علیرضا مختارپور

۱. بیانات مقام معظم رهبری در موضوع فرهنگ در اولین روز سال ۱۳۹۳ در صحن رضوی را می‌توان طرحی مهم مبتنی بر معارف اسلامی و بر اساس تحلیلی جامع از وضع جمهوری اسلامی و جهان معاصر دانست.

اگرچه معظم‌له از آغاز دوران رهبری تاکنون بارها و در مناسبت‌های مختلف و در دیدار با مسئولین نهادهای مسئول نظیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، علما، اساتید، طلاب، دانشجویان و گروه‌های مختلف مردم به اظهارنظر درباره‌ی اهمیت، ابعاد و شرایط فرهنگی پرداخته بیانات مهم و روشنگر متعددی ایراد فرموده‌اند؛ اما سخنان ایشان در روز اول فروردین را می‌توان منشوری در حوزه‌ی فرهنگ قلمداد نمود. منشوری که واجد مبانی معرفتی، تحلیل شرایط، فهم نقشه‌ی دشمن، درک امکانات داخلی، وظایف مسئولان، نقش جوانان مؤمن و متعهد در حوزه‌ی فرهنگی، و تأکید بر بصیرت، تعهد و فعالیت مبتنی بر تبیین روشن، منطقی و نقادانه است.

۲. حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در ابتدای بحث درباره‌ی حوزه‌ی فرهنگ، به شبهه‌ی مکرر طرح‌شده توسط برخی رسانه‌های بیگانه و برخی عناصر داخلی پاسخ دادند و آزادی ضابطه‌مند بر اساس معارف دینی و حقوق اجتماعی و اخلاق عمومی و خط قرمزهای نظام را مورد تأکید قرار داده و صیانت از سلامت فرهنگی جامعه را وظیفه‌ی مهم مسئولان و مردم دانستند.

۳. یکی از مهمترین ابعاد بیانات اول فروردین، گستره‌ی موضوعات مربوط به فرهنگ و در نقطه‌ی مقابل توجه مهاجمان به فرهنگ دینی- اخلاقی- ملی است. موضوعاتی که هم جنبه‌ی اجتماعی دارد و هم جنبه‌ی فرهنگی، هم به باورهای اعتقادی مربوط است و هم به روحیه‌ی عزت ملی.
مروری اجمالی بر ابعاد وسیع تهاجم فرهنگی دشمن و موضوعات مورد حمله‌ی از این قرار است:
الف) اعتقادات و ضروریات دینی و انقلابی، مبانی اسلامی
ب) روح استقلال ملی
ج) ضروریات اخلاقی و دینی
د) زبان فارسی
ه) خلقیات ایرانی
و) عزت ملی، اعتماد به نفس ملی
ز) عزم راسخ ملی

۴. تأکید بر لزوم معرفت و انجام وظیفه توسط مسئولین فرهنگی دولتی و غیردولتی در دو بُعد ایجابی و سلبی و لزوم شجاعت مسئولان و نترسیدن از هوچی‌گری‌های دشمنان از دیگر مطالب مورد تأکید ایشان در حوزه‌ی فرهنگ بود.

۵. و بالأخره حمایت صریح از فعالیت‌های فرهنگی خودجوش توسط جوانان مؤمن متعهد و انقلابی و توصیه به گسترش جدی فعالیت‌های فرهنگی توسط آنان و توصیه به اظهارنظر نقادانه‌ی علما، اساتید، روشنفکران انقلابی و هنرمندان متعهد نسبت به اوضاع فرهنگی کشور، با استفاده از منطق محکم، بیان روشن و پرهیز از تهمت‌زنی، جنجال آفرینی، تکفیر و متهم کردن دیگران.
 
اما در کنار تمامی مطالب مربوط به مسائل اقتصادی و حوزه‌ی فرهنگ، دو نکته‌ی بسیار مهم که همچون روحی در تمام بیانات معظم‌له جریان دارد، در این سخنرانی نیز جلوه داشت:
نخست: دشمن‌شناسی و تصریح به شکست دشمن در برابر انقلاب و نظام جمهوری اسلامی
دوم: ترسیم آینده‌ای روشن و موفق برای ملت ایران و جوانان آینده‌ساز کشور