رهبر انقلاب در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت با اشاره به اهمیت افزایش رشد سرمایه‌گذاری در کشور، این مسئله را یکی از مهم‌ترین اتفاقات مثبت اقتصادی کشور دانستند. ایشان در ادامه با اشاره به اقدامات ارزنده‌ای که در زمینه نفت و گاز انجام شده، رشد قابل توجّه تولید محصولات پتروشیمی را از شاخص‌های مثبت اقتصاد کلان بیان کردند. به همین مناسبت رسانه KHAMENEI.IR در گفت‌وگو با آقای مهندس جواد اوجی وزیر نفت، شاخص‌های رشد اقتصادی در حوزه محصولات پتروشیمی را مورد بررسی قرار داده است.
 
وزارت نفت از سازمان‌هایی محسوب می‌شود که می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در بحث رشد شاخص‌های کلان اقتصادی کشور داشته باشد. با توجه به این موضوع برنامه وزارت نفت در راستای تحقق شعار «مهار تورم، رشد تولید» چه بوده و چه اقداماتی انجام شده است؟
با شروع کارمان در حوزه‌ی وزارت نفت دولت سیزدهم یکی از بحث‌های کلیدی بحث افزایش سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز بود. به همین خاطر از روز اول طرح‌های نیمه‌تمام را براساس تأثیر بر رشد اقتصادی شناسایی و اولویت بندی کردیم. در ادامه برای طرح‌های جدیدی که برای رشد اقتصادی مثمرثمر باشد برنامه‌ریزی کردیم. به همین خاطر سراغ آن دسته از طرح‌های نیمه‌تمام یا طرح‌های جدیدی رفتیم که ارتباط مستقیمی با بحث رشد اقتصادی داشته باشد.

ما در سال ۱۴۰۱ ما ۳۳ طرح کلان نیمه‌تمام، مرتبط با رشد اقتصادی را به ارزش ۱۲ میلیارد دلار به بهره‌برداری رساندیم. در ادامه در سال ۱۴۰۲، ۶۷ طرح نیمه‌تمام به اضافه یک تعدادی هم طرح جدید در حوزه‌های ملی نفت، گاز، پالایش، پخش و صنایع پتروشیمی و حتی شرکت‌های دانش‌بنیان را در دستور کار داریم؛ این طرح‌ها بایستی تا پایان امسال به بهره‌برداری برسد. البته از این ۶۷ طرح تا امروز ۲۵ طرحش به ارزش ۷.۵ میلیارد دلار به بهره‌برداری رسیده. کل این پکیج ۶۷ پروژه ۱۵ میلیارد دلار است.

بحمدالله همین امروز در همین مقطعی که هستیم نزدیک به ۴۰ درصد به تولید نفتمان اضافه شده. چرا؟ چون طرح‌های نیمه‌تمام یا طرح‌هایی که جدید شروع کردیم در راستای افزایش تولید نفت بوده. روزی که من آمدم در این وزارتخانه کار را شروع کردیم تولید نفت عملیاتی روزانه ما بین دو میلیون و دویست هزار تا دو میلیون و سیصد هزار بشکه بود. امروز بین سه میلیون و صدهزار تا سه میلیون و چهارصد هزار بشکه است. پس آن سرمایه‌گذاری در بخش تولید نفت، یک بخشش برای بازگردانی تولید نفتمان بوده، یک بخشش هم سرمایه‌گذاری در طرح‌های میادین نفتی به خصوص میادین مشترک مثل میدان آزادگان بود. بنابراین امروز در حوزه‌ی نفت ما بیش از یک میلیون بشکه به تولید نفتمان اضافه شده، یعنی ۴۰ درصد تولید نفت بیشتر شده.

در حوزه‌ی گاز هم طرح‌هایی را شناسایی کرده بودیم، به خصوص طرح‌های نیمه‌تمام کلان که ارزش افزوده برای کشور داشته باشد. مثل طرح پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی یا همین طرح فاز ۱۱ پارس جنوبی. ما در این پنج ماهه‌ی ۱۴۰۲ نسبت به پنج ماهه‌ی ۱۴۰۱، ۳۶ میلیون مترمکعب میانگین تولید گازمان افزایش پیدا کرده و این از قبل سرمایه‌گذاری بود که در بخش میادین گازی و پایین دستش پالایشگاه گازی داشتیم. از طرف دیگر روزی بیست میلیون لیتر سوخت مایع نیروگاه‌ها کاهش پیدا کرده؛ یعنی سوخت مایع مصرفی نیروگاه‌ها ۵۸ درصد کاهش پیدا کرده است.

اینها همان طرح‌های نیمه‌تمامی بود که مثل پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی شاید ده سال بود در حال ساخت بود و طی همین دو سال دولت الحمدلله به بهره‌برداری رسید و ۵۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت فراورش گاز در کشور اضافه کرد؛ یا این فاز ۱۱ پارس جنوبی که چند روز پیش به اتفاق آقای دکتر رئیسی ریاست محترم جمهوری به بهره‌برداری رسید خب ما بین ۷ تا ۱۰ میلیون مترمکعب گاز شروع کردیم تا قبل از زمستان به ۱۵ میلیون مترمکعب می‌رسیم و تا ۵۰ میلیون مترمکعب تولید خواهیم رسید.

فراموش نکنیم که همه این کارها در یک میدان مشترک گازی انجام شده؛ یعنی هر ثانیه‌ای که ما گاز را برداشت نکنیم آن طرف ما شرکت‌های قدر بین‌المللی بدون هیچ محدودیتی برداشت می‌کنند. ما تحت تحریم‌های شدید هستیم که خب خیلی از شرکت‌های دیگر نمیتوانند با ما کار کنند. با وجود این مسائل خدا را شاکریم ما مجموع تولیدمان از میدان پارس جنوبی از کشور همسایه که چندین شرکت‌های چندملیتی قدر بین‌المللی را آورده و تحریم نیست، جلوتر و بیشتر است. ما روزی ۷۰۷ میلیون مترمکعب گاز داریم برداشت می‌کنی و. آنها بین ۶۲۵ تا ۶۳۰ میلیون مترمکعب.

در زمینه‌ی افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های نفتمان، پالایشگاه فاز دوی پالایشگاه آبادان را در اسفند ماه سال ۱۴۰۱ به بهره‌برداری رساندیم و روزانه ۲۱۰ هزار بشکه به ظرفیت پالایش کشور اضافه شد. از قبل این طرح و کیفی‌سازی و کمی‌سازی ده پالایشگاه فعلی که در کشور داریم امروز ده میلیون لیتر بنزین بیشتر از شروع دولت تولیدمان شده. در ضمن کیفی‌سازی که در پالایشگاه‌های فعلی را شروع کردیم در پالایشگاه اصفهان نیز خوشبختانه بحث نفت و گاز و گازوئیل یورو ۵ آن آماده‌ی بهره‌برداری است.

در زمینه‌ی پتروشیمی هم خوشبختانه یک مجتمع پتروشیمی گچساران به بهره‌برداری رسید و یک میلیون تن به ظرفیت محصولات پتروشیمی‌مان اضافه شد. با طرح‌های پتروشیمی‌ای که داریم تا پایان امسال شش میلیون به ظرفیت محصولات پتروشیمی کشورمان اضافه خواهد شد.
 
این اقداماتی که در حوزه نفت و گاز و تولیدات و فراورده‌های نفتی و پتروشیمی در مدت اخیر انجام شده چه اثری در شاخص‌های کلان اقتصادی و رشد تولید کشور گذاشته و می‌تواند بگذارد؟
در تمامی این حوزه‌ها هم بخش بالادستش که میادین نفتی، گازی و بالاخص میادین مشترک چه نفتی، چه گازی چه در دریا، چه در خشکی خیلی از این پروژه‌ها نیمه‌تمام بود یا روی زمین مانده بود تا امروز که خوشبختانه به بهره‌برداری رسیده و موجب رشد تولید شده؛ رشد تولید در گاز، در نفت، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی. از قبل این افزایش تولید ما افزایش صادراتمان رقم خورد. سال گذشته بالاترین رشد صادرات محصولات پتروشیمی را به میزان ۱۴ میلیارد دلار داشتیم. در صادرات نفتمان هم اعداد و ارقام خیلی خوبی داریم.

در سال ۱۳۹۹ درآمد کشور از فروش گاز یک میلیارد دلار بوده اما در سال ۱۴۰۲ تا امروز تقریباً هفت میلیارد دلار وصولی از درآمدهای گازمان داشته‌ایم؛ هم معوقات را گرفتیم، هم صادرات بیشتری انجام دادیم. همچنین با راه‌اندازی واحدهای جدید در میدان پارس جنوبی و سایر میادین که میعانات گازی دارد، در صادرات گاز ال‌پی‌جی بیست درصد رشد داشتیم.
 
با توجه به وضعیت تحریمی کشور، این اقدامات و دستاوردهایی که توانسته‌ایم کسب کنیم طبیعتاً از طریق شرکت‌ها و متخصصان ایرانی و توان داخلی بوده، درباره این هم توضیح بدهید.
به محض اینکه دولت جدید مستقر شد، در همان نیمه دوم سال ۱۴۰۰، وزارت نفت نود و پنج درصد نخبگان دانشگاه صنعت نفت را جذب کرد که کمک بزرگی به صنعت کشور بود.

بسیاری از این بچه‌ها در فکر این بودند که مهاجرت کنند و بروند. این الحمدلله یکی از کارهای ماندگار است. اینها هر کدامشان ان‌شاءالله یکی از متخصصین و یکی از مدیران قدر آینده‌ی این کشورند دیگر. ما که امروز افتخار می‌کنیم به این صنعت کشور و می‌گوییم هیچ مستشار خارجی نیست به کمک همین نیروهاست.

من خودم هم دانشکده‌ی نفتی‌ام. ان‌شاءالله اینها هم می‌آیند در سطوح بالا و این صنعت را دست می‌گیرند.

همان‌طور که گفتید این اتفاقات خوب در شرایطی رخ داده که تغییری در فشارهای بین‌المللی و تحریم‌ها رخ نداده و همه آنها پابرجاست. بفرمایید که چطور وزارت نفت در این شرایط سخت به این موفقیت‌ها دست پیدا کرد؟
طی این دو سال یک تلاش شبانه‌روزی انجام شد. همه‌ی همکارانم در حوزه‌ی صنعت نفت؛ چه دوستان و عزیزانی که در بخش بالادست این صنعت کار می‌کنند چه عزیزانی که در بخش پایین دستی‌اند و چه همکارانی که در حوزه‌ی بحث امور بین‌الملل و حوزه‌ی دیپلماسی فروش نفت زحمت می‌کشند.

خب خوشبختانه ما بازارهای خوبی را شناسایی کردیم. از همه‌ی ظرفیت‌ها استفاده کردیم به خصوص در بحث فروش نفت. و اینکه این سفرهایی که جناب رئیس‌جمهور می‌روند به کشورهای مختلف بستر را خیلی جاها آماده می‌کند و با این مذاکراتی که در سطح ریاست‌جمهوری و بعد بین وزرا انجام می‌شود و ظرفیت‌ها و توانمندی‌هایی که در کشور داریم خب قراردادهای مختلفی در بحث تجارت نفتی منعقد می‌شود. ما خوشبختانه بازارهای جدیدی را شناسایی کردیم و مدل‌های مختلفی را در بحث فروش پیشنهاد می‌دهیم که خوشبختانه اتفاق می‌افتد.

من بارها گفتم در بحث تحریم‌ها هیچ گونه‌ای از این تحریم‌ها کمتر نشده و خیلی از شرکت‌هایی که با ما کار می‌کردند را اینها تحریم کردند و خیلی حساب‌ها را بستند. با این وجود الحمدلله با یک تلاش شبانه‌روزی و استفاده از همه‌ی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌ها و شناسایی بازارهای جدید کارهای خوبی انجام شد.

امروز واقعاً در حوزه‌ی نفت کار دست متخصصین متعهد و دلسوز است. خب وقتی که طرف واقعاً احساس مسئولیت کند و ببینید وقتی در یک میدان مشترک گازی یا نفتی اگر یک لحظه توقفی بشود، خب آن طرف سهم بیشتری از ما برداشت می‌کند، نگاهش این می‌شود که از لحظه به لحظه وقت باید استفاده کند. برای همین است که ما اولویتمان روی همین میادین مشترک برای افزایش تولید بود.

امروز به لطف الهی اگر چه ما از کشورهای همسایه دیرتر از میدان پارس جنوبی برداشت کردیم ولی به همت همین نیروی متخصص داخلی امروز تولید ما از قطر حداقل روزی صد میلیون مترمکعب بیشتر است. ان‌شاءالله با این برنامه‌ریزی که کردیم روی پارس جنوبی برای حفظ نگهداشت و فشارافزایی، این وضعیت بایستی به صورت مستمر ادامه داشته باشد.
 
یکی از نکاتی که رهبر انقلاب در دیدار اخیر با هیئت دولت مطرح کردند این بود که دولت سیزدهم فردا را قربانی امروز نکرد. لطفاً مصادیق این گزاره آینده‌نگری را در عملکرد وزارت نفت دولت سیزدهم بفرمایید.
نمونه‌اش یک تعداد از میادین مشترک ما که بلاتکلیف بودند از جمله چندین فاز از پارس جنوبی یا میادین گازی مشترک دیگر و میدان بلال کنار همین پارس جنوبی که اصلاً با قطر مشترک است. الحمدلله فکر می‌کنم تا پایان امسال ان‌شاءالله جکتش نصب بشود.

نمونه دیگر بزرگ‌ترین میدان نفتی مشترک با عراق است. برآورد کارشناسی نشان می‌دهد ظرفیت این میدان تا ۵۲۰ هزار بشکه در روز است. امروز ۱۹۰ هزار بشکه از این میدان تولید داریم و تا دو ماه آینده نزدیک ۱۳۰ هزار بشکه هم اضافه به تولیدش اضافه می‌شود. در همین ۲ سال ۴۴ حلقه چاه روی این میدان تکمیل کردیم.

میدان فروزان و میدان فرزاد که با عربستان مشترک است، میدان بلال که با قطر مشترک است، خود همین میدان آزادگان و میدان یادآوران را فعال کردیم. تقریباً امروز که من خدمت شما هستم همه‌ی میادین مشترک ما چه نفتی چه گازی، چه دریا، چه خشکی تعیین تکلیف شده و در حال پیشرفت است. یعنی چه؟ یا کار اجرایی‌شان را شروع کردیم یا توسعه‌اش را شروع کردیم یا اگر هیچ کاری نشده بود قراردادش را بستیم و پیمانکار یا شروع کرده یا به‌زودی شروع می‌کند و یا در حال باز شدن پاکات مناقصاتش است. دیگر هیچ میدان نفتی و گازی مشترک بلاتکلیفی در سیستم ما نیست. ممکن است یک میدان سه سال یا چهار سال دیگر جواب بدهد. من می‌توانستم بگویم خب این دیگر در این دولت نتیجه نمی‌دهد چون پایان دولت دو سال دیگر است و رهایش کنیم اما طبق همین فرمایش حضرت آقا که گفتند «فردا را قربانی امروز نکردیم» احساس مسئولیت می‌کنیم و می‌گوییم این حق این مردم است.

در پایین دست احداث پتروپالایشگاه‌ها را شروع کردیم که یک کار بلندمدت حداقل سه چهار ساله است و مطمئناً تا دو سال دیگر هم به بهره‌برداری نمی‌رسد. خب قبلاً همین پتروپالایشگاه را اصلاً می‌گفتند باعث آلودگی و کثافت است و سمتش نمی‌رفتند که امروز یکی از معضلاتمان مشکل ناترازی در تأمین بنزین است. ما خیلی پتروشیمی جدید هم شروع کردیم. که جلوگیری از خام فروشی است. این پالایشگاه هم جلوگیری از خام فروشی است و تبدیل نفت به ارزش افزوده است. یک پالایشگاه شهید قاسم سلیمانی و مروارید مکران خلیج فارس جمع ظرفیت این دو تا ۶۰۰ هزار بشکه‌اند. یعنی ۶۰۰ هزار بشکه نفتش را می‌رود فرآوری می‌شود تبدیل می‌شود به بنزین و گازوئیل و نفت سفید و بنزین جتی که مشتری و خواهان زیادی هم دارد. به اضافه‌ی اینکه تحریم ناپذیر است و ارزش اقتصادی بالایی را دارد. با این کار اشتغال‌زایی هم کرده‌ایم و جلوی خام فروشی هم گرفته شده. خب اگر ما می‌خواستیم بنشینیم سیاسی فکر کنیم می‌گفتیم این کارها به این دولت ختم نمی‌شود، پس من بروم سراغ طرحی که مثلاً در همین مدت انجام بشود و خام فروشی هم برود بالا.
 
افتتاح فاز ۱۱ پارس جنوبی و عملیات موفقیت‌آمیزی که در انتقال سکوی سه هزار تنی آن اتفاق افتاد از موارد مهم صنعت نفت است که این روزها هم خیلی درباره آن صحبت می‌شود. کمی این عملیات بزرگ را تشریح کنید.
این طرح فاز ۱۱ پارس جنوبی شاید بیست سال بود روی زمین مانده بود. دولت به دولت آمد و مدام قراردادها دست به دست شد و هیچ اتفاق خاصی نیفتاد. شاید آخرینش همین قرارداد توتال بود که برای توسعه‌ی کل فاز ۱۱ قرارداد بسته شد اما خب متأسفانه ضمانت‌های خوبی اخذ نشده بود که نگذارد همین جوری وسط کار بخواهد برود. بعد هم آن اتفاقی که در برجام افتاد و توتال هم جمع کرد و رفت. سی ان پی سی هم پشتش رفت و ماند همان شرکت پتروپارس. ما با این کار نشان دادیم که ما واقعاً عملکردمان سیاسی نیست. اگر سیاسی بودیم سراغ این جا به جایی دکل نمی‌رفتیم. در جلسات مختلفی که در خود شرکت ملی نفت برگزار شد به این جمع‌بندی رسیدیم که واقعاً با این اتفاق جابه‌جایی سکو پروژه سه چهار سال جلو می‌افتد. من سکوی دومش را سفارش دادم ولی این سکو تا ساخته بشود بیاید نصب بشود چهار سال دیگر است.

ایده جابه‌جایی سکو از کجا آمد؛ ایده خود وزارتخانه بود؟
بله خب ما اگر می‌خواستیم سیاسی رفتار کنیم و باید چهار سال دیگر این سکو می‌ماند، چون می‌گفتم ریسک است من این سکو را جا به جا کنم. این کار را هم سال‌ها بود که می‌خواستند بدهند به یک طرف خارجی قرارداد. چقدر تلاش کردیم تا این قرارداد را فسخ کردیم و کشتی وزارت نفت را آوردیم. خب ریسک را پذیرفتیم تا دقیقه‌ی ۹۰ گذاشتیم تولید بشود، چاه‌های این را حفاری کردیم. جکتش را نصب کردیم. بعد این عملیات جا به جایی انجام شد. واقعاً کار فنی و مهندسی بالایی هم بود. و این را هم بگویم ما ۳۸ تا سکو داریم در خلیج فارس روی پارس جنوبی. دیگر صاحب این دانش شدیم. هر کدام از سکوهایمان کم و زیاد بشود راحت دیگر بلدیم چه کار کنیم برای جا به جایی و انتقالش.

ان‌شاءالله وقتی این سکو به بهره‌برداری کامل برسد و تکمیل بشود، سالی چهار تا پنج میلیارد دلار عایداتش است. ببینید ما سه یا چهار سال جلو افتادیم. من همه‌ی اینها را برای یک میدانی می‌گویم که میدان مشترک است. یعنی هر لحظه توقف کنی آن طرف دارد سهمت را می‌برد.
 
فرمودید ما خطر کردیم و ریسک این کارها را پذیرفتم ولی الان دانشش را داریم. بفرمایید که این پروژه‌ها چقدر در حوزه‌های علمی و دانشی متخصصین ما را توانمند کرده است؟
بله ببینید من برگردم یک چند تا قدم عقب‌تر، وقتی ما سرمایه‌گذاری می‌کنیم در حوزه‌ی صنعت نفت در هر بخشش تعداد زیادی کارخانه کشور، ظرفیتشان پر می‌شود و یک رشد اشتغال خوب و یک رشد اقتصادی خوب در حوزه‌ی صنعت رقم می‌خورد. وقتی من می‌گویم سال گذشته ۱۲ میلیارد دلار یا امسال ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به بهره‌برداری می‌رسد، یعنی خیلی از این کارخانه‌ها را زنده کردیم.

ما امروز خوشبختانه در صنعت نفت خودکفا هستیم. در توسعه‌ی میادین خودکفا شدیم که دو تا رکن خیلی مهمی دارد. یکی چاه‌های افقی است، یکی در بحث دریا همین سازه‌ها و سکوها است.
 
آیا این تکنولوژی‌ها و توانمندی‌های فنی و مهندسی داخلی امکان صادرات به کشورهای دیگر هم دارد و کاری در این زمینه هم انجام شده یا خیر؟
بله ما حالا پا را هم از انجام این کارها فراتر گذاشته‌ایم. در این سفرهایی که آقای رئیس جمهور به کشورهای مختلف دارد، ما ظرفیت‌هایمان را می‌گوییم. پتانسیل‌هایی که داریم را مطرح می‌کنیم و بحث سرمایه‌گذاری‌ها را هم مطرح می‌کنیم و اعلام می‌کنیم که آمادگی داریم اگر پالایشگاه دارید تکمیلش کنیم یا اورهال و بازسازی می‌خواهید، انجام می‌دهیم. اگر ساختش باشد حاضریم و حتی توانایی راه‌اندازی پتروشیمی هم داریم. این صدور خدمات فنی و مهندسی است.

ما سال گذشته دو میلیون و هشتصد هزار قطعه صادرات داشتیم. شرکت ملی نفت که کار تولید قطعه نمی‌کند. خب تمام سازندگان داخلی را فعال کردیم. ببینید چه کمکی می‌شود به سازندگان داخلی و به پیمانکاران داخلی.

در صنعت پتروشیمی کشورهای دیگر هم همین طور و توسعه‌ی میادینشان هم همین طور و در بنادر و ترمینال‌های نفتی‌شان هم همین طور. وقتی ما از دستاوردهایمان و توانمندی‌هایمان می‌گوییم، خیلی از اینهایی که می‌آیند بازدید می‌کنند اصلاً متحیر می‌مانند. الان اعلام می‌کنیم حاضریم پالایشگاهتان را اورهال کنیم منتها با خوراک نفت جمهوری اسلامی و با فرمتی که ما کار می‌کنیم. در بحث پالایشگاه فراسرزمینی که ورود کردیم در چند کشور به این مدلی که پالایشگاهش را برمی‌داریم و از ظرفیت سازنده‌ها و پیمانکارهای داخلی‌مان استفاده می‌کنیم. خودمان هم فاینانس می‌کنیم به بهره‌برداری کامل رسید با خوراک نفت خام خودمان یا میعاناتمان و بعد از قِبل فرآورده‌ها شراکت می‌کنیم و هزینه‌هایمان را تسویه می‌کنیم.                

چقدر در پروژه‌ها و طرح‌هایتان شرکت‌های دانش‌بنیان را شریک کرده‌اید؟
در زمان شروع کار ما در وزارت نفت، شرکت‌های دانش‌بنیان طرف قرارداد با وزارت نفت تنها ۱۵۰ شرکت بود. خب الحمدلله امروز بیش از ۵۵۰ شرکت دانش‌بنیان طرفمان است که در حوزه‌های مختلف کار می‌کنند. قراردادهای خوبی هم با شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز دانشگاهی، پژوهشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی بستیم. از نظر ریالی هفت‌هزارمیلیارد تومان که ارزی‌شان هم ۳۴۰ میلیون دلار ارزش قراردادها می‌شود. خب چه ثمری داشته؟ امکان ساخت داخلی حداقل ۲۰۰ کالا که وارداتی بوده مهیا شده و وارداتش را ممنوع کردیم.    

یعنی وزارت نفت واردات دویست قلم کالاهای حوزه خود را ممنوع کرده است؟
بله! ممنوع است. دویست کالای وارداتی در حوزه‌ی صنعت نفت و گاز را ممنوع کردیم و گفتیم اینها شرایط ساختش در داخل مهیا است. یک نکته‌ی دیگر اینکه در این قضایا در افزایش سهم عمق ساخت داخل تجهیزات ما رتبه‌ی نخست را داریم در تولید بار اول اقلام راهبردی و تحریمی.

خیلی وقت‌ها این شرکت‌های دانش‌بنیان یا شرکت‌های توانمند برای ساخت بار اول آن کالا آن را پشتیبانی کردیم، اصلاً سفارش گذاشتیم، قرارداد بستیم. که خیالش راحت است و من از تو این میزان می‌خرم. من آن زمان هم که مدیرعامل شرکت ملی گاز بودم در دولت دهم یادم است با همین ترفند خیلی از کالاها را در داخل تولید می‌کردیم. می‌آمدیم این شرکت‌های توانمند که بودند با هم کنسرسیوم می‌شدند مرتبط می‌شدند اینها را یک قرارداد می‌بستیم می‌گفتیم آقا ما پنج سال است نیازمان را می‌گذارم روی میز با تو قرارداد می‌بندم. این دیگر انگیزه پیدا می‌کرد می‌رفت سرمایه‌گذاری می‌کرد.
 
آیا پای این شرکت‌های دانش‌بنیان به بازارهای بین‌المللی هم باز شده است؟
بله، برای نمونه شرکت‌هایی که در زمینه کاتالیست‌ها فعال هستند از این جمله‌اند. تأمین بخشی از کالاهایی مورد نیاز در پالایشگاه ال‌پالیتو ونزوئلا توسط همین کارگاه‌ها قطعه‌سازی‌ها انجام شده است.

این توانمندی داخلی چه منافعی برای کشور دارد؟
وقتی یک شرکت و پالایشگاه خارجی از تولیدات ایرانی استفاده کرد دیگر به تولیدات ما وابستگی پیدا می‌کند. اگر کاتالیست ایرانی در پالایشگاه خارجی استفاده شد آن شرکت دیگر نمی‌تواند به این راحتی نفت خامش را هم عوض کند. در این شرایط به راحتی هم نمی‌تواند با یک کشور دیگر کار کند. بعد از اینکه یک مشتری خارجی به سازنده داخلی متصل می‌شد به آن سازنده می‌گفتیم خیالت راحت دیگر از این به بعد این مشتری خودت است. طبیعتاً اگر این جوری سرمایه‌گذاری کنیم یک بازار مستمر و پایداری خواهیم داشت و اینها کمک می‌کند به اشتغال‌زایی و درآمدزایی کشور؛ به تولید ارزش افزوده‌ای که واقعاً برای آن تلاش می‌شود.
 
به جرأت به شما میگویم سهم زیادی از ظرفیت کارخانه‌های تعطیل و نیمه‌تعطیلی که در گزارش‌ها می‌آید به خط تولید برگشته‌اند خیلی‌هایش با پشتیبانی همین لوکوموتیو صنعت نفت است که راه افتاده است. وقتی یک میدان نفتی و یک میدان گازی یا یک پالایشگاه شروع به کار میکند دنیایی از قطعات و کالاهای مختلف احتیاج دارد. مثل این است که شما یک زمینی را به یک معمار بدهید و بگویید آقا شروع کن به ساخت. در کنار این پروژه کارخانه‌ی آجرپزی راه می‌افتد، کارخانه سیمان همین طور، کم‌کم مثلاً تأسیسات کاشی‌سازی پا میگیرد و همه اینها هم با تلاش خود مردم در داخل انجام میشود. صنعت نفت هم صنعت بزرگی برای کشور است و وقتی یک پروژه گازی یا نفتی با ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به بهره‌برداری برسد یک ارزش افزوده قابل توجهی در داخل تولید می‌شود.