«در زندگی فاطمه‌ی زهرا باید دقیق شد، با نگاهی نو آن زندگی را شناخت، فهمید و به معنای واقعی کلمه آن را الگو قرار داد.» ۱۳۹۳/۱/۳۰ شخصیت ایشان «در عین جوانى، الگویى است براى همه‌ی مردان و زنان غیور و مومن، مسلمانان و حتى مردم غیرمسلمانى که با مقام آن بزرگوار آشنا باشند؛ و ما باید از زندگى آن بزرگوار درس بگیریم.» ۱۳۶۸/۹/۲۲

هم کلام فرشتگان
در بُعد معنوی، حضرت زهرا «آن کسی است که وقتی در محراب عبادت می‌ایستاد، هزاران فرشته‌ی مقرب خدا به او خطاب میکردند، به او سلام میکردند، به او تهنیت میگفتند و همان سخنی را میگفتند که فرشتگان قبلا به مریم اطهر گفته بودند؛ عرض میکردند: یا فاطمة إن ا‌لله اصطفاکِ و طهّرکِ و اصطفاکِ علی نساء العالمین.» ۱۳۶۸/۱۰/۲۶ «در روایت هم دارد که حضرت مریم سرور زنان عالم در زمان خودش بود، ولی فاطمه‌ی زهرا سرور زنان عالم در همه‌ی ادوار تاریخ است.» ۱۳۸۳/۵/۱۷ این بانوی جوان، «آن قدر عبادت می‌کرد و به نماز می‌ایستاد که ساقهای پاهای مبارکش ورم می‌کرد!»۱۳۷۱/۹/۲۴«در سنین جوانی، از لحاظ مقام معنوی به جایی میرسد که... فرشتگان با او سخن میگویند و حقایق را به او می‌آموزند و ارائه میدهند. محدثه است.» ۱۳۶۸/۱۰/۲۶ از طرفی دیگر، او صدیقه کبری بود. «صدّیق یعنی چه؟ صدّیق کسی است که آنچه را می‌اندیشد و میگوید، صادقانه در عمل آن را نشان دهد.» ۱۳۸۴/۵/۵

ابعاد جهاد فاطمی
وقتی درباره عبادت و معنویت حضرت زهرا سخن میگوییم «بعضى خیال میکنند آن انسانى که مشغول عبادت است و یک عابد و متضرع و اهل دعا و ذکر است، نمیتواند یک انسان سیاسى باشد؛ یا بعضى خیال میکنند آن کسى که اهل سیاست است... نمیتواند اگر زن است، یک زن خانه باشد... خیال میکنند اینها با هم منافات دارد.» ۱۳۶۸/۹/۲۲ در حالیکه «فاطمه‌ی زهرا این سه چیز را از هم جدا نکرد.» ۱۳۶۸/۹/۲۲ و اگر به زندگی ایشان نگاه کنیم، میبینیم «این زندگی از جهت جهاد و مبارزه و تلاش و کار انقلابی و صبر انقلابی و درس و فراگیری و آموزش به این و آن و سخنرانی و دفاع از نبوت و دفاع از امامت و دفاع از نظام اسلامی، یک دریای پهناوری از تلاش و مبارزه و کار است.» ۱۳۶۸/۱۰/۲۶ در ادامه به توضیح برخی از این ابعاد می‌پردازیم:

دفاع عالمانه از حق ولایت
حضرت فاطمه در بُعد جهاد تبیین «در برخوردش با حوادث سیاسى مهم بعد از رحلت رسول اکرم ... یک جهادگر به‌تمام‌معنا، خستگی‌ناپذیر، محنت‌پذیر است.» ۱۳۶۸/۹/۲۲ در آن «شرایط بسیار دشوار و غیر قابل توضیح حتّی برای افکار خواص...، دختر پیغمبر می‌آید در مسجد و آن خطبه‌ی غرّاء را، آن بیان عجیب را، ارائه میکند و اداء میکند و حقایقی را بیان میکند.» ۱۳۹۵/۱۲/۲۹ این تبیین، البته یک تبیین عالمانه است. به طوری که «در مقدمات این خطبه، میبینید یکپارچه حکمت و معرفت از زبان دُرَربار آن بزرگوار در فضا منتشر شده... در عالیترین سطحی که برای ما قابل درک است، در این خطبه‌ی مبارکه، معارف الهی و معارف اسلامی ذکر شده است.» ۱۳۸۹/۳/۱۳ و «خطبه‌ای است که به گفته‌ی علامه‌ی مجلسی، «بزرگان فصحا و بلغا و دانشمندان باید بنشینند کلمات و عبارات آن را معنا کنند!» این‌قدر پرمغز است!» ۱۳۷۱/۹/۲۵

رهبری و هدایتگری جامعه
درباره‌ی نقش‌آفرینی در مسائل اجتماعی «آثار و روایات ما نشان می‌دهد که فاطمه‌ی زهرا ، فقط مسؤولیت نبوّت و امامت نداشته، و اِلّا از لحاظ معنوی، تفاوتی با پیغمبر و امیرالمؤمنین علیهم‌الصّلاةوالسّلام ندارد... یک خانم هجده ساله، در سنین فاطمه‌ی زهرا سلام‌الله‌علیها که حدّاکثر سن ایشان بوده است به آن مقامات عالی معنوی و عرفانی و آن حکمت و آن گویندگی و آن تحلیل مسائل سیاسی و اجتماعی و آن آینده‌نگری و آن قدرت برخورد با عظیم‌ترین مسائل زمان خود رسیده است.» ۱۳۷۲/۹/۸ لذا با قطعیت میتوان گفت «فاطمه‌ی زهرا در نقش یک رهبر واقعی [است]؛ همانطور که امام بزرگوار فرمودند که اگر فاطمه‌ی زهرا مَرد بود، پیغمبر میشد. [این] خیلی حرف عجیبی است، خیلی حرف بزرگی است... یعنی یک رهبر به تمام معنا، مثل یک پیغمبر، مثل یک هدایتگر عموم بشر.» ۱۳۹۵/۱۲/۲۹

حمایت از پدر و همسر در مبارزات
در بُعد جهاد زنانه و خانواده نیز، به عنوان نمونه در جریان شعب ابی طالب «این دختر مثل یک فرشته نجات برای پیغمبر؛ مثل مادری برای پدر خود؛ مثل پرستار بزرگی برای آن انسان بزرگ، مشکلات را تحمّل‌کرد. غمگسار پیغمبر شد.» ۱۳۷۱/۹/۲۵ بعد از آن و رحلت حضرت ابوطالب و حضرت خدیجه هم «پیامبر، تنهای تنهاست، فاطمه‌ی زهرا، این دختر چند ساله... تنها کسی است که پیامبرِ با این عظمت به او تکیه می‌کند... این قضیه‌ی «فاطمة امّ ابیها» مربوط به این‌جاست.» ۱۳۷۶/۶/۲۶ در مقابل نیز، وقتی آیه ای نازل شد و مسلمانان را موظف کرد پیامبر را با عنوان «یا رسول‌الله» خطاب کنند، وقتی پیامبر وارد منزل شدند، «حضرت زهرا آمدند گفتند یا رسول‌الله سلام علیکم، پیغمبر اکرم [ایشان را] در آغوش گرفتند گفتند این مال تو نیست، تو به من بگو اى پدر، این دل من را آرام میکند، این به من لذّت میدهد؛ این محبوبیّت فاطمه‌ى زهرا است پیش پیغمبر.» ۱۳۶۳/۱۲/۲۱

درباره همسر نیز «هیچ سالی، بلکه هیچ نیم سالی نگذشت که این شوهر، کمر به جهاد فی‌سبیل‌اللَّه نبسته و به میدان جنگ نرفته باشد و این زن بزرگ و فداکار، همسرىِ شایسته‌ی یک مرد مجاهد و یک سرباز و سردار دایمی میدان جنگ را نکرده باشد.» ۱۳۶۸/۱۰/۲۶ «امیرالمؤمنین درباره‌ی فاطمه‌ی زهرا فرمود: ما اغضبنی و لا خرج من امری؛ یک‌بار این زن در طول دوران زناشویی، مرا به خشم نیاورد و یک‌بار از دستور من سرپیچی نکرد. فاطمه‌ی زهرا با آن عظمت و جلالت، در محیط خانه، یک همسر و یک زن است.» ۱۳۷۱/۹/۲۵

آموزش عملی ساده زیستی به مردم
یکی از مصادیق جهاد حضرت زهرا این بود که با رفتار خود، جامعه را تربیت میکرد. به عنوان نمونه در جریانی که سوره هل أتی نازل شد، «بر گرسنگی خودشان و همه‌ی اعضای خانواده‌شان صبر کردند و به یتیم و مسکین و اسیر کمک کردند.» ۱۳۹۸/۱۱/۲۶ و جامعه را به این مفاهیم متوجه کرد. همچنین زمانی که «راه فتوحات و غنایم که باز میشود، دختر پیغمبر ذرّه‌ای از لذّتهای دنیا و تشریفات و تجمّلات و چیزهایی را که دل دختران جوان و زنها متوجّه آنهاست، به خود راه نمی‌دهد.» ۱۳۷۱/۹/۲۵

فاطمه، الگوی انسان تراز اسلامی
«اینها خصوصیات فاطمه‌ی زهرا است. ما اینها را بایستی به‌عنوان الگو، به‌عنوان اسوه، در نظر داشته باشیم و خودمان را به آن نزدیک کنیم.» ۱۳۹۵/۱/۱۱ الگو قرار دادن ایشان به این است که ما هم «باید راه فاطمه‌ی زهرا را برویم. ما هم باید گذشت کنیم، ایثار کنیم، اطاعت خدا کنیم، عبادت کنیم... ما هم باید در همه‌ی حالات تلاش کنیم، تا حق را احقاق کنیم. ما هم باید از کسی نترسیم. مگر نمی‌گوییم که یک‌تنه در مقابل جامعه‌ی بزرگ زمان خود ایستاد؟» ۱۳۷۰/۱۰/۵ لذا «شخصیت زهرای اطهر در ابعاد سیاسی و اجتماعی و جهادی، یک شخصیت ممتاز و برجسته‌ای است؛ به‌طوری‌که همه‌ی زنان مبارز و انقلابی و برجسته و سیاسی عالم میتوانند درس بگیرند.» ۱۳۶۸/۱۰/۲۶

نکته پایانی اینکه «زندگی‌ آن‌ بانوی‌ بزرگ‌ اسلام‌ نشان‌ می‌دهد که‌ زن‌ مسلمان‌ برای‌ ورود در صحنه‌ سیاست‌ و میدان‌ کار و تلاش‌ و نیز ایفای‌ نقش‌ فعال‌ در جامعه‌ همراه‌ با تحصیل‌، عبادت‌، همسرداری‌ و تربیت‌ فرزندان‌ می‌تواند پیرو فاطمه‌ زهرا باشد.» ۱۳۷۲/۰۹/۱۷