1389/02/08ارزش کار و کارگر از نظر اسلام
گزیدهای از بیانات حضرت امام خمینی (ره)
... توجه کنید که اینهایی که از کارگرها پشتیبانی میخواهند بکنند و آنهایی که میخواهند کشور را به سوی غرب بکشند [یا] به اسم شرق [فعالیت میکنند] و خود کشورهای کمونیستی و سرمایه داری، این دو بلوک سرمایه داری و کمونیستی، نسبت به کارگر چه جور هستند و اسلام نسبت به کارگر چه جور است. اول شخص اسلام را من عرض کردم. اول شخص اسلام، مصدّع اسلام بود و شارع اسلام از قِبلَ خدای تبارک و تعالی. رفتار او با کارگر آن بود عرض کردم که کف دست کارگر را با تواضع بوسید ... و برای کارگران افتخار ایجاد کرد. ارزش انسانی را توجه داشت که کارگر [انسان است؛] کارگر آن روز استقلال داشت و هر چه کار میکرد برای خودش بود و استقلال داشت و ارزش داشت و آن ارزش را، محل ارزش را بوسید پیغمبر اکرم و اعلام کرد ارزش کارگر را.
و دوم شخص اسلام، علی بن ابی طالب- سلام اللَّه علیه- است. ایشان خودش یک. کارگر بوده؛ یعنی، قنات حفر میکرده، میرفته است قنات میکنده است آب بیرون میآورده، لکن برای خودش نه، بعد از آنکه بیرون میآمده، وقف میکرده برای مستمندان...
…و این فقط [مختصّ] علی بن ابی طالب- سلام اللَّه علیه- نیست، حضرت صادق، حضرت باقر، آنها هم، از آنها نقل کردهاند که در یک محلی که داشتند، میرفتند کار میکردند.
…این چقدر ارزش میدهد که یک نفر، که در زمان خودش شخص اول بود و دارای آن مقامات بود، خودش کار میکند و تعلیم میدهد که ارزش کار چی است! شما در بلوک کمونیستی سران اینها را ببینید! ادعاها و شعارها زیاد است. در طول زمان، اینها شعار دادهاند و ادعا کردهاند، لکن وقتی که میبینید که خود آنها وضعشان چه جوری است، سلوکشان با کارگر چی است، به کارگر چه نظری دارند، چه جور نگاه میکنند، سرمایه داری [را] هم ملاحظه کنید،
آنها چه میکنند؛ هر دو [ی] اینها کارگر را آلت استفاده خودشان قرار دادهاند. این هر دو بلوک اینها را، او آن به یک وضعی، آن به وضع دیگر، آلت قرار دادهاند و ابزار قرار دادهاند برای منافع خودشان و برای چی. در کشورهای کمونیستی، اصل برای کارگر- من نمیتوانم که نسبت به کارگر این تعبیر را بکنم- اینها را مثل یک حیوان کارگر را فرض کردند که هیچ نباید [داشته باشند،] فقط خوراک به شما میدهیم؛ شما باید کار کنید خوراک بگیرید آن وقتی که کاری ازشان نمیآید، طردشان میکنند و به رأی بعضیشان باید ریختشان به دریا! آن دسته دیگر هم شما را بازی دادهاند؛ کارگرها را بازی دادهاند و از راه دیگر میچاپند آنها را. اسلام برای کارگر ارزش قائل است، برای کارگر و کار ارج قائل است و ارزش قائل است و احترام قائل است؛ یعنی، همان طوری که یک شخص عالم، یک شخص مجاهد را توصیف میکند، شخص کارگر، زارع؛ هر کارگری را [توصیف میکند؛] میگوید همهشان مثل هماند؛ مثل شانهای که این ردههایی که دارد، همه همقد هستند، مثل هم هستند- آن شانههای آن وقت این طور بودند- اینها همین طور همه برابر هستند. در قرآن کریم هم تصریح میکند که امتیازها به این مسائلی که سرمایه داشتن، قدرت داشتن- نمیدانم- و امثال اینها نیست، ارزشها و بزرگیها به تقواست، به ارزش انسانی است. ارزش انسانی را این دو بلوک اصلًا فراموش کردهاند؛ توجه به اینکه انساناند، مثل خود ما هستند. آن وقتی که استالین متولد شده با یک رعیت دیگری، یک رعیتی، فرقی با هم نداشتند. بعداً او به قدرت رسیده، آن طور عمل کرده و این بیچارهها تحت ستم، این طور باید عمل کنند برای آنها یا آن بلوک سرمایه داری هم همین طور؛ ارزش برای انسانها قائل نیستند. آنها ارزش برای قدرت خودشان قائلند. هر کشوری که تحت قدرت آنها باشد، به او کمک میکنند.
صحیفه امام، ج16، ص: 238
در این رابطه ببینید: