رهبر انقلاب از ابتدای بحران کرونا دو محور را مورد توجه قرار دادند. ایشان از یکسو با دیدگاه کارشناسان بهداشتی و درمانی کمال همراهی را داشته و دیگر ساختارهای کشور را به رعایت این ملاحظات توصیه کرده و از سوی دیگر تولید واکسن داخلی را به عنوان مصداقی از اعتماد و اتکا به توانایی‌های متخصصان داخلی مورد تشویق و تمجید قرار دادند.

«دانشمندان خوب ما، دانشمندان جوان ما، محقّقین کارآمد ما بنشینند، روی مسئله‌ی واکسن همین ویروس کرونا و تولید واکسن‌های مختلف کار کنند.» این‌ها عباراتی است که هفدهم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۹ از سوی رهبر انقلاب بیان شد. زمانی که تازه کرونا داشت در دنیا گردوخاک می‌کرد؛ بیماری مرموزی که در هاله‌ای از ابهام پیچیده‌شده و همین ابهام هم به گسترش نگرانی و اضطراب درباره‌ی آن دامن می‌زد. خیلی‌ها در پی مدیریت لحظه‌ای بودند و البته که مدیریت لحظه‌ای هم اهمیت زیادی داشت و هنوز هم دارد. دقیقاً در همان زمان بعضی‌ها هم چشم به آینده داشتند و افق‌های دیگری را هم می‌دیدند.

تقریباً یک‌سال‌ودوماه از آن روزها گذشته بود که جلوی چشم نمایندگان رسانه‌ها، واکسن ساخت دانشمندان جوان ایرانی به صاحب سخنان فوق تزریق شد. نکته‌ی قابل توجه آنکه این عمل درست در روزی انجام گرفت که در تقویم پزشکی و درمانی کشور یک روز مهم به‌شمار می‌رود. ۳۳ سال پیش از آن، در چهارم تیرماه ۱۳۶۷، بسیج ملی سلامت کودکان برای ریشه‌کن‌کردن بیماری فلج اطفال آغاز شد. طرحی که با مدیریت وزارت بهداشت آغاز شد و آیت‌الله خامنه‌ای با حضور در این مراسم و سخنرانی در آن و با خوراندن چند قطره واکسن فلج اطفال به چند کودک، فاز عملیاتی این طرح بزرگ ملی را کلید زدند.

با آشکارشدن نشانه‌های بیماری کرونا از اواخر سال ۱۳۹۸ و نمودارشدن آن در قالب یک بیماری همه‌گیر، همزمان دو محور مهم در اقدامات و بیانات رهبر انقلاب در جایگاه یک فقیه دینی و رهبر سیاسی قابل مشاهده و رصد است. نخست آنکه ایشان به مانند دیگر فقهای دینی عصر حاضر نه‌تنها تعارضی بین علم و دین نمی‌بینند، بلکه پیروی از توصیه‌ی کارشناسان متعهد و معتقد را جزو لاینفک وظایف خود می‌دانند. در این راستا هم خود نخستین فرد عامل به توصیه‌های کارشناسان بهداشت و درمان بودند؛ لغو سخنرانی نوروزی ایشان در نوروز ۱۳۹۹ در حرم رضوی جزو نخستین اقداماتی بود که از سوی ایشان انجام گرفت. در اهمیت این سخنرانی نوروزی همین بس که این سخنرانی نخستین رویداد سیاسی و دینی سال تعریف‌شده و چشم‌انداز مسیر کلی حرکت آینده‌ی کشور در سال پیش رو در این سخنرانی قابل پیگیری است. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که در سه دهه‌ی گذشته این رویداد به‌طور منظم و مستمر برگزارشده و برای نخستین مرتبه بود که ایشان رأی به برگزارنشدن این مراسم دادند.

از یاد نبریم که مدتی قبل از این اقدام هم ایشان همه‌ی دستگاه‌های کشور را ملزم به همکاری با مسئولان بهداشتی و درمانی کشور کرده بودند. اقدامی که باعث شد حتی مسیر تعطیلی اماکن متبرکه‌ی کشور از جمله حرم رضوی در ابتدای سال ۱۳۹۹ هم هموار شود. اتفاقی که در طول تاریخ تشیع یک اقدام بی‌سابقه محسوب می‌شد.

این محور در ادامه‌ی رویکردهای رهبر انقلاب نیز با تأکید بیشتری ادامه پیدا کرد؛ لغو دیدارهای حضوری و تبدیل آن به ارتباطات زنده‌ی تصویری، توصیه برای برگزاری مراسم شب‌های قدر با قواعد سخت‌گیرانه‌ی بهداشتی و پزشکی، تذکر خاص به مسئولان برای رعایت اصول اوّلیه‌ی بهداشتی به‌خصوص ماسک و رعایت فاصله‌ی اجتماعی، تأکید به لزوم تبعیت همه‌ی افراد از تصمیمات ستاد ملی کرونا درباره‌ی راهپیمایی اربعین، مطالبه‌ی ضابطه‌گذاری حاکمیتی برای کاهش و تعطیلی بعضی فعالیت‌ها و سفرها در دوران بیماری و برگزاری مراسم و آیین‌های دینی از قبیل مراسم عزاداری در حسینیه امام خمینی رحمه‌الله‌علیه بدون حضور جمعیت از جمله رفتارهای معنادار ایشان در این مدت بود.

رهبر انقلاب همزمان با تآکید بر مراعات قواعد بهداشتی، از سوی دیگر، تأکید و اهتمام و تشویق و تشکر از مسئولان و کارشناسان حوزه‌ی بهداشت و درمان را هم سرلوحه اقدامات خود قرار دادند. این اقدامات در دو بخش قابل احصا بود: بخش اوّل شامل تشکر و تقدیر از کادر درمان و رهنمودهای متعدد به مسئولان مختلف برای تسهیل کار کادر درمان بود؛ تقدیر و تمجیدهای شخص ایشان از پزشکان و پرستاران در کنار موافقت با اختصاص جایگاه «شهید» برای ان دسته از کادر درمان که در فرایند مبارزه با این بیماری همه‌گیر جان خود را فدا کرده بودند از مهم‌ترین شاخص‌های این بخش است. بخش دوم که آیت‌الله خامنه‌ای در جایگاه رهبر انقلاب اسلامی مورد تأکید و پیگیری قرار دادند، مطالبه و تشویق کارشناسان و پژوهشگران برای دستیابی به واکسن کرونا به‌عنوان یک دستاورد مهم پزشکی و درمانی بود. ایشان از همان ماه‌های ابتدایی این بحران، درحالی که بسیاری درگیر شوک حاصل از ناشناخته‌بودن این بیماری بودند، ضمن راهبرد کلی مدیریت اجرایی کشور برای همراهی با مصوبات بهداشتی و درمانی، طرح مسئله‌ی تولید و پژوهش برای دستیابی به واکسن این بیماری را هم در دستور کار قرار دادند: «من امیدوارم ان‌شاءالله در زمینه مبارزه با ویروس کرونا مثل بسیاری از زمینه‌های دیگر بتوانیم هنر استعداد ایرانی را به دنیا نشان بدهیم و جوان‌های ما بتوانند واقعاً این ویروس را هر چه زودتر بشناسند و واکسن مقابله‌ی با آن را فراهم کنند.» (۱۳۹۹/۲/۲۱)

نکته‌‌ی جالب توجه آنکه این مسئله از نگاه ایشان نه فقط یک مسئله‌ی علمی و پزشکی، بلکه وجهی از عزت و اقتدار ایرانی و مصداق عینی «ما می‌توانیم» تعریف شده بود: «واکسنی که برای کرونا آماده شد مایه‌ی افتخار است؛ این را انکار نکنند؛ این مایه‌ی عزّت یک کشور است، مایه‌ی افتخار کشور است... سعی نکنند این را انکار کنند.» (۱۳۹۹/۱۰/۱۹) در این نگاه آنچه اصل است، تلاش و پشتکار دانشمندان ایرانی و اعتماد به توانایی و دانش بومی است فارغ از آنکه به چه نتیجه‌ای برسد. این همان روحیه‌ی جهادی و انقلابی است که پیش از این در سایر حوزه‌ها هم امتحان خود را پس داده است. لاجرم در مورد بحران اخیر هم باید با تمام قوا از آن حمایت کرد. موضوعی که رهبر انقلاب به‌شدت به آن توجه داشتند: «بعضی هستند هر کار بزرگی را که در کشور انجام می‌گیرد مستبعد می‌دانند. وقتی سانتریفیوژهای هسته‌ای را جوان‌های ما درست کرده بودند؛ انکار می‌کردند، می‌گفتند نمی‌شود، ولی خب دیدید چه شد و به کجا رسید ... الان هم همین جور است؛ این واکسن را درست کردند و تست انسانی شد.» (۱۳۹۹/۱۰/۱۹) این روحیه‌ی جمعی را باید با تمام قوا حمایت کرد، چراکه مسیر کارهای بزرگ از چنین مجرایی می‌گذرد: «هر جایی که ملّت ما همّت کرد، توانست کارهای بزرگ انجام بدهد ... آخرین مورد، همین مسئله‌ی واکسن کرونا است. خب جوان‌های ما منتظر نماندند که دست‌های بخیل خارجی‌ها به ما واکسن بفروشند ... از همان روزهای اوّل شروع کردند به تلاش‌کردن، کارکردن؛ از طرق مهمّی در زمینه‌ی واکسن کار کردند تا رسیدند به واکسن.» (۱۴۰۰/۳/۲۶)

انقلاب اسلامی از مرحله‌ی ایده‌ی اوّلیه‌ی خود در دهه‌ی ۴۰ شمسی تا پیروزی انقلاب و اداره‌ی جنگ تحمیلی و در ادامه نیز با موفقیت‌های هسته‌ای و علمی و موشکی با این روحیه جلو آمده و قلل مرتفع را یکی پس از دیگری فتح کرده است. راهی که از گذشته آمده‌ایم، مسیر آینده‌ی انقلاب را نشان می‌دهد. پیشران انقلاب اسلامی، روحیه و اعتماد و اتکای به توان بومی و خودی است. از نگاه امام خمینی رحمه‌الله‌علیه و آیت‌الله خامنه‌ای هیچ‌گاه نباید معطل دیگران بود. انقلاب هرجا جلورفته با شجره طیبه‌ی «ما می‌توانیم» بوده است فارغ از اینکه خناسان چه می‌گویند.