1399/01/15
گفتاری از آیتالله عابدی درباره آیه ۱۱۲ سوره انعام
شیاطین جنی وجود دارد اما تأثیرش محدود است
حضرت آیتالله خامنهای در سخنرانی نوروزی به مناسبت آغاز سال جدید(۱۳۹۹/۰۱/۰۳)، دشمنیهای وسیع با نظام اسلامی را عجیب ندانستند و فرمودند: «ما دشمن زیاد داریم، تعجّب نباید کرد. در قرآن خدای متعال میفرماید که «وَ کَذٰلِکَ جَعَلنا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیٰطینَ الاِنسِ وَ الجِنِّ یوحی بَعضُهُم اِلیٰ بَعضٍ زُخرُفَ القَولِ غُرورا»؛ هم دشمنان جنّی، هم دشمنان انسی وجود دارند و اینها به هم کمک هم میکنند؛ سیستمهای اطّلاعاتیِ خیلی از کشورها علیه ما با همدیگر همکاری میکنند.» اشاره رهبرانقلاب به وجود دشمنان جنی و انسی حواشی مختلفی را در برخی رسانهها ایجاد کرد به همین مناسبت پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در گفتگو با آیتالله احمد عابدی، استاد سطح عالی حوزه و دانشگاه، مبنای قرآنی بیانات رهبرانقلاب دربارهی شیاطین جنی و انسی را تبیین کرده است. این گفتگوی تلفنی در مجله اینترنتی نگار منتشر شده است.
[دریافت فیلم]
همانطور که مستحضرید رهبر انقلاب در بیانات اخیرشان به شیاطین جنّ و انس اشاره کردند. موضوعی که در شبکههای اجتماعی هم بازتاب فراوانی داشت. این ادبیات تحت عنوان شیاطین جنّ و انس در بیاناتشان بسیار متداول است. و معمولاً ایشان در بیاناتشان استنادات و مثالهای بسیار روایی و مبتنی بر آیات دارند. اما این دفعه فضاسازی رسانهای بهگونهای بود که گویا این ادبیات برای اولین بار در صحبتهای ایشان مورد توجه واقع شده است. درباره نوع ادبیات ایشان و بهطور خاص درباره آیهی ۱۱۲ سوره مبارکهی انعام برای ما توضیحاتی را بفرمایید.
بسماللّهالرحمنالرحیم؛ خداوند در آیهی ۱۱۲ سورهی انعام میفرماید: «وَکَذَٰلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیَاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ...» کلمهی شیاطین در قرآن و در روایات خیلی زیاد بهکار رفته است. اصل مسئلهی جن و شیطان جنی یک مسئلهی عقلی و فلسفی و یک مسئلهی نقلی و دینی است. در کتاب فلسفی حکمةالاشراق سهروردی و کتاب مفاتیحالغیب ملاصدرا بحثهای فلسفی فراوانی درباره مسئلهی جن شده است، اما مردم درباره شیاطین جن و انس دچار یک نوع افراط و تفریط شدهاند. بعضیها کلاً جن را انکار میکنند که این یک نوع تفریط است و بعضیها هم به قدری به جن اعتماد دارند که هر مسئله و مریضی و گرفتاری که در زندگیشان پیش میآید را به جن نسبت میدهند. اصل مسئلهی جن وجود دارد و میتواند در زندگی انسان هم تأثیر بگذارد، اما این تأثیر حداقل و بسیار کم است. ولی اینکه جن میتواند بر روی انسان تأثیر بگذارد و به انسان الهام بکند همان نکتهای است که حضرت آقا بیان فرمودند. کاری که شیاطین نسبت به یکدیگر الهام میکنند و در قرآن هم فراوان است. در آیهی ۲۷۵ سوره بقره میفرماید: «...الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ...» در این آیه شیطان من المس به معنی همان جنزدگی است. و یا در آیهی ۱۱۶ سوره انعام میفرماید انسانهایی که ایمان به آخرت ندارند زیر بار چنین حرفهایی میروند که میگویند شیاطین چه میگفتند و یا آمریکا و شیطان بزرگ و اذناب اینها چه میگفتند. از این حرفها خوششان میآید و دوست دارند چنین حرفهایی را منتشر کنند. یعنی بهعبارت دیگر کسی که اعتقاد به آخرت ندارد، و ایمانش به خدای متعال ضعیف باشد، چنین کسی تحت تأثیر الهامات شیاطین قرار میگیرد. در آیهی ۱۱۳ سوره انعام میفرماید: «وَلِتَصْغَىٰ إِلَیْهِ أَفْئِدَةُ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَلِیَرْضَوْهُ وَلِیَقْتَرِفُوا مَا هُمْ مُقْتَرِفُونَ» یعنی انسانهایی که ایمان محکمی ندارند حرفهای شیاطین و یا اجنه را میپذیرند. بنابراین اولاً تصویر شیطان جنّی و شیطان انسی هر دو وجود دارد. و اینها دشمن انسان و مؤمنین هستند. ثانیاً شیاطین با همدیگر ارتباط دارند و کلماتی را بین خودشان ردوبدل میکنند. و نقشههایی مثل خیانت را علیه مردم میکشند.
آیا قبول دارید که دشمن برای مقابله با ملت ایران از قدرت ماورائی بهرهبرداری میکند؟
یهودیها و مخصوصاً صهیونیستها خیلی دنبال مسائل ماورائی هستند. و سازمانهای جاسوسیشان مثل موساد از این کارها میکنند و هیچ شکی در آن نیست. و شواهد بسیار زیادی هم وجود دارد. اما ما باید واقعیت زندگیمان را بر اساس توکل به خدا تنظیم بکنیم و با عقل و عرف جامعه و عقل جمعی زندگی را برنامهریزی کنیم و کشور را به پیش ببریم.
همانطور که مستحضرید رهبر انقلاب در بیانات اخیرشان به شیاطین جنّ و انس اشاره کردند. موضوعی که در شبکههای اجتماعی هم بازتاب فراوانی داشت. این ادبیات تحت عنوان شیاطین جنّ و انس در بیاناتشان بسیار متداول است. و معمولاً ایشان در بیاناتشان استنادات و مثالهای بسیار روایی و مبتنی بر آیات دارند. اما این دفعه فضاسازی رسانهای بهگونهای بود که گویا این ادبیات برای اولین بار در صحبتهای ایشان مورد توجه واقع شده است. درباره نوع ادبیات ایشان و بهطور خاص درباره آیهی ۱۱۲ سوره مبارکهی انعام برای ما توضیحاتی را بفرمایید.
بسماللّهالرحمنالرحیم؛ خداوند در آیهی ۱۱۲ سورهی انعام میفرماید: «وَکَذَٰلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیَاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ...» کلمهی شیاطین در قرآن و در روایات خیلی زیاد بهکار رفته است. اصل مسئلهی جن و شیطان جنی یک مسئلهی عقلی و فلسفی و یک مسئلهی نقلی و دینی است. در کتاب فلسفی حکمةالاشراق سهروردی و کتاب مفاتیحالغیب ملاصدرا بحثهای فلسفی فراوانی درباره مسئلهی جن شده است، اما مردم درباره شیاطین جن و انس دچار یک نوع افراط و تفریط شدهاند. بعضیها کلاً جن را انکار میکنند که این یک نوع تفریط است و بعضیها هم به قدری به جن اعتماد دارند که هر مسئله و مریضی و گرفتاری که در زندگیشان پیش میآید را به جن نسبت میدهند. اصل مسئلهی جن وجود دارد و میتواند در زندگی انسان هم تأثیر بگذارد، اما این تأثیر حداقل و بسیار کم است. ولی اینکه جن میتواند بر روی انسان تأثیر بگذارد و به انسان الهام بکند همان نکتهای است که حضرت آقا بیان فرمودند. کاری که شیاطین نسبت به یکدیگر الهام میکنند و در قرآن هم فراوان است. در آیهی ۲۷۵ سوره بقره میفرماید: «...الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ...» در این آیه شیطان من المس به معنی همان جنزدگی است. و یا در آیهی ۱۱۶ سوره انعام میفرماید انسانهایی که ایمان به آخرت ندارند زیر بار چنین حرفهایی میروند که میگویند شیاطین چه میگفتند و یا آمریکا و شیطان بزرگ و اذناب اینها چه میگفتند. از این حرفها خوششان میآید و دوست دارند چنین حرفهایی را منتشر کنند. یعنی بهعبارت دیگر کسی که اعتقاد به آخرت ندارد، و ایمانش به خدای متعال ضعیف باشد، چنین کسی تحت تأثیر الهامات شیاطین قرار میگیرد. در آیهی ۱۱۳ سوره انعام میفرماید: «وَلِتَصْغَىٰ إِلَیْهِ أَفْئِدَةُ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَلِیَرْضَوْهُ وَلِیَقْتَرِفُوا مَا هُمْ مُقْتَرِفُونَ» یعنی انسانهایی که ایمان محکمی ندارند حرفهای شیاطین و یا اجنه را میپذیرند. بنابراین اولاً تصویر شیطان جنّی و شیطان انسی هر دو وجود دارد. و اینها دشمن انسان و مؤمنین هستند. ثانیاً شیاطین با همدیگر ارتباط دارند و کلماتی را بین خودشان ردوبدل میکنند. و نقشههایی مثل خیانت را علیه مردم میکشند.
آیا قبول دارید که دشمن برای مقابله با ملت ایران از قدرت ماورائی بهرهبرداری میکند؟
یهودیها و مخصوصاً صهیونیستها خیلی دنبال مسائل ماورائی هستند. و سازمانهای جاسوسیشان مثل موساد از این کارها میکنند و هیچ شکی در آن نیست. و شواهد بسیار زیادی هم وجود دارد. اما ما باید واقعیت زندگیمان را بر اساس توکل به خدا تنظیم بکنیم و با عقل و عرف جامعه و عقل جمعی زندگی را برنامهریزی کنیم و کشور را به پیش ببریم.