شما جوانان عزیز بدانید: در این کشوری که شما زندگی می‌کنید، امروز هیچ‌گونه تسلّطی نه امریکا و نه هیچ قدرت دیگری بر این کشور و بر سیاستهای این کشور و بر دولت این کشور ندارد. روزگاری در این کشور، سفیر امریکا و سفیر انگلیس، هرچه می‌خواستند به رؤسای این کشور دیکته می‌کردند! آن روز اگر سفیر امریکا در مهمترین مسائل جهانی و داخلی نظری داشت و آن نظر را به محمّدرضا پهلوی که شاه ایران بود و یا به نخست وزیر او و یا به هر یک از وزرایش می‌گفت؛ محال بود آنها بر طبق آن نظر عمل نکنند! حتّی اگر برخلاف منافع شخصی آنها هم بود، ناچار بودند عمل کنند. مدّتی تلاشی می‌کردند، دست و پایی می‌زدند، لیکن مجبور بودند عمل کنند. تسلّط بیگانگان در این کشور این‌گونه بود.
در این کشور چند روزی مانده بود به این‌که مدّت قرارداد نفت ایران و انگلیس تمام شود. چند نفر در دوره‌ی پهلویِ اوّل نشستند قراردادی را تنظیم کردند که تا حدودی منافع ایران در آن رعایت می‌شد. رضاخان وارد جلسه‌ی هیأت وزرا شد، رفت آن نوشته را از مقابل وزیر ذی‌ربط برداشت و همان‌جا جلوِ چشمشان داخل بخاری انداخت و سوزاند! چرا؟ چون قبلاً سفیر و فرستاده‌ی انگلیس پیش او آمده بود و یکی، دو ساعت با او جلسه‌ی خصوصی برگزار کرده بود و در آن جلسه‌ی خصوصی، آنچه باید به آن شخص بگوید، گفته بود و او هم آمد چیزی را که حتّی اندکی منافع ایران را تأمین می‌کرد و دشمن و بیگانه آن را تحمّل نمی‌نمود، داخل بخاری انداخت و سوزاند و از بین برد! عزیزان من! تمام تاریخ دوران پهلوی در این کشور، این گونه گذشته است. منافع ملت، اوّلِ کار تحت‌الشّعاع منافع انگلیس، بعد هم در این سی، چهل سال اخیر، تحت‌الشّعاع منافع امریکا. اگر منافع امریکا در چیزی بود، در کاری بود، در معامله‌ای بود، محال بود که مسؤولان این کشور برخلاف آن رفتار کنند؛ بر طبق‌نظر آنها رفتار می‌کردند. انقلاب آمد، این بساط غلط، این معادله‌ی غلط و این رابطه‌ی بسیار تحقیرآمیز و ذلّت‌بار را به هم زد.1377/08/12
لینک ثابت
