رهبر انقلاب دیدار رمضانی مسئولان نظام، تحولات سیاسی جهان را بسیار سریع و در عین حال در جهت تضعیف جبهه دشمنان جمهوری اسلامی دانستند و در بیان نشانههای تضعیف جبهه ضدّ ایران و مخصوصاً آمریکا یادآور شدند: «در داخل آمریکا یک دوقطبیای، دو سه سال پیش سر انتخابات به وجود آمد؛ این دوقطبی هنوز به حال خودش با شدّت باقی است؛ این ضعف است دیگر! این خیلی مهم است. در این انتخاباتِ اخیرِ چند ماه پیشِ کنگرهشان هم مشخص شد که این دوقطبی با شدّت هنوز وجود دارد.» ۱۴۰۲/۰۱/۱۵
رسانه KHAMENEI.IR به همین مناسبت در گفتاری از آقای دکتر فؤاد ایزدی، دانشیار گروه مطالعات آمریکا در دانشگاه تهران به بررسی وضعیت رو به افول آمریکا و تغییرات نظم جهانی پرداخته است.
در بیانات رهبر انقلاب
در روز پانزده فروردین ۱۴۰۲، نکتهای در رابطه با بحث دوقطبی در آمریکا مطرح شد. این بحث برمیگردد به انتخابات سال ۲۰۲۰ که در آن جو بایدن اعلام پیروزی کرد اما ترامپ اعلام کرد که او برنده شده است. براساس نظرسنجیهای موجود، حدود ۸۰ درصد مردم آمریکا که جمهوریخواه هستند، معتقدند که ترامپ باید رئیسجمهور آمریکا باشد و نتیجهی انتخابات را قبول نکردهاند تا به امروز. این دوقطبی همچنان در انتخابات کنگره ۲۰۲۲ ادامه پیدا میکند و دوباره بحث انتخابات ۲۰۲۰ را مطرح کرده است. مشکلاتی که در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ در آمریکا رخ داد، هنوز حل نشده و مشکلات ادامه دارند.
در هفتههای اخیر، موضوع اعلامجرم علیه ترامپ نیز مورد بحث قرار گرفته است. این اعلامجرم در زمانی صورت گرفت که ترامپ اظهار کرد که در انتخابات سال ۲۰۲۴ نامزد حزب جمهوریخواهی خواهد شد. این اتفاق نشان میدهد که مشکلات و تنشهای سیاسی در آمریکا همچنان وجود دارند و راه حلی برای آنها پیدا نشده است. یکی از علل عدم حل این مشکلات، عدم وجود یک سیستم قوی در آمریکا است که بتواند حرف آخر را بزند و این حرف آخر در عمل هم اجرا بشود.
این مشکل در ساختار سیاسی آمریکا و انحطاط سیاستهای آن کشور بنا شده است که برای همین این مشکل دوقطبی همین طوری ادامه پیدا میکند و هیچ آیندهی روشنی هم وجود ندارد. همچنین برای درک بهتر این مسئله که اصولاً چرا این دوقطبی شکل گرفت و چرا آدمی مثل ترامپ رئیسجمهور آمریکا شد، باید به نکتهای هم اشاره کرد که در فرمایشات رهبر انقلاب در سالهای گذشته چندین بار به آن اشاره شده و آن بحث افول آمریکا است.
مردم آمریکا نیز متوجه شدهاند که کشورشان در حال افول است و این وضعیت جدی است. سرعت افول در نظر مردم آمریکا سریع و تند است و اما بعضی از جریانهای سیاسی داخلی کشور ما به دلیل نداشتن اطلاعات کامل در مورد بحثهای بینالمللی و بخصوص مباحث مربوط به آمریکا، این حقایق را نمیپذیرند؛ اما باید توجه داشت که این مشکل خود آن جریانهای سیاسی است. مردم آمریکا که در این کشور زندگی میکنند، به این نکته آگاهاند که آن کشور در حال افول است.
اما حرف ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ که در آن پیروز شد چه بود؟ حرف ترامپ این بود که کشور ما رو به افول است ولی من راههایی دارم و راهکارهایی که میتواند این مسئله را حل کند. با این شعار انتخاب شد و نسبت به بسیاری از سیاستمداران قبلی نقدهای جدی داشت، چه جمهوریخواهان، چه دموکراتها. او از وضعیت واشنگتن بهعنوان
swamp (باتلاق) یاد میکرد؛ اصلاً یکی از شعارهای اصلی انتخاباتی ترامپ خشک کردن باتلاق بود:
Drain the swamp!
حالا اینکه ترامپ در عمل چهکار کرد و این باتلاق فسادی که در واشنگتن بود، در دورهی ترامپ گسترش هم پیدا کرد این موضوع دیگری است؛ منتها شعار ترامپ این بود. چرا این شعار عدهای را به خودش جذب کرد؟ به خاطر جدی بودن افول آمریکا و واقعیتی که مردم آمریکا از حکومتشان در زندگی روزانهشان میبینند؛ و نتیجه این شد که عدهای به ترامپ علاقهمند شدند و رأی دادند.
در همین حال یک مجموعهی دیگری از مردم آمریکا متوجه بودند که راهکارهایی که ترامپ میدهد این مشکل را حل نمیکند. آن گروه دوم هم معتقد به افول بودند؛ منتها معتقد بودند که آدمی مثل دونالد ترامپ نمیتواند مشکلات را حل بکند. در ادامه نیز به خاطر فشار مشکلاتی که روی کل جمعیت آمریکا بود، چه گروه اول و چه گروه دوم این دعواها جدی شد، دوقطبی گسترش پیدا کرد.
در گذشته هم آمریکا مشکلاتی داشته. منتها به خاطر دزدیها و غارتهایی که آمریکا از کشورهای مختلف دنیا میکرده، منابع مالی به اندازه کافی وجود داشته و یک سفرهای پهن بوده است. سر این سفره افراد و طیفهای مختلف بودند و خیلی با هم درگیر نمیشدند؛ اما الآن به خاطر افول قدرت آمریکا در حوزههای مختلف سیاسی و اقتصادی، منابع مالی کاهش پیدا کرده است.
در شرایط فعلی، مشکل بدهی آمریکا و مشکل کسری بودجه در آمریکا و مشکلاتی از این دست، نتیجهاش این شده که آن مسائلی که بهصورت سنتی در آمریکا وجود داشته دیگر با پول پاشی و چاپ و تزریق دلار قابل حل نیست؛ حالا دیگر مشکلات آمریکا گسترش پیدا کرده و روند افول تسریع شده است.
نتیجه روند نزولی آمریکا و افولی که درگیر آن است، این شده که این دعوا و اختلافات در آمریکا بهصورت علنی جامعهی آمریکا را تبدیل کرده به یک جامعهی دوقطبی؛ از این جهت ترامپ، خودش نتیجهی آن دوقطبی شدن است.
در دوره فعلی، یک دوقطبی در آمریکا شکل گرفته بوده و ترامپ توانمندیاش این بوده که از این دوقطبی استفاده کرد و خودش را رئیسجمهور کرده و بعد اتفاقات بعدی که سالهای گذشته دیدیم، رخ داده است. مشکلات آمریکا فراتر از حواشی ترامپ است؛ اگر ترامپ، همین فردا هم به درک واصل بشود این مشکلات ادامه پیدا خواهد کرد.
در نتیجه این اوضاعی که شاهدش هستیم ثمره ضعف آمریکاست؛ ضعفی که روزبهروز بیشتر میشود و روندش ادامه پیدا خواهد کرد. به تدریج آمریکا دارد از یک شرایط تکقطبی تبدیل میشود به یک کشور معمولی و آن حالت ابرقدرتی خود را دارد از دست میدهد.