پیام به مناسبت برگزاری همایش حقوق محیط زیست ایران
بسمالله الرّحمن الرّحیم
برگزاری همایش حقوق محیط زیست با مشارکت قوای سهگانه پاسخی مثبت به یکی از نیازهای امروز جامعه برای صیانت بیشتر از محیط زیست و رعایت حقوق عمومی است.
تخریب محیط زیست معلول نابرابریهای اجتماعی و استفاده غلط از طبیعت و یکی از عوامل تضییع حقوق انسانها است. متأسفانه در جهان امروز اقلیتی مرفه و ثروتمند از همهی امکانات و مواهب طبیعی و سالم بهرهبرداری میکنند ولی اکثریت ملتها محکوم به زندگی در شرائط محیطی آلوده و غیر بهداشتی و تن دادن به عوارض سوء و انواع بیماریها و پذیرفتن بلا و مصیبت و مرگ و میراند.
کشورهای صنعتی بیشترین آسیب را به طبیعت و محیط زیست وارد ساخته و به حقوق سایر کشورها تجاوز نمودهاند و در اثر سیاستهای خود، بیماری و فقر و ویرانی را بر بسیاری از انسانها تحمیل کردهاند.
شیوههای ناصحیح و غیر عادلانه در تعامل با طبیعت و آلوده ساختن محیط زیست در کشورمان نشاندهنده فقدان آگاهیهای زیست محیطی و ضعفساز و کارهای قانونی در صیانت از محیط زیست و جلوگیری از آلوده ساختن آنست. برای از بین بردن این نقیصهی بزرگ و اساسی باید آگاهی افراد نسبت به مسائل زیست محیطی افزایش یابد و مدیریتهای کلان در ایجاد ساختار مناسب همراه با الزامات قانونی برای رعایت حقوق عمومی تلاش کنند و انگیزهها و حساسیتها را برای مقابله با آلایندهها بالا ببرند.
در اسلام، جامعترین دیدگاه و صحیحترین شیوهی تعامل با طبیعت و محیط زیست بیان گردیده است.
خداوند، جهان هستی و همهی پدیدهها را زیبا، متقن و موزون آفریده و ما باید رابطهی خود را با آنها تصحیح کنیم و با تصرفات نادرست خود آنرا ویران و آلوده و جامعه را با بلا و مصیبت مواجه نسازیم .
نگاه اسلام به طبیعت و محیط - اعم از جاندار و بیجان - عاطفی، اخلاقی، معنوی و هدایتگرانه است و برخورداری از مواهب طبیعی نیز بر پایهی اصولی متین، عادلانه، حکیمانه، متوازن و سازنده استوار گردیده است. هدف متعالی اسلام برخوردار ساختن همهی نسلها از نعمتهای الهی و ایجاد جامعهای سالم و بدور از فاصلهی طبقاتی و مستعد برای رشد و شکوفائی است و الزامات شرعی برای حفظ تعادل و توازن در استفاده از مواهب طبیعی با پرهیز از زیادهروی و مقیّد به عدم اضرار به غیر فراهم آورده است.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حفاظت از محیط زیست برای همهی نسلها وظیفهای عمومی تلقی گردیده و هر گونه تخریب آن در فعالیتهای اقتصادی ممنوع اعلام شده است. اینک هماهنگی قوا که حاکی از عزم ملّی بر تأمین محیط زیست سالم و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی است از اهمیت ویژهای برخوردار است.
شایسته است مسئولان محترم برای ارتقاء سطح آگاهی و حساسیت عمومی در رابطه با محیط زیست تلاش و خلاءهای قانونی را پر کنند و دستگاههای مسئول با دقت نسبت به اجرای قوانین مراقبت نمایند و با متخلفان بطور قاطع برخورد کنند و قوه قضائیه با ساز و کار مناسب به تخلفات زیست محیطی رسیدگی کند. امیدوارم این همایش در پیشبرد اهداف انسانی خود موفق شود و زمینهی برخورداری عامه مردم از مواهب طبیعی و محیط زیست سالم را فراهم سازد.
و السلام علیکم و رحمةالله و برکاته - سید علی خامنهای - ۱۳۸۲/۰۳/۲۰