فیش‌های بیانات در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی

مفاسد اقتصادی

چرا در مبارزه با مفاسد اقتصادی وقتی نوبت به مسؤولان نظام می‌رسد، این حرکت متوقّف می‌شود؟
البته این‌طور که تصوّر می‌کنید، نیست؛ این از همان موارد ابهام آفرینی است. این‌طور نیست که وقتی به مسؤولان می‌رسد، مبارزه نشود؛ نه، در مواردی نسبت به مسؤولان سختگیری بیشتری هم می‌شود. شما بدانید الان قوّه‌ی قضاییّه از طرف جماعتی - نمی‌گویم چه کسانی - که آدمهای بدنامی هم نیستند؛ مردمان خوبی هم هستند، متّهم است به این‌که نسبت به مسؤولان دولتی و نظام زیادی سختگیری می‌کند؛ حالا این دوستمان - برادر یا خواهرمان - می‌نویسند که نسبت به مسؤولان اغماض می‌شود؛ نخیر، به هیچ‌وجه این‌طور نیست. جرم را باید شناخت، میزان جرم را باید فهمید، آن‌گاه توقّع مجازات متناسب با میزان جرم را داشت. اینها و پرونده‌های دیگری هم که اسم آوردید، بررسی شده است. اگر بنده بدانم در نمایندگانم مفاسدی وجود دارد، قطعاً برخورد می‌کنم و ملاحظه‌ی هیچ‌کس را نمی‌کنم؛ منتها نباید به شایعات اعتماد کنید. شایعه درست کنند که فلانی بخوربخور دارد، فلانی فاسد است؛ نخیر، این‌طور نیست؛ ما اطّلاع داریم و می‌دانیم. کانالهای ارتباطی بنده خیلی وسیع است و برخلاف آنچه بعضیها تبلیغ می‌کنند، به هیچ‌وجه منحصر به یک یا دو کانال نیست؛ من از راههای مختلف ارتباط برقرار می‌کنم و خیلی چیزها را می‌دانم. این‌طور نیست که واقعاً جرم و فسادی اتّفاق افتاده و نسبت به آن اغماض شده باشد؛ نه. بنده با مفاسد میانه‌ای ندارم و نسبت به آن اغماض نمی‌کنم.
آیا اقدامات قوای سه‌گانه در مورد پیام هشت مادّه‌ایِ حضرت‌عالی در خصوص مبارزه با مفاسد اقتصادی راضی کننده است؟ لطفاً نظر خود را بیان بفرمایید.
من خصوصی به شما عرض می‌کنم: نه! واقعاً من از آنچه اتّفاق افتاده، راضی باشم؟ نه، کمتر از آن حدّی است که بنده را خشنود و راضی کند؛ اما انصافاً تلاش کردند. در جلسه‌ای که اخیراً با مسؤولان قوای سه‌گانه داشتیم، به آنها گفتم دو سال گذشت. قوّه‌ی قضاییّه و قوّه‌ی مجریّه گزارش فعالیتهای خود را آوردند. حجم فعالیتها خوب است - در این نمی‌شود تردیدی داشت - ستادی هم تشکیل داده‌اند که نسبتاً فعال است؛ لیکن آن مقداری که بنده را راضی کند، نیست.
چرا با مسؤولان رده‌بالایی که در زمینه‌ی فعالیت اقتصادی دچار فساد شده‌اند، یا با مفاسد اقتصادی برخورد قاطع نمی‌کنند، برخورد لازم نمی‌شود؟ چرا شفّافیت لازم در این مورد برای مردم صورت نمی‌گیرد؟
این‌که بگویید با کسانی که دچار فساد شده‌اند، برخورد قاطع نمی‌شود، این را قبول ندارم؛ نه، برخورد می‌شود. این‌که بگویید با کسانی‌که قاطع برخورد نمی‌کنند، چرا برخورد نمی‌شود، جواب این است که با کسانی‌که قاطع برخورد نمی‌کنند، چگونه برخورد کنیم؟ برخورد لازم همین است که تذکّر و هشدار بدهیم و به آنها بگوییم؛ اما شفّافیت لازم در این مورد برای مردم صورت نمی‌گیرد. یک وقت این انتظار وجود دارد که مرتّب اعلامیه داده شود و بگویند فلان کس را گرفتیم، پدر فلان کس را درآوردیم، فلان کس این فساد را کرده؛ این درست نیست و برخلاف سیاست اعلام شده‌ی ماست؛ ما گفتیم اصلاً نگویید. در مواردی هم که اعلام و جنجال شد، بنده با آن وضعیت موافق نبودم. این تصمیم را بر اساس محاسبه گرفتیم و این محاسبه هم حکیمانه است و بر این اساس نیست که چیزی لاپوشی و پنهان نگه داشته شود؛ ابداً. بنده نمی‌خواهم ملاحظه‌ی کسی را بکنم؛ منتها فکر نمی‌کنم تا چیزی قطعی و اثبات نشده، بزرگ بودن و اهمیتش ثابت نشده، محاکمه نشده و روی آن قضاوتی نیست، باید سرِ زبانها بیفتد و مطرح شود. هر کس این کار را بکند، بنده موافق نیستم؛ چه مطبوعاتیها، چه رادیو و تلویزیون و چه دیگران؛ اما آمارِ کارشان را بیان کنند؛ آن هم در صورتی که اسم افراد آورده نشود. این را من به شما عرض کنم: یک نفر جرمی می‌کند، آدمِ خیلی بدی هم هست، باید هم مجازات شود؛ اما اگر ما اسم او را اعلام کردیم، با این اعلان، چند نفر مجازات می‌شوند؟ پسر و دختر او هم که در مدرسه یا دانشگاه درس می‌خوانند و در محلّه‌ی خود رفت و آمد دارند، مجازات می‌شوند. این کار چه لزومی دارد؟ بگذارید مجرم زندان برود و فی‌الجمله گفته شود این کار انجام گرفته؛ دیگر چه لزومی دارد ما بچه‌ی دبستانی، دبیرستانی و دانشگاهی‌اش را هم - که هیچ گناهی ندارند - مجازات کنیم؟ مگر وقتی که اجبار باشد؛ یعنی زمانی که وضعیت به گونه‌ای است که غیر از این امکان ندارد. آن‌جا چاره‌ای نیست؛ اما تا هنگامی که می‌شود اعلان نکرد، با این‌طور کارها خیلی موافق نیستم.
در حرکت به سمت پیام جناب‌عالی، با برخی از مسؤولان متخلّف مواجه می‌شویم که جناب‌عالی آنها را منصوب فرموده‌اید. عدّه‌ای از دوستان می‌گویند اگر رهبری لازم می‌دانست، به آنها تذکّر می‌داد یا آنها را برکنار می‌کرد. نظر جناب‌عالی چیست؟
اگر من کسی را منصوب کرده باشم و بعد در او عیبی از قبیل همین مفاسد اقتصادی ببینم، بدون تردید با او مماشات نمی‌کنم و او را کنار می‌گذارم - مثل نمایندگیهایی که هستند و بعضی سمتهای معروف - منتها معلوم نیست آنچه درباره‌ی آن شخص گفته شده، حقیقت داشته باشد. نسبت به برخی افراد حرفهایی می‌زنند که من هم آن حرفها را شنیده‌ام و از نزدیک می‌دانم که خلاف است و درست نیست؛ ممکن است این هم از آن قبیل باشد. به‌هرحال بنده فساد را در کسی که با حکم من منصوب شده و می‌توانم او را از آن کار برکنار کنم، تحمّل نمی‌کنم؛ اما این‌که «اگر رهبری لازم می‌دانست، به آنها تذکّر می‌داد» بله، آن‌جایی که جای تذکّر است، تذکّر می‌دهم؛ اما تذکّر به شخص چیزی نیست که از تلویزیون پخش شود. آن مقدار که شما می‌بینید بنده در سخنرانیها، نماز جمعه و در دیدار با هیأت دولت تذکّر می‌دهم و نصیحت می‌کنم - که در خبرها پخش می‌شود - چند برابرش را گاهی با زبانهای بسیار تلخ، در جلسات خصوصی به مسؤولان می‌گویم؛ لیکن بنا نیست که هرچه به مسؤولان تذکّر می‌دهیم و می‌گوییم یا تلخی نشان می‌دهیم، حتماً پخش شود تا مردم مطّلع شوند. هدف این است که آن شخص راهنمایی شود، که خیلی از اوقات اثر می‌کند و گاهی هم اثر نمی‌کند و بعد می‌بینید آن شخص می‌رود.
آیا حرکتهایی همچون تجمّع مقابل قوّه‌ی قضاییّه و مطالبه‌ی شدید از آنها در جهت مبارزه با مفاسد اقتصادی، تضعیف نظام است؟
فرق می‌کند. گاهی اوقات قوّه‌ی قضاییّه مایل است واقعاً کاری انجام دهد، که اگر پشتوانه‌ی این‌طوری هم ببیند، حتماً انجام خواهد داد. بعضی از امواج سیاسی جلوِ قوّه‌ی قضاییّه را در بعضی از کارها می‌گیرد؛ بنابراین تصوّر نمی‌کنم این کار تضعیف نظام باشد. البته گاهی ممکن است در شرایطی تضعیف باشد، اما در شرایطی هم تقویت است؛ یعنی در واقع کمک به آنهاست تا کاری را که می‌خواهند، بتوانند بکنند و در برابر بعضی از جریانهای سیاسی که مزاحمت ایجاد می‌کنند، حربه‌ی قویتری داشته باشند.1382/02/22

بیانات در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی

مفاسد اقتصادی

جستار