«بحمدالله دولتی که امروز بر سر کار است، ارتباطاتش با مردم خوب است؛ به میان مردم میرود، در بین مردم حضور دارد؛ یک حرکت مردمی، گرایش مردمی محسوس است که این را باید تکمیل کرد.» ۱۴۰۰/۱۰/۱۹ این توصیه‌ی کلیدی رهبر انقلاب خطاب به دولتمردان پیش از این نیز از سوی ایشان مورد تأکید قرار گرفته بود. در ادامه، ابعاد و الزاماتِ مردمی بودن دولت را براساس آخرین توصیه‌ها و تذکرات حضرت آیت‌الله خامنه‌‌ای بررسی می‌کنیم:

گفتگو با مردم
گفتگوی صادقانه با مردم از جمله کارهای بسیار مهمی است که به مردمی بودن مسئولین کمک می‌کند: «صادقانه با مردم حرف بزنند، مشکلات را به مردم بگویند، راه‌حل‌ها را به مردم بگویند، توقّعات را از مردم ابراز کنند و کمکهای لازم را به مردم تقدیم کنند. حرف زدن با مردم یکی از کارهای مهمّی است که دولت مردمی بایستی [به آن] متعهّد باشد.» ۱۴۰۰/۰۵/۱۲ مطرح کردن مشکلات با مردم و درخواست کمک از آنها یکی از ظرفیت‌های مهمی است که در این گفتگوی دولت و مردم می‌تواند مورد توجه قرار گیرد: «هر مشکلی راه‌حلی هم دارد. با مردم در میان بگذارید، با مردم حرف بزنید، از مردم کمک بخواهید در موارد مختلف، هم کمک فکری، هم کمک عملی. در یک جاهایی یک خطایی اتّفاق می‌افتد از مردم عذرخواهی کنید... گزارش خدمات خودتان را هم به مردم بدهید؛ گزارش صادقانه، بدون مبالغه، بدون بزرگ‌نمایی.» ۱۴۰۰/۰۶/۰۶

اجتناب از اشرافی‌گری
یکی از جلوه‌های حضور و گرایش مردمی برخورداری از سبک زندگی مردمی و دوری از اشرافی‌گری است: «بی‌تکلّف بودن در ممشی و منش، دوری کردن از منشهای اشرافیگری و از موضع بالا به مردم نگاه کردن و مانند اینها؛ این هم یک جلوه‌ی دیگری است از مردمی بودن که از این منشهای اشرافیگری که معمول است در دنیا، و همه‌ی دولتها و مسئولیّتها و مسئولین مبتلا هستند به این جور نگاه به مردم، به این جور روش زندگی، باید اجتناب کرد.» ۱۴۰۰/۰۶/۰۶

عمل به وعده‌ها
یکی دیگر از الزامات مردمی بودن دولت عمل به وعده‌هاست: «به وعده‌هایی که به مردم داده میشود عمل بشود؛ باید در موعد خود به این وعده‌ها عمل بشود که مردم بدانند جدّیّت هست. آنجایی که عمل به این وعده امکان‌پذیر نیست آنجا، بروند برای همان مردمی که به آنها این وعده داده شده، صریح، واضح توضیح بدهند، بگویند علّت اینکه این کار را نتوانستیم بکنیم این است.» ۱۴۰۰/۱۰/۱۹

نگاه وفاق‌آمیز به عموم مردم
«نگاه وفاق‌آمیز به عموم مردم» یکی از نکات بسیار کلیدی برای حفظ و تعمیق و تحققِ رویکرد مردمیِ دولت است: «مردم یعنی همه‌ی مردم؛ بدون امتیازهای طبقاتی و گروهی... دولت باید مظهر وفاق باشد. بعضی از این تغایرهای موهومی را که در بین مردم وجود دارد، بایستی با نگاه وفاق‌آمیز و نگاه ملاطفت به عموم مردم این توهّمات را تضعیف کرد.» ۱۴۰۰/۰۵/۱۲

استفاده از ظرفیت‌های مردم و نخبگان
موضوع مهم دیگر در این زمینه شناخت و فعال‌سازی ظرفیت‌های مردمی در جریان اداره‌ی کشور است: «ظرفیّتهای فراوانی در کشور وجود دارد... در استعداد و آمادگی‌های حیرت‌آور جوانان ظرفیّتهای فوق‌العاده‌ای داریم؛ اینها ظرفیّتهای ما است. بدون تردید این ظرفیّتها میتواند بر مشکلات غلبه کند، به شرط اینکه این ظرفیّتها درست شناخته بشود، به کار گرفته بشود.» ۱۴۰۰/۰۵/۱۲

بُعد دیگری از این بحث هم به استفاده از نظرات و توانمندی‌های نخبگان برمی‌گردد: «گاهی اوقات صاحب‌نظران و متخصّصین که جزو مردمند، نظراتی، شیوه‌هایی را برای کار در بخشهای مختلف به دولتمردان ارائه میدهند، [مسئولین] یک ساز و کاری را پیش بگیرند که بتوانند از این نظرات استفاده کنند که در حقیقت مردم را در تصمیم‌سازی‌های دستگاه‌های مسئول کشور شریک کنند.» ۱۴۰۰/۱۰/۱۹

مبارزه با فساد
«مبارزه با فساد» یکی دیگر از جلوه‌های «دولت مردمی» است: «اگر ما به معنای واقعی کلمه میخواهیم در کنار مردم باشیم، باید بی‌امان با فساد و مفسد مبارزه کنیم... بسترهای فساد، زمینه‌های فساد در قوّه‌ی مجریّه تشکیل میشود؛ اینجا باید با فساد مبارزه کرد. این فرارهای مالیاتی، انحصارهای بی‌دلیل، سوءاستفاده از ارز ترجیحی، فعّالیّتهای ناسالم سوداگرانه، قاچاق و امثال اینها؛ اینها آن فسادهایی است که باید با اینها به معنای واقعی کلمه مواجه شد؛ با برنامه، با پیگیری.» ۱۴۰۰/۰۵/۱۲

نکته‌ی کلیدی در این زمینه اینکه دولتمردان باید «از ظرفیّت مردمی هم برای نظارت عمومی استفاده کنند. در گوشه و کنار کشور مواردی هست که فساد هست، ویژه‌خواری هست که ممکن است از چشم مسئولین ذی‌ربط دور مانده باشد، پنهان مانده باشد؛ اینها را مردم مشاهده میکنند، می‌بینند؛ از ظرفیّت مردم در این زمینه هم استفاده بشود.» ۱۴۰۰/۱۰/۱۹

کلام آخر اینکه رسالت مهمِ «احیایِ اعتماد و امید مردم» بر عهده‌ی دولت سیزدهم است. مسئولیتی که تحقق آن نیازمند تلاش و مجاهدتی شبانه‌روزی است: «مسئله‌ی احیای اعتماد مردم و امید مردم هم بسیار چیز مهمّی است؛ چون اعتماد مردم بزرگ‌ترین سرمایه‌ی دولت است. مردم وقتی به شما اعتماد کردند و امید به شما داشتند، با شما راه می‌آیند و کمکتان میکنند.»‌ ۱۴۰۰/۰۶/۰۶