|یادداشت دکتر طلال عتریسی، مدیر مرکز مطالعات اجتماعی و سیاسی دانشگاه بیروت|

انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی در ایران یک وضعیت استثنایی نبود، در حقیقت جزء و دنباله‌ی انتخابات‌هایی بود که در 33 سال گذشته انجام گرفته است. ایران هیچ‌گاه برگزاری انتخابات را حتی در شرایط جنگ و با همه‌ی مشکلات و فشارها متوقف نکرده و در هر شرایطی انتخابات ریاست‌جمهوری، مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان و شورای شهرها برگزار کرده است. پس این از ویژگی‌های نظام ایران است که بر انتخابات مردمی تکیه دارد و مردم نیز در کنار این نظام ایستاده‌اند. بسیاری از کشورهای اطراف ایران در منطقه با همه‌ی سخنانی که بر ضد ایران می‌زنند، از این ویژگی برخوردار نیستند و در آن‌ها حتی یک انتخابات هم برگزار نشده است. در بسیاری از این‌ کشورها تنها خانواده‌ها و خاندان خاصی حق حکومت بر مردم را از آن خود می‌دانند.
با توجه به اهمیت انتخابات اخیر در ایران، به بررسی آثار فراملی آن اشاره می‌کنیم:

یکم
اما اهمیت انتخابات اخیر در این است که زیر سایه‌ی فشارهای آمریکا و غرب بر جمهوری اسلامی ایران به دلیل برنامه‌های هسته‌ای از یک سو و سیاست خارجی ضد آمریکایی و ضد صهیونیستی از سوی دیگر برگزار شد. رسانه‌های غربی مرتباً اعلام می‌کردند که نظام ایران تبدیل به یک نظام غیر مردمی شده است و مدعای آنها بحرانی بود که در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1388 (2009) رخ داد. از این ‌رو تبلیغ می‌کردند که نسبت مشارکت در این انتخابات بالا نخواهد بود تا بر طبل جدایی نظام از مردم در ایران کوبیده باشند. آنها تبلیغ می‌کردند که انقلاب‌های کشورهای عربی به ایران نیز خواهد رسید و مردم ایران دیگر نظام اسلامی را نمی‌خواهند. از همین رو اهمیت مشارکت بالای مردم در این انتخابات پاسخی روشن به همه‌ی این تبلیغات غربی‌ها بر ضد ایران بود؛ این‌که نظام و اکثریت مردم در یک صف هستند. مشارکت بالای مردم این حقیقت را آشکار ساخت که به‌رغم همه‌ی آن‌چه درباره‌ی اختلاف ‌نظرهای سیاسی در داخل گفته می‌شود، مردم به اصل نظام اعتماد و اعتقاد دارند و نظام ایران همچنان قوی و یکپارچه است.

دوم
از طرفی مشارکت بالای مردم پاسخی به تهدیدات غرب بوده است، زیرا غربی‌ها با این تهدیدات می‌خواهند به مردم ایران بگویند که سیاست‌های رژیم اشتباه و بر خلاف میل مردم است. آن‌ها می‌خواهند این‌طور وانمود کنند که ایران از طریق برنامه‌ی هسته‌ای خود و حمایت از مقاومت در لبنان و فلسطین و کل منطقه، مصلحت مردم را به مخاطره می‌اندازد. آن‌ها با تبلیغات خود انتظار دارند که مردم ایران از نظام فاصله بگیرند. طبیعی است که وقتی مردم از نظام فاصله گرفتند، ضربه زدن به نظام یا فروپاشاندن آن بسیار آسان‌تر خواهد بود. در چنین شرایطی مشارکت بالای مردم در انتخابات پاسخ مستقیمی به همه‌ی این برنامه‌ها و تهدیدات غرب بر ضد نظام اسلامی ایران بود.

سوم
نکته‌ی دیگر این‌که قوای اسلامی منطقه که در کشورهای خود حکومت تشکیل داده‌اند، تجربه‌ی چندانی ندارند و درباره‌ی ماهیت نظامی که می‌خواهند تشکیل دهند، هنوز صحبتی نکرده‌اند. این حکومت‌ها هنوز بر اساس سیستم قدیم عمل می‌کنند و این یعنی در این کشورها انقلاب عمیق و ریشه‌ای رخ نداده و نظام‌های اقتصادی، سیاسی، آموزشی، فرهنگی، روابط خارجی و ... این کشورها همچنان بر اساس نظام قدیم است. معتقدم رسیدگی به مشکلات این نوع نظام‌ها به زمان احتیاج دارد و واقعاً سخت است که بگوییم نیروهایی اسلامی این کشورها نظام اسلامی را باور ندارند. شاید این عده به این نتیجه برسند که می‌توان از تجربه‌ی موفق نظام اسلامی ایران استفاده کرد. برخی معتقدند که ترکیه می‌تواند الگوی خوبی باشد، اما مشکل ترکیه این است که یک نظام لاییک دارد و این چیزی است که هیچ‌یک از احزاب اسلامی و مردم منطقه آن را نمی‌پذیرند. به این دلیل معتقدم این امکان وجود دارد که از تجربه‌ی مردم‌سالاری دینی ایران استفاده کنند، اما این امر به زمان و تبیین درست و دقیق از مسائل حقوقی اسلام نیاز دارد.

البته دشمنان ایران دائماً سعی می‌کنند نظام اسلامی ایران را از مقام الگو بودن برای کشورهای منطقه پایین بکشند. لذا برخی مسئولان آمریکا اظهار ‌کرده‌اند که نظام ایران با مردمش تناسب ندارد. می‌خواهند بگویند که ما با مردم ایران هستیم و مصلحت آن‌ها را می‌خواهیم، لذا مردم ایران باید از نظام‌ فاصله بگیرند. از همین رو معتقدم میزان بالای مشارکت مردم ایران در انتخابات اخیر ضربه‌ی سنگینی بر قوای غربی بود. البته ممکن است بر اساس سیاستی که در پیش دارند، از این انتخابات یا نتایج آن انتقاد کنند، اما این حقیقت را نمی‌توانند انکار کنند و در آن شک نمایند که مشارکت مردم به معنی تأیید نظام اسلامی و جایگاه و محبوبیت نظام در میان قشرهای مختلف مردم بود.