1389/10/20
بعدازظهرهای حسینیه امام خمینی قم
گعده‌های طلبگی
برنامه‌های سفر رهبر انقلاب به شهر مقدس قم، محدود به دیدارها و سخنرانی‌های عمومی نیست، ایشان دیدارها و جلسات غیر رسمی و غیر عمومی هم دارند. دیدار با علما و مراجع و فضلا از جمله این‌ها است. به نظر می‌رسد که کسب اخبار و اطلاعات از برگزاری و محتوای این‌گونه دیدارها برای مخاطبان جذاب است. آیت‌الله کعبی در این چند روز تقریباً پای ثابت گعده‌های طلبگی آقا بوده است.
گفتار ایشان را پیرامون این دیدارها با هم می‌خوانیم:
رهبر انقلاب از آغاز ورودشان به شهر مقدس قم، پس از نماز ظهر و عصر و نیز پس از نماز مغرب و عشاء با علما و فضلا و مراجع عظام دیدارهایی غیر رسمی و صمیمانه داشتند. شب‌ها این جلسه‌ی طولانی، حدود سه ساعت به طول می‌انجامد. از زبان آقا شنیدم که جلسه با علما و روحانیان و این‌گونه جلسه‌های حوزوی نشاط‌آور است و حقیقتاً ایشان با نشاط و سرزندگی و شادابی در جلسه حضور دارند.
میهمانان رهبر انقلاب
آیات عظام و مراجع تقلید نوری همدانی، مکارم شیرازی، جوادی آملی، سبحانی، شبیری زنجانی و شاهرودی از جمله مراجع بزرگواری بودند که به دیدار رهبر انقلاب آمدند. علمای دیگری مانند آیت‌الله میلانی (نوه‌ی مرحوم آیت‌الله‌العظمی میلانی) که در مسائل کلام و اعتقادات تخصص دارند و همچنین نوه‌ی آیت‌الله بروجردی هم آمدند. آقازاده‌ی مرحوم آیت‌الله‌العظمی شاهرودی بزرگ، آقازاده‌های آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی، فضلای حوزه‌ی نجف و بسیاری از دیگر علما و فضلا در این چند روز مهمان رهبر انقلاب بودند.
نُقل مجلس
گفت‌وگوهای این جلسات از جنس فقهی و اصولی، رجالی، اعتقادی، تاریخی، مسائل انقلاب و نظام، خاطره‌گویی و ... است. اوضاع و احوال علما و روحانیت را می‌پرسند، از بزرگان روحانیت یاد می‌کنند. در این جلساتی که من حاضر بودم، پیوند صمیمی مرجعیت معظم، فضلا و اساتید بزرگ با تنوع سلیقه‌ها و مشرب‌های گوناگون را مشاهده کردم. خلاصه این جلسه‌ها یک گعده‌ی طلبگی است.
آیت‌الله صافی به رهبری چه گفت؟
آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی که با رهبر انقلاب دیدار کردند، دعا کردند که این سفر موجب خیر و برکت برای حوزه شود. ایشان همچنین از سخنرانی رهبر انقلاب در جمع حوزویان تجلیل کردند، به‌خصوص این‌که رهبر انقلاب از عظمت و مجد حوزه و روحانیت یاد کردند و توطئه‌‌های استکبار را بیان نمودند. ایشان به سبب استقبال باشکوه مردم قم از رهبر انقلاب خدا را شکر کردند و آن را نشانه‌ی عشق مردم به اهل بیت علهم‌السلام و روحانیت و ولایت دانستند. ایشان خطاب به رهبر انقلاب گفتند که من همیشه شما را دعا می‌کنم و دعاگوی شما هستم.
آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی اقتدار نظام و سیاست استکبارستیزی نظام را ستودند. در مسائل داخلی هم بر تحکیم هویت اسلامی تأیید کردند. آقا هم گفتند که این عزت بین‌المللی از آثار تمسک به ارزش‌های اسلامی در داخل هست که آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی نیز تأکید کردند که بله این‌ها به هم مربوط است.
من پشت سر شیعیان نماز می‌خوانم
مسائل مربوط به جهان اسلام هم مطرح می‌شود. آقای سید کمال حیدری که در شبکه‌ی الکوثر، بحث‌های مهم امامت را در برابر وهابیت انجام می‌دهد و آنان را به ستوه آورده است، در مورد وحدت اسلامی صحبت کرد و گفت که احمد‌الطیب -رئیس جامعة الأزهر- اظهار کرده که من پشت سر شیعیان نماز می‌خوانم و مذهب شیعه را یک مذهب رسمی در اسلام می‌دانم. او گفت قرار است علما و حوزه‌ی قم از ایشان برای حضور در ایران دعوت کند.
خاطره‌ی آقا از آزمون درسی آقای بروجردی
البته پیرامون نظام حوزه هم بحث‌هایی می‌شد. مثلاً در یکی از گفت‌وگوها آیت‌الله آقای سیدعلی محقق داماد (فرزند آیت‌الله‌العظمی محقق داماد بزرگ و از علما و فضلای برجسته‌ی حوزه‌ی علمیه) نسبت به لزوم این‌که طلاب قبل از تخصص، یک دوره فقه و اصول بخوانند، صحبت کرد. ایشان ایده‌ی خاصی هم در این زمینه داشت که بیان فرمود.
آقا ضمن تأکید بر این‌که روش سنتی حوزه روش خوبی است، تأکید کردند که: طلاب باید دوره‌ی سطح را، یعنی رسائل و مکاسب و کفایه را خوب بخوانند و بعد وارد درس خارج شوند. تعمیق درس سطح مهم است و اشتغالات نباید طلاب را از خواندن باز بدارد.
سپس رهبر انقلاب اشاره کردند که این کُتب نیاز به اصلاح دارند و حالا که اصلاح انجام نشده، باید این کتاب‌ها خوب خوانده شوند و یک خاطره نیز بیان کردند: «در آن سال‌ها که تازه از مشهد به قم آمده بودم و می‌خواستم در درس خارج شرکت کنم، در درس مکاسب، دو نفر از ما امتحان گرفتند که این‌ها ممتحِن درس آقای بروجردی بودند. [البته آقا اسم هم آوردند. اتفاقاً یکی از آن دو نفر از بزرگوارانی بود که به دیدار رهبر انقلاب نیز آمد.] گفتند مکاسب را بخوان و ما هم شروع کردیم به خواندن. البته به ما برخورد که این‌ها چرا عبارات از ما می‌خواهند، مگر امتحان ادبیات است؟ بعد که ما خواندیم، گفتند خب این طلبه‌ی مشهد است و مشهدی‌ها ادبیات‌شان خوب است. بعد از من از سؤالاتی کردند و پس از پاسخ، من را قبول کردند. من همان روز رفتم درس آقای بروجردی.»
آقا در این جلسات خیلی صمیمی و بدون تشریفات و به مثابه یک حوزوی رفتار می‌کنند. زمانی که شهید مدرس در مجلس بودند، برخی فکر می‌کردند که ایشان سیاستمداری است که از مسائل حوزه بی‌خبر است، اما زمانی که در مدرسه‌ی سپهسالار تهران درس می‌داد، می‌گفتند که حوزوی‌ای است که از سیاست چیزی نمی‌داند!
گفتار ایشان را پیرامون این دیدارها با هم می‌خوانیم:
رهبر انقلاب از آغاز ورودشان به شهر مقدس قم، پس از نماز ظهر و عصر و نیز پس از نماز مغرب و عشاء با علما و فضلا و مراجع عظام دیدارهایی غیر رسمی و صمیمانه داشتند. شب‌ها این جلسه‌ی طولانی، حدود سه ساعت به طول می‌انجامد. از زبان آقا شنیدم که جلسه با علما و روحانیان و این‌گونه جلسه‌های حوزوی نشاط‌آور است و حقیقتاً ایشان با نشاط و سرزندگی و شادابی در جلسه حضور دارند.
میهمانان رهبر انقلاب
آیات عظام و مراجع تقلید نوری همدانی، مکارم شیرازی، جوادی آملی، سبحانی، شبیری زنجانی و شاهرودی از جمله مراجع بزرگواری بودند که به دیدار رهبر انقلاب آمدند. علمای دیگری مانند آیت‌الله میلانی (نوه‌ی مرحوم آیت‌الله‌العظمی میلانی) که در مسائل کلام و اعتقادات تخصص دارند و همچنین نوه‌ی آیت‌الله بروجردی هم آمدند. آقازاده‌ی مرحوم آیت‌الله‌العظمی شاهرودی بزرگ، آقازاده‌های آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی، فضلای حوزه‌ی نجف و بسیاری از دیگر علما و فضلا در این چند روز مهمان رهبر انقلاب بودند.
نُقل مجلس
گفت‌وگوهای این جلسات از جنس فقهی و اصولی، رجالی، اعتقادی، تاریخی، مسائل انقلاب و نظام، خاطره‌گویی و ... است. اوضاع و احوال علما و روحانیت را می‌پرسند، از بزرگان روحانیت یاد می‌کنند. در این جلساتی که من حاضر بودم، پیوند صمیمی مرجعیت معظم، فضلا و اساتید بزرگ با تنوع سلیقه‌ها و مشرب‌های گوناگون را مشاهده کردم. خلاصه این جلسه‌ها یک گعده‌ی طلبگی است.
آیت‌الله صافی به رهبری چه گفت؟
آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی که با رهبر انقلاب دیدار کردند، دعا کردند که این سفر موجب خیر و برکت برای حوزه شود. ایشان همچنین از سخنرانی رهبر انقلاب در جمع حوزویان تجلیل کردند، به‌خصوص این‌که رهبر انقلاب از عظمت و مجد حوزه و روحانیت یاد کردند و توطئه‌‌های استکبار را بیان نمودند. ایشان به سبب استقبال باشکوه مردم قم از رهبر انقلاب خدا را شکر کردند و آن را نشانه‌ی عشق مردم به اهل بیت علهم‌السلام و روحانیت و ولایت دانستند. ایشان خطاب به رهبر انقلاب گفتند که من همیشه شما را دعا می‌کنم و دعاگوی شما هستم.
آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی اقتدار نظام و سیاست استکبارستیزی نظام را ستودند. در مسائل داخلی هم بر تحکیم هویت اسلامی تأیید کردند. آقا هم گفتند که این عزت بین‌المللی از آثار تمسک به ارزش‌های اسلامی در داخل هست که آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی نیز تأکید کردند که بله این‌ها به هم مربوط است.
من پشت سر شیعیان نماز می‌خوانم
مسائل مربوط به جهان اسلام هم مطرح می‌شود. آقای سید کمال حیدری که در شبکه‌ی الکوثر، بحث‌های مهم امامت را در برابر وهابیت انجام می‌دهد و آنان را به ستوه آورده است، در مورد وحدت اسلامی صحبت کرد و گفت که احمد‌الطیب -رئیس جامعة الأزهر- اظهار کرده که من پشت سر شیعیان نماز می‌خوانم و مذهب شیعه را یک مذهب رسمی در اسلام می‌دانم. او گفت قرار است علما و حوزه‌ی قم از ایشان برای حضور در ایران دعوت کند.
خاطره‌ی آقا از آزمون درسی آقای بروجردی
البته پیرامون نظام حوزه هم بحث‌هایی می‌شد. مثلاً در یکی از گفت‌وگوها آیت‌الله آقای سیدعلی محقق داماد (فرزند آیت‌الله‌العظمی محقق داماد بزرگ و از علما و فضلای برجسته‌ی حوزه‌ی علمیه) نسبت به لزوم این‌که طلاب قبل از تخصص، یک دوره فقه و اصول بخوانند، صحبت کرد. ایشان ایده‌ی خاصی هم در این زمینه داشت که بیان فرمود.
آقا ضمن تأکید بر این‌که روش سنتی حوزه روش خوبی است، تأکید کردند که: طلاب باید دوره‌ی سطح را، یعنی رسائل و مکاسب و کفایه را خوب بخوانند و بعد وارد درس خارج شوند. تعمیق درس سطح مهم است و اشتغالات نباید طلاب را از خواندن باز بدارد.
سپس رهبر انقلاب اشاره کردند که این کُتب نیاز به اصلاح دارند و حالا که اصلاح انجام نشده، باید این کتاب‌ها خوب خوانده شوند و یک خاطره نیز بیان کردند: «در آن سال‌ها که تازه از مشهد به قم آمده بودم و می‌خواستم در درس خارج شرکت کنم، در درس مکاسب، دو نفر از ما امتحان گرفتند که این‌ها ممتحِن درس آقای بروجردی بودند. [البته آقا اسم هم آوردند. اتفاقاً یکی از آن دو نفر از بزرگوارانی بود که به دیدار رهبر انقلاب نیز آمد.] گفتند مکاسب را بخوان و ما هم شروع کردیم به خواندن. البته به ما برخورد که این‌ها چرا عبارات از ما می‌خواهند، مگر امتحان ادبیات است؟ بعد که ما خواندیم، گفتند خب این طلبه‌ی مشهد است و مشهدی‌ها ادبیات‌شان خوب است. بعد از من از سؤالاتی کردند و پس از پاسخ، من را قبول کردند. من همان روز رفتم درس آقای بروجردی.»
آقا در این جلسات خیلی صمیمی و بدون تشریفات و به مثابه یک حوزوی رفتار می‌کنند. زمانی که شهید مدرس در مجلس بودند، برخی فکر می‌کردند که ایشان سیاستمداری است که از مسائل حوزه بی‌خبر است، اما زمانی که در مدرسه‌ی سپهسالار تهران درس می‌داد، می‌گفتند که حوزوی‌ای است که از سیاست چیزی نمی‌داند!