[ بازگشت ] | [ چـاپ ] مربوط به :بیانات در مراسم جشن تکلیف دانش‌آموزان - 1395/09/23 عنوان فیش : خیلی خوب درس خواندن, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : خیلی خوب درس خواندن, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : با دانش، خودتان را مجهّز کنید؛ من توصیه میکنم به همه‌ی شما جوانان عزیز که درس خواندن را جدّی بگیرید. مربوط به :بیانات در مراسم جشن تکلیف دانش‌آموزان - 1395/09/23 عنوان فیش : تحصیل علم و دانش, ورزش, کتاب و کتاب‏خوانی کلیدواژه(ها) : تحصیل علم و دانش, ورزش, کتاب و کتاب‏خوانی نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : امروز جوانهای ما بایستی، هم سلامت جسمی، و هم سلامت معنوی، و هم سلامت فکری را با هم داشته باشند و برای خودشان نگه دارند. سلامت جسمی را با ورزش و با تغذیه‌ی مناسب؛ سلامت معنوی و قلبی را هم با توجّه به خدا، با نماز، با دعا، با توسّل، با یاد شهدا؛ سلامت فکری را هم با کتاب‌خوانی تأمین کنید. مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان جوان‌ - 1389/07/14 عنوان فیش : حرکت علمی ایران, علم و دین, تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی, پیشرفت, فضائل اخلاقی, معنویت‎گرایی کلیدواژه(ها) : حرکت علمی ایران, علم و دین, تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی, پیشرفت, فضائل اخلاقی, معنویت‎گرایی نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم را برای خدمت، برای معنویت، برای پیشرفت فضائل انسانی، برای دفاع حقیقی از حقوق انسان باید فرا بگیریم. مربوط به :بیانات در دیدار وزیر علوم و استادان دانشگاه تهران‌ - 1388/11/13 عنوان فیش : عدالت, استقرار عدالت, رستگاری انسان, پیشرفت, اقتدار علمی, حرکت علمی ایران, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : عدالت, استقرار عدالت, رستگاری انسان, پیشرفت, اقتدار علمی, حرکت علمی ایران, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : ما علم را برای سعادت بشر، برای رشد وشکوفائی بشر، برای استقرار عدالت و آرزوهای قدیمی بشر میخواهیم. مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان جوان - 1386/06/12 عنوان فیش : پیشرفت علمی ایران, حرکت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, نیازهای کشور کلیدواژه(ها) : پیشرفت علمی ایران, حرکت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, نیازهای کشور نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم‌، پیشرفت‌ علمی و فراگیری، نیاز اول كشور ماست. مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان جوان - 1385/06/25 عنوان فیش : اخلاق اسلامی, دین, علم و دین, تحصیل علم و دانش, جوان, نخبگان کلیدواژه(ها) : اخلاق اسلامی, دین, علم و دین, تحصیل علم و دانش, جوان, نخبگان نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم را باید با دین و اخلاق توأم کرد. مربوط به :بیانات در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیأت دولت - 1385/06/06 عنوان فیش : تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی, حرکت علمی ایران, پیشرفت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, آرمانخواهی, حرکت به سمت هدف کلیدواژه(ها) : تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی, حرکت علمی ایران, پیشرفت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, آرمانخواهی, حرکت به سمت هدف نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : جامعه، بدون علم نخواهد توانست آرمانهای خودش را بالا بیاورد. مربوط به :بیانات در مراسم هفدهمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله) - 1385/03/14 عنوان فیش : اقتدار ملی, حرکت علمی ایران, پیشرفت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی کلیدواژه(ها) : اقتدار ملی, حرکت علمی ایران, پیشرفت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم را - که مایه‌ی اقتدار ملّی است - همه جدّی بگیرند و دنبال کنند. مربوط به :بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی - 1385/01/01 عنوان فیش : تولید علم, جهاد علمی, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, حرکت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, پیشرفت علمی ایران کلیدواژه(ها) : تولید علم, جهاد علمی, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, حرکت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, پیشرفت علمی ایران نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : مجاهد فی سبیل‌اللَّه تولید کننده است؛ باید هم علم را بیاموزیم و هم علم را تولید کنیم. ما باید یک کشور عالم بشویم. مربوط به :بیانات‌ در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه امام صادق (علیه‌السّلام)‌‌ - 1384/10/29 عنوان فیش : علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, حرکت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, پیشرفت علمی ایران کلیدواژه(ها) : علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, حرکت علمی ایران, پیشرفت‏ علمی و فناوری, پیشرفت علمی ایران نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم را بایستی در حدّ اعلا دنبال کنید. مربوط به :بیانات‌ در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه امام صادق (علیه‌السّلام)‌‌ - 1384/10/29 عنوان فیش : علم‌آموزی, تکریم علم, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : علم‌آموزی, تکریم علم, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم یک امر مقدس است. مربوط به :بیانات‌ در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه امام صادق (علیه‌السّلام)‌‌ - 1384/10/29 عنوان فیش : تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی, تکریم علم کلیدواژه(ها) : تحصیل علم و دانش, علم‌آموزی, تکریم علم نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : دنبال علم رفتن دارای قدسیت است. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان استان کرمان - 1384/02/19 عنوان فیش : علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, تحصیل علم و دانش, حرکت علمی ایران کلیدواژه(ها) : علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, تحصیل علم و دانش, حرکت علمی ایران نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : ما علم را از همه کس می‌گیریم؛ حرفی نداریم. مربوط به :‌بیانات در دانشگاه افسری امام علی(ع) - 1383/10/02 عنوان فیش : جوان, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, دانشجویان و فارغ‌التحصیلان نظامی کلیدواژه(ها) : جوان, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش, دانشجویان و فارغ‌التحصیلان نظامی نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : اولین کار شما جوانان، فراگیری آموزشها و بالا بردن سطح دانایی‌هاست. با دانایی است که یک انسان، یک جامعه و یک کشور توانایی به‌دست می‌آورد. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از مسئولان و نخبگان استان همدان‌ - 1383/04/19 عنوان فیش :دستور به پیامبر صلی الله علیه و آله برای درخواست علم از خداوند کلیدواژه(ها) : اقتدار علمی, پیشرفت‏ علمی و فناوری, پیشرفت علمی ایران, علم‌آموزی, استقلال علمی, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : قرآن متن فیش : امروز به برکت اسلام، به برکت قرآن و به برکت الهامی که به پیغمبر ما شد - که اوج قله‌ی دانشِ ممکنِ برای یک انسان است، و به او وحی شد: «وقل ربّ زدنی علما»(1)، و از او خواسته شد که علم را بیش از پیش از خدا طلب کند - امروز کشور ما در راه یک تحول بزرگ دارد حرکت میکند. ما چرا به آینده ناامید باشیم؟ چون دیگران توی سر جنس ما میزنند؟ بله، معلوم است که دشمن توی سر متاع ما میزند. برای این‌که بشود انسانی را زیر پنجه‌ی خود آورد و اسیر کرد، بهترین راه این است که به او تلقین بیپناهی شود؛ بگویند تو بیپناهی، فایده‌یی ندارد، چاره‌یی ندارد؛ تا مجبور شود بیاید زیر چتر این قدرت قرار بگیرد. در طول صدوپنجاه سالِ گذشته با ما این کار را کردند؛ اسلام و گذشته و میراث فرهنگی و ارزشهای دینی و ملی و ملیت و همه چیز ما را تحقیر کردند. غربیهایی که میخواستند بر دنیا تسلط پیدا کنند، همه‌ی تمدنها را تحقیر و بسیاری از آنها را نابود کردند. 1 ) سوره مبارکه طه آیه 114 فَتَعالَى اللَّهُ المَلِكُ الحَقُّ ۗ وَلا تَعجَل بِالقُرآنِ مِن قَبلِ أَن يُقضىٰ إِلَيكَ وَحيُهُ ۖ وَقُل رَبِّ زِدني عِلمًا ترجمه : پس بلندمرتبه است خداوندی که سلطان حقّ است! پس نسبت به (تلاوت) قرآن عجله مکن، پیش از آنکه وحی آن بر تو تمام شود؛ و بگو: «پروردگارا! علم مرا افزون کن!» مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از دانش‌آموزان - 1382/06/26 عنوان فیش : تحصیل علم و دانش, خیلی خوب درس خواندن, کتاب و کتاب‏خوانی, تحقیق و پژوهش علمی, دانش‌آموزان کلیدواژه(ها) : تحصیل علم و دانش, خیلی خوب درس خواندن, کتاب و کتاب‏خوانی, تحقیق و پژوهش علمی, دانش‌آموزان نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : به علم و کلاس درس و مطالعه و تحقیق و پژوهش اهمیت دهید. مربوط به :بیانات در دیدار جوانان و دانشجویان سیستان و بلوچستان - 1381/12/06 عنوان فیش : جوان, جهاد, همکاری, اخلاق اسلامی, تحصیل علم و دانش, تحقیق و پژوهش علمی, تولید علم, حرکت علمی ایران, عرصه علم, جهاد علمی, جهاد سیاسی, جهاد فرهنگی کلیدواژه(ها) : جوان, جهاد, همکاری, اخلاق اسلامی, تحصیل علم و دانش, تحقیق و پژوهش علمی, تولید علم, حرکت علمی ایران, عرصه علم, جهاد علمی, جهاد سیاسی, جهاد فرهنگی نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : من جوانان عزیز را به یك مجاهدت حقیقی دعوت می‌كنم. مجاهدت فقط جنگیدن و به میدان جنگ رفتن نیست. كوشش در میدان علم، اخلاق، همكاریهای سیاسی و تحقیق نیز برای مردم جهاد محسوب می‌شود. مربوط به :بیانات در دیدار جوانان و دانشجویان سیستان و بلوچستان - 1381/12/06 عنوان فیش : جهاد, تحقیق و پژوهش علمی, اخلاق اسلامی, همکاری, تولید علم, حرکت علمی ایران, عرصه علم, تحصیل علم و دانش, جهاد علمی, جهاد سیاسی, جهاد فرهنگی کلیدواژه(ها) : جهاد, تحقیق و پژوهش علمی, اخلاق اسلامی, همکاری, تولید علم, حرکت علمی ایران, عرصه علم, تحصیل علم و دانش, جهاد علمی, جهاد سیاسی, جهاد فرهنگی نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : كوشش در میدان علم، اخلاق، همكاریهای سیاسی و تحقیق نیز برای مردم جهاد محسوب می‌شود. مربوط به :بیانات در دیدار جوانان استان اصفهان‌ - 1380/08/12 عنوان فیش : جوان, عقب‌ماندگی علمی ایران, شجاعت علمی, خیلی خوب درس خواندن, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : جوان, عقب‌ماندگی علمی ایران, شجاعت علمی, خیلی خوب درس خواندن, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : عزیزان من! کمبود علم و عقب‌افتادگی علمی ما را جبران کنید؛ و این با درس خواندن، فکر کردن، کار کردن و شجاعت علمی داشتن حاصل می‌شود. مربوط به :بیانات در شروع درس خارج فقه سال ۱۳۷۹ - 1379/06/20 عنوان فیش :اهداف خوب و بد تحصیل دانش کلیدواژه(ها) : علم‌آموزی, عرصه علم, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : قرآن, حدیث متن فیش : بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم الحمدللَّه ربّ العالمین و صلّى اللَّه على سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنة اللَّه على اعدائهم اجمعین. قبل از شروع مباحث فقهى، طبق معمول حدیثى را از کتاب شریف تحف‌العقول عرض کنیم؛ بعد هم به عرایض خودمان بپردازیم. «من وصیت ابى‌عبداللَّه علیه‌السّلام لمحمّدبن‌نعمان الاحول - مؤمن‌الطّاق -(۱) یابن‌النعمان لا تطلب العلم لثلاث»؛ دانش را براى سه هدف تحصیل مکن: اوّل «لترائى به»؛ این‌که با آن ریا کنى؛ خود را به این و آن نشان بدهى که من عالمم. علم را براى خود نمایى تحصیل مکن. دوم «و لا لتباهى به»؛ براى مباهات هم آن را تحصیل مکن. على‌الظّاهر آن «ترائى به»، یعنى خودنمایى در بین مردم عادى که من عالمم؛ دومى - که مباهات باشد - براى خودنمایى در بین علماست؛ یعنى وقتى در مجمع علما قرار گرفتى، هدف از تحصیل علم این باشد که مباهات کنى بله، ما هم این مطلب یا این مطالب را بلدیم. براى این هم تحصیل علم مکن. سوم «و لا لتمارى»؛ براى مراء - جدل و بحث - هم تحصیل علم مکن. مراء، یعنى مجادله و سرسختى در بحث. «افتمارونه على ما یرى(۲)» که در قرآن شریف هست، یعنى با او درباره‌ى آن چیزى که با چشم خود دیده - که مراد، حوادث لیله‌ى معراج است - بحث و جدل مى‌کنید؟ بنابراین طبق این حدیث، حضرت فرموده است براى این سه مقصود علم را تحصیل نکن. در واقع علم را باید براى دانستن و عمل کردن تحصیل کرد؛ نه براى خودنمایى و سرى توى سرها درآوردن و بحث و جدل کردن. «و لا تدعه لثلاث»؛ به خاطر این سه انگیزه هم علم را رها نکن: «رغبة فى الجهل»؛ یکى به خاطر رغبت در جهل. بعضى مى‌خواهند ندانند؛ کأنّه با این دانستن و با این علم عناد دارند. تعجب نکنید؛ هستند در عالَم کسانى که گوش نمى‌کنند به یک حرفى؛ یا دیگران را نهى مى‌کنند از گوش کردن به یک حرفى؛ براى این‌که نگذارند این علم در آنها به وجود بیاید. بعضى خودشان گوش نمى‌کنند؛ بعضى دیگران را وادار مى‌کنند به گوش نکردن، تا این‌که این دانش را به خاطر عناد با آن دانش تحصیل نکنند. این‌جا یک جمله‌ى مطلقى را فرمودند؛ «رغبة فى الجهل». حال این «العلم» ى که گفته شده است، آیا مراد همین علم مصطلح در کلمات ائمّه است؟ یعنى علم دین، فقه دین؟ ممکن است. بنابراین «رغبة فى الجهل»، یعنى جهل در همین مقوله؛ جهل نسبت به همین علم. اما ممکن هم هست که کسى بگوید نه؛ این الف و لام «علم»، الف و لام عهد نیست که این علم را بفرماید؛ مطلق علم را مى‌فرماید. هیچ علمى را براى این‌که مى‌خواهى جاهل به آن باشى، ترک نکن. یک وقت انسان داعى ندارد، وقت ندارد؛ آن بحث دیگرى است؛ اما به خاطر عناد با خود علم نباید علم را ترک کرد. «و زهادة فى‌العلم»؛ دوم این‌که کسى علم را ترک کند، به خاطر این‌که در تحصیل علم، در داشتن علم، زهد و کم‌رغبتى دارد. «زهادة»، یعنى بى‌رغبتى، بى‌علاقگى. علم را به خاطر این‌که به آن رغبت ندارى، ترک نکن. یعنى این‌طور نباشد که برایت دانستن چیزى این قدر کم‌اهمیت باشد که در آن بى‌رغبتى نشان دهى. «و استحیاء من النّاس»؛ به خاطر حیا از مردم هم علم را ترک نکن. براى بعضى، تحصیل علم کأنّه خلاف شأن و مرتبه است؛ در حالى که اگر گوش کنند، بنشینند، فرا بگیرند، تحصیل کنند، براى آنها مراتبى را هدیه و اعطا خواهد کرد. درعین‌حال نمى‌خواهند؛ براى این‌که حیا مى‌کنند از تحصیل علم؛ کأنّه شأن خودشان را از تحصیل علم اجلّ مى‌دانند! به خاطر این سه چیز علم را ترک نکن. حالا یک وقت انسان مى‌خواهد علمى تحصیل کند که وقت ندارد، آن بحث دیگرى است؛ یا مى‌خواهد علمى تحصیل کند که پول تحصیل آن را ندارد، استاد آن را ندارد؛ این مانعى ندارد. اما ترک تحصیل علم به خاطر این نباشد که یا بى‌رغبت هستى، یا رغبت در جهالت دارى، یا به خاطر استحیاء از مردم. بعد فرمود: «والعلم المصون کالسّراج المطبق علیه»؛ علمى که انسان آن را پوشیده بدارد و در معرض تبلیغ و تعلیم و عمل در نیاورد، مثل چراغى است که روى آن را بپوشانند؛ یعنى بى‌فایده است و نور آن به کسى نخواهد رسید. این حدیثى است از حضرت ابى‌عبداللَّه علیه‌السّلام به مؤمن‌الطّاق که در نسخه‌ى تحف‌العقول ما، صفحه‌ى ۳۱۳ است. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1378/07/19 عنوان فیش : علم و دین, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : علم و دین, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : دین، طرفدار و مشوّق علم است. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1378/07/19 عنوان فیش : عرصه علم, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : عرصه علم, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم از جمله مقولاتی است که با تبادل و داد و ستد رشد پیدا می‌کند . مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از زنان - 1376/07/30 عنوان فیش : زن, کتاب و کتاب‏خوانی, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : زن, کتاب و کتاب‏خوانی, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : این مسأله که زن به سمت معرفت، علم، مطالعه، آگاهی، کسب معلومات و معارف حرکت کند، باید در میان خودِ بانوان خیلی جدّی گرفته شود و به آن اهمیت بدهند. مربوط به :بیانات در جمع زنان شهر ارومیه‌ - 1375/06/28 عنوان فیش : دین, حقوق زن, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : دین, حقوق زن, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : دین، برای تحصیل علم، میان دختر و پسر فرقی نمی‌گذارد. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان - 1374/02/13 عنوان فیش : کار, مردم, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : کار, مردم, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم و کار برای یک ملت، دو بال است. ملتِ بی‌علم و بی‌کار، پیش نخواهد رفت. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان - 1374/02/13 عنوان فیش : عبادت, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : عبادت, علم‌آموزی, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : پراکندن علم و فراهم کردن کار هم مثلِ نماز و خواندن قرآن، عبادت است. مربوط به :بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی - 1371/01/15 عنوان فیش : مسئله هسته‌ای ایران, شکوفایی علم در تمدن اسلامی, تکریم علم, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : مسئله هسته‌ای ایران, شکوفایی علم در تمدن اسلامی, تکریم علم, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علم شكوفا و پيشرفته اگر در اختيار يك ملت سالم و كامل باشد، مايه‌ى خير و بركت است. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای گروه دانش صدای جمهوری اسلامی ایران‌ - 1370/11/15 عنوان فیش : شکوفایی علم در تمدن اسلامی, تحصیل علم و دانش کلیدواژه(ها) : شکوفایی علم در تمدن اسلامی, تحصیل علم و دانش نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : علت این‌كه مسلمانان توانستند برای مدت چند قرن مشعل علم را در دنیا به دست بگیرند، همین توجه اسلام به علم و دانش بود. مربوط به :بیانات در دیدار اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و مسؤولان ستاد برگزاری دهه‌ی فجر - 1369/10/11 عنوان فیش :فراهم نبودن فرصت تحصیل برای جوانان در دوران پادشاهان مستبد کلیدواژه(ها) : تاریخ ایران اسلامی در 9 قرن اول, وضعیت علمی در رژیم پهلوی, تحصیل علم و دانش, تاریخ بر سر کار آمدن و حکمرانی محمدرضا پهلوی نوع(ها) : روایت تاریخی متن فیش : در تاریخ کشور ما - اقلاً در این هفت، هشت، ده قرن - برای جوان هوشمند و فرزانه، هیچ فرصتی مثل امروز وجود نداشته است. اگر از حدود دوره‌ی حمله‌ی مغول به این طرف، مروری در تاریخ بکنید (که البته باید تاریخ را یاد بگیرید؛ چون چیز مهمی است. اگر بخواهید وضع و موقع امروز را درست تشخیص بدهید و بفهمید که در کجا قرار گرفته‌اید، باید تاریخ را بدانید. تسلط به تاریخ، چیز خیلی مفیدی است)، خواهید فهمید که در تمام این دوران هفتصد، هشتصد سال - از قبل از حمله‌ی مغول تا حالا - هیچ‌وقت نبوده که به قدر امروز در این کشور، برای انسان فرزانه‌ی مستعد، امکان رشد وجود داشته باشد. البته در قرنهای چهارم و پنجم، در زمان رژیمهای دیکتاتوری غزنوی و سلجوقی و امثال اینها که مجال نفس‌کشیدن به کسی نمی‌دادند - آن‌طور که در تاریخها نوشته‌اند و این تاریخها هم خیلی حجت نیست - نظامیه‌یی هم می‌ساختند؛ اما این‌طور نبوده که راه معلومات و تحصیل، برای همه باز باشد. حالا نسبت به آن‌وقت قضاوت نمی‌کنیم؛ اما اگر از حدود حمله‌ی مغول به این طرف را ملاحظه کنید، خواهید دید که دوران، دوران جهالت و بی‌اعتنایی به معلومات و دوران پادشاهان مستبدِ خونخوارِ بدون یک‌ذره اعتنای به مردم بود. بعد هم که مسائل فرهنگ جدید و دانشگاهها و امثال اینها به وجود آمد، هدف اول، با سواد کردن جوانان نبود. هدف اول، ساختن و پرداختن جوانان به شکلی بود که در جهت پیوستن هرچه سریعتر به قطبهای استعمار و استکبار جهانی - یعنی در جهت نوکری - به دستگاهها کمک کنند. در این دستگاهها، آن کسی عزیزتر بود که نوکرتر باشد. فکر مستقل و آزاد و انسان سازنده مطلوب نبود؛ چون دولتها، دولتهایی بودند که اساس کارشان بر وابستگی به بیگانه‌ها بود. رژیم پهلوی را کدام قدرت سرکار آورده بود؟ رضاخان را چه کسی سرکار آورده بود؟ محمّدرضا را چه کسی سرکار آورده بود؟ اینها در تمام دوران سلطنتشان، در جهت منافع همان کسانی کار می‌کردند که اینها را سرکار آورده و قدرت بخشیده بودند. می‌دانستند که اگر از آنها قطع بکنند، امکان ماندن برایشان نیست.