[ بازگشت ] | [ چـاپ ]

مربوط به :شرح حدیث در ابتدای جلسه درس خارج فقه - 1382/10/02
عنوان فیش :کسانی که تمام دنیا را دارند
کلیدواژه(ها) : امنیت اجتماعی, امنیت روحی, امنیت غذایی, امنیت ملّی, سلامت عمومی
نوع(ها) : حدیث

متن فیش :
عَن اَبِی الدَّرداءِ قالَ‌، قالَ رَسولُ الله صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه‌: مَن اَصبَحَ مُعافًى فی جَسَدِهِ آمِناً فی سَربِهِ عِندَهُ قوتُ یَومِهِ فَکَأَنَّما حیزَت لَهُ الدُّنیا.(۱)
مَن اَصبَحَ مُعافًى فی جَسَدِهِ آمِناً فی سَربِهِ عِندَهُ قوتُ یَومِهِ فَکَأَنَّما حیزَت لَهُ الدُّنیا
پیامبر اکرم فرمود: کسی که این سه خصوصیّت را داشته باشد وقتی که روز را آغاز میکند، مثل کسی است که همه‌ی دنیا را دارد: یکی اینکه در جسم خود بیماری‌ای نداشته باشد، سالم باشد، جسمش سالم باشد؛ [دوّم،] در مسیر زندگی و رفت و آمدهایش هم امنیّت داشته باشد؛ [سوّم،] خوراک روزش را هم داشته باشد. حکمت که میگویند این است! حرفهای سهل و ممتنع، بظاهر ساده و آسان که هر چه بیشتر روی آن فکر میکنید، بیشتر به اعماقش میرسید و میبینید درستش همین است.
انسان همه‌ی دنیا را برای چه میخواهد؟ برای این میخواهد که جسم او سالم باشد، بیماری نداشته باشد و امنیّت داشته باشد و شکمش خالی نماند؛ اصلاً دنیا برای این است و آنچه نیازهای ضروری انسان است اینها است؛ این [انسان] مثل اینکه همه‌ی دنیا را دارد. نمیخواهد بگوید که دنبال تولید ثروت نباشید که حالا یک عدّه‌ای بگویند: «عجب! اسلام با تولید ثروت مخالف است»؛ نه، اسلام که فریاد میزند ثروتهای انباشته‌ی در درون طبیعت را با همه‌ی وجود و همه‌ی استعداد استخراج کنید که مخالف این نیست؛ نمیگوید مثلاً دنبال علم نروید یا دنبال جاه و حرمت بین مردم نروید، اسلام مانع از اینها که نیست و میگوید [دنبال] بکنید؛ میخواهد بگوید اساس راحت انسان که وقتی این را داشت دیگر باید حرص نزند، باید برای خاطر زخرف دنیا ظلم نکند، بداخلاقی نکند، بی‌انصافی نکند، جنایت نکند، این سه‌ خصوصیّت است؛ این سه خصوصیّت اساس همه چیز است و اینها آن چیزهایی است که انسان وقتی آنها را دارا هست قدرش را نمیداند. شما راحت میخورید، راحت دفع میکنید؛ نه در خوردن مشکلی دارید، نه در دفع کردن مشکلی دارید، نه در مسیر این خوراک از وقتی که از گلو پایین میرود تا وقتی که دفع میشود دردی، ناراحتی‌ای دارید؛ خب سلامت این است، در حالی ‌که بین همین آغاز خوردن غذا، یعنی از لب انسان تا انتهایی که این فاضل غذا و باقی‌مانده‌ی غذا خارج میشود دَه‌ها نوع ناراحتی و رنج ممکن است وجود داشته باشد؛ هر کدام از اینها پیش بیاید زندگی برای شما تلخ است: لب‌هایتان زخم بشود نتوانید غذا درست بخورید، دندانهایتان خراب باشد نتوانید غذا بخورید، زبانتان آفْت بزند نتوانید غذا بخورید،‌ گلویتان مشکل پیدا کند نتوانید [غذا را فرو دهید]؛ همین طور بروید تا پایین ببینید چقدر مشکلات سر این راه ممکن است وجود داشته باشد که هر یکی از اینها [پیش] بیاید زندگی را بر شما تلخ خواهد کرد. شما اینها را ندارید، ملتفت هم نیستید که این مشکلات را ندارید؛ بزرگ‌ترین راحت برای زندگی انسان، این است؛ همین طور امنیّت، همین طور خود غذا که انسان نگران و دغدغه‌ی گرسنگی را نداشته باشد. اینها آن روح حرص و آز انسانی را میخواهند در انسان کنترل کنند و مهار کنند که بدبختی‌های جامعه‌ی بزرگ بشری و خانواده‌ی بزرگ بشر هم ناشی از همین روح آز و افزون‌طلبی‌های زیادی است.
1 ) 
الخصال، ج‏1، ص: 161؛
الأمالي (للطوسي)، النص، ص: 428؛
بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏69، ص: 65؛

ِ عَنْ أَبِي الدَّرْدَاءِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَصْبَحَ مُعَافًى فِي جَسَدِهِ آمِناً فِي سَرْبِهِ عِنْدَهُ قُوتُ يَوْمِهِ فَكَأَنَّمَا حِيزَتْ لَهُ الدُّنْيَا يَا ابْنَ خَثْعَمٍ يَكْفِيكَ مِنْهَا مَا سَدَّ جَوْعَتَكَ وَ وَارَى عَوْرَتَكَ فَإِنْ يَكُنْ بَيْت‏ يُكِنُّكَ فَذَاكَ وَ إِنْ تَكُنْ دَابَّةٌ تَرْكَبُهَا فَبَخْ فَلَقُ الْخُبْزِ وَ مَاءُ الْجَرِّ وَ مَا بَعْدَ ذَلِكَ حِسَابٌ عَلَيْكَ أَوْ عَذَابٌ.
ترجمه :
رسول خدا(صلّى الله عليه و آله)فرمود:هر كس بدنش سالم و جانش در امان و خوراك روزانه را داشته باشد مانند اين است كه همۀ خير دنيا را دارا است اى فرزند خثعم از دنيا بمقدارى كه جلو گرسنگى تو را بگيرد و بدنت را بپوشاند ترا كافى خواهد بود و اگر خانه‌اى براى سايۀ سر داشته باشى چه بهتر و اگر مركبى براى سواريت باشد به به كه خير است و چه خيرى و بيش از اين حساب دارد يا شكنجه و عذاب(در حلال دنيا حساب است و در حرامش عذاب).