1393/02/26
حقوق چاپ، تألیف و کارهای هنری
آنچه در زیر میآید، درس هشتادویکم از جلد دوم «رسالهی آموزشی» احکام و مسائل شرعی است که مطابق با فتاوای حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای مدظلهالعالی تهیه، تنظیم و منتشر شده است.
حکم تجدید چاپ کتاب یا مقاله:
۱. داخل کشور:
الف) قراردادی وجود داشته، در ضمن تحویل نسخه اول واجب است طبق قرارداد عمل شود.
ب) قراردادی نبوده بنابراحتیاط واجب، حق ناشر یا مؤلف رعایت شود و اجازه گرفته شود.
۲. خارج کشور تابع قرارداد بین ایران و خارج است. (۱۳۳۶)
مسئله
۱. نرم افزار و نوارهای کاست، حکم کتاب و مقالات را دارند. (۱۳۴۲) و (۱۳۴۳)
۲. اگر مؤلّف حق تألیف خود را به ناشری بفروشد، تجدید چاپ توسط دیگران در حالت (۱- ب) بنابر احتیاط واجب با ناشر مربوطه است، نه مؤلف آن.
۳. اگر مؤلف، مترجم یا هنرمند در ضمن قرارداد منعقده برای تحویل چاپ اول، دریافت مبلغی را در چاپ های بعدی شرط کند، واجب است ناشر به شرایط عمل کند و اگر شرطی نکرده اند و در عین حال شرطی هم مبنی بر اجازه چاپ های بعدی توسط ناشر نشده باشد، بنابر احتیاط واجب، باید اجازه مؤلف تأمین شود. (۱۳۳۹،۱۳۳۸)
۴. حق اجازه دادن در صورت مسافرت یا در دسترس نبودن مؤلف (یا ناشری که حق التألیف را کلاّ مالک شده) به وکیل او در این امور یا ولی شرعی او و در صورت فوت، به وارث منتقل میگردد. (۱۳۴۰)
۵. کپی کردن و افست از برخی صفحات تألیفات افراد نیز همان احکام تجدید چاپ را دارد. (۱۳۴۵)
۶. اگر کسی بدون اجازه از صاحب نوار یا کتاب و... مبادرت به نسخه برداری نمود، باید در صورت عدم اجازه او، محتوای نوار و... را پاک کند یا از ٱن استفاده نکند و همین کافی است و در صورت پاک کردن محتوا، لازم به اطلاع رسانی به صاحب آن نیست. (۱۳۴۶)
اعداد ذکر شده در داخل پرانتز، مربوط به همان حکم در رسالهی «اجوبة الاستفتائات» است.
حکم تجدید چاپ کتاب یا مقاله:
۱. داخل کشور:
الف) قراردادی وجود داشته، در ضمن تحویل نسخه اول واجب است طبق قرارداد عمل شود.
ب) قراردادی نبوده بنابراحتیاط واجب، حق ناشر یا مؤلف رعایت شود و اجازه گرفته شود.
۲. خارج کشور تابع قرارداد بین ایران و خارج است. (۱۳۳۶)
مسئله
۱. نرم افزار و نوارهای کاست، حکم کتاب و مقالات را دارند. (۱۳۴۲) و (۱۳۴۳)
۲. اگر مؤلّف حق تألیف خود را به ناشری بفروشد، تجدید چاپ توسط دیگران در حالت (۱- ب) بنابر احتیاط واجب با ناشر مربوطه است، نه مؤلف آن.
۳. اگر مؤلف، مترجم یا هنرمند در ضمن قرارداد منعقده برای تحویل چاپ اول، دریافت مبلغی را در چاپ های بعدی شرط کند، واجب است ناشر به شرایط عمل کند و اگر شرطی نکرده اند و در عین حال شرطی هم مبنی بر اجازه چاپ های بعدی توسط ناشر نشده باشد، بنابر احتیاط واجب، باید اجازه مؤلف تأمین شود. (۱۳۳۹،۱۳۳۸)
۴. حق اجازه دادن در صورت مسافرت یا در دسترس نبودن مؤلف (یا ناشری که حق التألیف را کلاّ مالک شده) به وکیل او در این امور یا ولی شرعی او و در صورت فوت، به وارث منتقل میگردد. (۱۳۴۰)
۵. کپی کردن و افست از برخی صفحات تألیفات افراد نیز همان احکام تجدید چاپ را دارد. (۱۳۴۵)
۶. اگر کسی بدون اجازه از صاحب نوار یا کتاب و... مبادرت به نسخه برداری نمود، باید در صورت عدم اجازه او، محتوای نوار و... را پاک کند یا از ٱن استفاده نکند و همین کافی است و در صورت پاک کردن محتوا، لازم به اطلاع رسانی به صاحب آن نیست. (۱۳۴۶)
اعداد ذکر شده در داخل پرانتز، مربوط به همان حکم در رسالهی «اجوبة الاستفتائات» است.
در این مجموعهی آموزشی، علاوه بر موارد موجود در رسالهی «اجوبة الإستفتائات»، استفتائات جدید نیز اضافه و از جزوههای دروس خارج فقه معظّمٌله نیز بهره گرفته شده است، تا بر غنای آموزشی مجموعه، بر طبق اسلوب و بیان معظمله اضافه شود.
شایان ذکر است که دفتر استفتائات حضرت آیتالله العظمی خامنهای این رسالهی آموزشی را تأیید و عمل به آن را مجزی اعلام کرده است.