاحات را حذف کنند ولی این کار را نمیکنند؛ چرا که متأسفانه به ضرر منافع شخصی خودشان است. این باعث شده است که بهطور سیستمی مشکلات در اقتصاد ایران حل نشود و بهطور سیستمی اقتصاد ایران رقابتی نشود.
نکته سوم، روش کهنه و اشتباه حمایت از تولید در ایران است. قوانین و مقررات این حوزه در ایران مربوط به دهههای ۳۰، ۴۰ و ۵۰ و زمانی است که اقتصاد بسیار دولتی بود و در آن اقتصاد خیلی دولتی، دولت کارخانه میساخت و متناسب با ساختن کارخانه بهدست دولت قانون وضع کرده بودند. برای ساختن کارخانه و برای راهاندازی یک نهاد تولیدی باید اول مجوز بگیریم، سپس پروانه بهرهبرداری بگیریم و بعد از آن دو-سه مرحله دیگر هم دارد. این مال وقتی بود که با پول دولت کارخانهها ساخته میشدند. میگفتند طرح توجیهی بدهید که تصویب شود چون دولت میخواست از منابع دولتی هزینه کند میگفت که طرح توجیهی بیاورید ببینم آیا سود میدهد یا نه. بعد بیایم و نگاه کنیم ماشینآلاتی که خریدید و نصب کردید آیا واقعاً کار میکند یا خیر؟ سپس تأیید میکنم. این قانون مال ۴۰ -۵۰ سال پیش است که دولت کارخانه تأسیس میکرد، الان بعد از قانون اصل ۴۴ دولت نباید کارخانه تأسیس کند ولی قانونها مربوط به زمان کارخانههای دولتی است. الان وقتی افراد میخواهند با پول خودشان کارخانه تأسیس بکنند، دولت همچنان به آنها میگوید که طرح توجیهی بیاورید ببینم. این قوانین کهنه بوده که بهروز نشده است؛ بهخصوص بعد از تصویب سیاستهای کلی اصل ۴۴ که قرار بود انقلاب شود و واقعاً ماهیتاً انقلاب است ولی انقلابی نشد چون قانون و مقررات بعد از آن اصلاح نشد. پس سومین نکته قانون و مقررات کهنه است که بهروز نمیشود و متناسب با نیازهای روز کشور نیست. این سه نکته مهمترین موارد هستند.
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_2.gif)
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_1.gif)
نکته بعدی امنیت سرمایهگذاری پایین است. امنیت سرمایهگذاری تعریف دارد. مصادیق امنیت سرمایهگذاری مانند قوانین و مقررات ناپایدار و تصمیمگیریهای ناگهانی و هر عاملی که سرمایهگذار را از سرمایهگذاری منصرف میکند و همینطور ضعف رسیدگی قضایی ما امنیت سرمایهگذاری ضعیف ما را شکل داده است. امنیت سرمایهگذاری پایین ما باعث شده است که هم سرمایهگذاری در کشور کم شود و هم هزینه مبادله تولید بهشدت بالا برود. اقتصاد آمریکا زمانی قوی شد -اقتصاد آمریکا تا قرن ۱۸ چندان قوی نبود- که سیستم قضایی آن قوی و اصلاح شد. دولت آمریکا حقوق مالکیت را به رسمیت شناخت و تأمین کرد از آن موقع اقتصاد آمریکا درست شد و از یک مستعمره خراب به یک قدرت اقتصادی تبدیل شد.
ششمین نکته مهم نبودن استراتژی توسعه صنعتی است. بدون استراتژی توسعه صنعتی پولها و حمایتهایی که دولت به بخش تولید تزریق میکند از بین میرود و حرام میشود و مانند تیری در تاریکی است که خیلی از این تیرها حرام شده و از بین میروند و برخی به هدف خورده و بسیاری به هدف نخوردهاند. این همه سوله خالی بهخاطر نداشتن استراتژی توسعه صنعتی است. این ۶ نکته مهمترین موانع بهبود کسبوکار در ایران است که سعی کردم در دو بخش توضیح دهم.
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_2.gif)
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_1.gif)
استراتژی توسعه صنعتی اینگونه نیست که کسی بگوید برنامه آن را نوشته و دیگر تمام، باید نوشته شود و به اجماع برسانند. استراتژی توسعه صنعتی که به اجماع رسانده نشود بیفایده است وگرنه همه وزرای صنعت معدن و تجارت قبلی از سال ۸۰ تاکنون مدعی هستند که استراتژی توسعه صنعتی نوشتهاند. این فایده ندارد تا وقتی که به اجماع نرسیده باشد.
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_2.gif)
![*](https://farsi.khamenei.ir/themes/fa_def/images/ver2/li_star_1.gif)
پس اول آن بود که قوهقضاییه امنیت سرمایهگذاری را تأمین کند. دوم اینکه مجلس شورای اسلامی مقررات متناقض را حذف کند. سوم اینکه دولت قوانین را درست اجرا کند.