یکی از همدانی‌ها
در دوره‌‌ی اسلامی، همان وقتی که ابن‌‌سینا در این شهر برترین نظریات را در فلسفه و پزشکی و هندسه و ریاضیات و سایر علوم و فنون خلق می‌‌کرد و می‌‌نوشت و تعلیم می‌‌داد ـ من آن روز در جمع طلاب و فضلا و علمای همدانی این نکته را گفتم ـ در کتاب‌های فلسفی و اصولیِ ما از شخصی به نام «رجل همدانی» یاد می‌‌شود. این رجل همدانی نظریه‌‌ی ردشده‌‌یی دارد در باب کلیِ طبیعی؛ بحثی است در منطق و فلسفه، و در اصول هم به مناسبتی بحث می‌‌شود. ابن‌‌سینا وقتی به همدان می‌‌آید و با این مرد برخورد می‌‌کند، درباره‌‌ی او می‌‌گوید: «مردی بود بسیار مسن و دارای محسّنات بسیار». از سخنی که درباره‌‌ی او می‌‌گوید، معلوم می‌‌شود این مرد هزار سال پیش در هندسه و فلسفه و منطق وارد بوده و اطلاعاتی داشته. هزار سال پیش، یعنی قرن چهارم هجری؛ یعنی قرن دهم میلادی. قرن دهم چه زمانی است؟ قلب قرون وسطای معروف دنیا. قرون وسطایی که شنیده‌‌اید، مربوط به اروپاست، نه ایران. روزی که در اروپا قرون وسطی مظهر سیاهی و تاریکی و هیچ‌‌ندانی بود، در همدان ابن‌‌سینا و رجل همدانی بود بعد از مدتی رشیدالدین فضل‌‌اللَّه بود؛ باباطاهر بود.| بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جوانان استان همدان ۱۳۸۳/۰۴/۱۷

باباطاهر عریان
گذشته‌ی علمی این شهر جزو نمونه‌های کم‌نظیر در میان شهرهای کشور ماست. از این شهر تعداد بی‌شماری دانشمند برخاسته‌اند - چه فقیه، چه فیلسوف، چه عارف، چه ادیب، چه ریاضی‌دان، چه اخترشناس، چه طبیب، چه هنرمند، چه شاعر، چه خطاط، چه سیاستمدار، چه مورخ ـ این تعداد متنوع از شخصیت‌ها و چهره‌های علمی، کم‌نظیر است. نام‌های معروفی که به نام همدان شناخته شده‌اند، کم نیستند؛ از قبیل عین‌القضات همدانی، بدیع‌الزمان همدانی، رشیدالدین فضل‌اللَّه همدانی، باباطاهر عریان و شخصیت‌های بسیار دیگر؛ که اگر کسی بخواهد فهرست این نام‌ها را بخواند، شاید یک ساعت به طول بینجامد.| بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع بزرگ مردم همدان‌ ۱۳۸۳/۰۴/۱۵